23-nji martda Italiýa we Hytaý “Bir guşak, bir ýol” taslamasy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakyndaky memoranduma gol çekdiler. Bu mynasybetli Rimde Italiýanyň Premýer-ministri Juzeppe Konteniň we Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň gatnaşmagynda dabara geçirildi. Italiýa global logistika infrastrukturasyna giren “Uly ýediligiň” ilkinji ýurdy bolup, bu barada alty ýyl mundan ozal hytaý Lideri mälim edipdi.
24-nji martda Si Szinpin Fransiýanyň Nissa şäherinden Monako gelip, knýaz Albert II bilen bolan duşuşyk geçirdi. Bu onuň Monako ilkinji döwlet saparydyr. Knýaz Alber II bilen duşuşykda iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmegiň ugurlary barada pikir alşyldy.
25-nji martda Hytaý Halk Respublikasynyň başlygy Si Szinpin hem-de Fransiýanyň Prezidenti Emmanuel Makron Parižde geçirilen duşuşykda birnäçe möhüm şertnamalara gol çekdiler. Resminamalar dürli ugurlary, şol sanda, energiýa, medeniýet, kosmos, awiasiýa we gämi gurluşyk, medeniýet we bank ulgamlary boýunça bilelikdäki işleri öz içine alýar. Şeýle hem hytaý tarapynyň 290 sany “Airbus A320” we onlarça “Airbus А350” uçarlary satyn almagy boýunça şertnamalaryň baglaşylandygy mälim edildi.
Mundan başga-da, Hytaýdan bahasy 1,2 milliard ýewro deň bolan 10 sany ýük gämisini satyn almak barada şertnama baglaşyldy. Şeýle hem, Fransiýanyň energetika kompaniýasy EDF-niň Hytaýda bahasy 1 milliard ýewro deň bolan deňiz ýel elektrik bekediniň gurluşygy baradaky, hemralary bilelikde gurmak we iki ýurduň ylmy merkezleriniň arasynda hyzmatdaşlyk hakyndaky şertnamalara gol çekdiler. Netijede, Pariž we Pekiniň arasynda bahasy 40 milliard ýewro barabar bolan jemi 15 sany söwda şertnamasy baglaşyldy.
HHR-iň Başlygy Si Szinpin Fransiýa iň esasy günbatarly hyzmatdaşy hökmünde baha berip, bu saparynyň iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 55 ýyllygyna gabat gelendigini aýtdy.
– Hytaý Fransiýa bilen esasy meselelerde strategik gatnaşyklary berkitmäge taýýardyr – diýip, Si Szinpin belledi. Ol Hytaý bilen Ýewropa Bileleşiginiň has-da ýakynlaşmagynda Fransiýanyň uly rol oýnaýandygyny belledi.
Makron öz gezeginde Fransiýanyň “Bir guşak, bir ýol” başlangyjyna aýratyn ähmiýet berýändigini nygtap, Hytaýy möhüm strategik hyzmatdaşy hökmünde görýändigini belledi. Habar beriş serişdeleri hytaý-fransuz hyzmatdaşlyklaryna çynlakaý ynam bildirip, iki ýurduň geljekde uly üstünlikleri gazanmaga tagalla edýändigini bellediler.
26-njy martda Parižde Fransiýanyň Prezidenti Emmanuel Makronyň, HHR-iň başlygy Si Szinpiniň, Germaniýanyň kansleri Angela Merkeliň we Ýewrokomissiýanyň başlygy Žan-Klod Ýunkeriň gatnaşmagynda gepleşikler geçirildi. Söwda gatnaşyklary we daşky gurşawy goramak maslahatyň esasy temasy boldy. Duşuşykda GFR-iň kansleri Angela Merkel “Bir guşak, bir ýol” taslamasynyň örän möhümdigini, oňa ýewropalylaryň çynlakaý gyzyklanma bildirýändigini aýtdy.
“Bir guşak, bir ýol” taslamasy Hytaýyň halkara başlangyjy bolup, Merkezi Aziýanyň, Ýewropanyň we Afrikanyň 60-dan gowrak ýurduny bir-birine baglanyşdyrýar. Hytaý bilen söwda aragatnaşyklaryny ösdürmäge ýardam berjek bu taslama ozalky bar bolan ugurlary has-da kämilleşdirmäge we täze söwda transport ýollaryny döretmäge gönükdirilendir.
Häzirki wagtda Pekin bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky söwda dolanyşygy öňdäki orunlaryň birini eýeleýär. Geçen ýyl Germaniýa bilen Hytaýyň arasyndaky söwda dolanyşygynyň 200 milliard ýewro ýetendigi mälim edildi. Söwda dolanyşygynyň mukdary boýunça Beýik Britaniýa (77 milliard ýewro) we Fransiýa (55,6 milliard ýewro) Hytaýyň Ýewropadaky esasy hyzmatdaşlary hasaplanýar. Şeýle hem Italiýa bilen Hytaýyň arasyndaky söwda dolanyşygy 44 milliard ýewro deň boldy. Geçen ýyl Beýik Britaniýa, Germaniýa we Fransiýa HHR-iň maýa goýumlarynyň 45 göterimini çekip, ol 8 milliard ýewro barabar boldy.
