Po­lie­ti­len pa­ket­ler, esa­san, bir ge­zek ula­ny­lyp, ola­ryň ula­ny­ly­şy or­ta­ça 20 mi­nu­ta çek­ýär, soň­ra bol­sa, ha­pa dö­kül­ýän gap­la­ra zy­ňyl­ýar. Ola­ryň do­ly dar­ga­ma­gy uzak döw­re çe­kip, eko­lo­gi­ýa ýa­ra­maz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. “Weng­ri­ýa­da­ky suw­la­ryň plas­tik ga­lyn­dy­lar bi­len ha­pa­la­nan­ly­gy üçin hö­kü­me­tiň şu me­se­le bo­ýun­ça ze­rur çä­re­le­ri ka­bul et­me­gi­ne wagt ýet­di” diý­lip, 1971-njii ýyl­da Ka­na­da­da dö­re­di­len hö­kü­me­te de­giş­li bol­ma­dyk, ga­raş­syz, hal­ka­ra eko­lo­gi­ýa gu­ra­ma­sy “Green­peace”-iň bi­ler­men­le­ri­niň ha­sa­ba­tyn­da mä­lim edil­ýär.
Ha­sa­bat­da 2020-nji ýy­lyň 1-nji ýan­wa­ryn­dan baş­lap, Weng­ri­ýa­da bir ge­zek ula­ny­lyp taş­la­nyl­ýan plas­tik pa­ket­le­re çäk­len­dir­me gi­riz­mek we ge­l­jek­de do­ly ga­da­gan et­mek tek­lip edil­ýär. “Green­peace” bu çä­re­le­ri daş­ky gur­şa­wyň plas­tik pa­ket­ler bi­len ha­pa­lan­ma­gy­ny çäk­len­dir­mek bo­ýun­ça ta­gal­la­la­ryň çäk­le­rin­de ama­la aşyr­ma­gy tek­lip ed­ýär.
Mun­dan ozal, Ru­my­ni­ýa şu ýy­lyň 1-nji ýan­wa­ryn­dan baş­lap, bir ge­zek ula­ny­lyp taş­lan­ýan plas­tik pa­ket­le­re ga­da­gan­çy­lyk gi­riz­di, Hin­dis­tan bol­sa, 2022-nji ýyl­dan ga­da­gan­çy­lyk gi­riz­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär. Bu ga­da­gan­çy­lyk Fran­si­ýa­da köp ýyl­dan bä­ri do­wam edip gel­ýär. In­di ge­zek Weng­ri­ýa­nyň­ky di­ýip, “Green­peace” gu­ra­ma­sy­nyň bi­ler­men­le­ri ha­sap­la­ýar.
Ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­niň ýa­ra­maz tä­sir­le­ri­ne gar­şy gö­reş, to­kaý­la­ryň ge­ri­mi­niň azal­ma­gy, ba­lyk­la­ryň çen­de­na­şa köp tu­tul­ma­gy, lä­heň aw­laý­jy se­na­gat, ra­dia­si­ýa how­py, gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri­niň ösü­şi, te­bi­gy gor­la­ry aýap sak­la­mak, daş­ky gur­şa­wyň howp­ly hi­mi­ki mad­da­lar bi­len ha­pa­lan­ma­gy, dur­nuk­ly oba ho­ja­ly­gy we Ark­ti­ka­ny go­ra­mak “Green­peace” gu­ra­ma­sy­nyň baş mak­sa­dy bo­lup dur­ýar.
2015-nji ýy­lyň ha­sa­ba­tyn­da gö­rä, “Green­peace” gu­ra­ma­sy­nyň dün­ýä bo­ýun­ça köp san­ly on­laýn-ag­za­la­ry, 15 müň iş­jeň meý­le­tin­çi­si bo­lup, müň­ler­çe adam hem gu­ra­ma­nyň işi­niň iler­le­me­gi üçin şah­sy ha­ýyr-yh­san ýar­da­my­ny ber­ýän eken.
Te­bi­gy tur­ba­jyk­lar
ön­dü­ril­ýär
Bre­tan­ly fran­suz fer­mer­le­ri Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gin­de ba­sym ga­da­gan edil­jek plas­tik tur­ba­jyk­la­ryň de­re­gi­ne onuň or­ga­nik gör­nü­şi­ni oý­lap tap­dy­lar. Şu ýyl Iw Deb­rok we onuň aýa­ly Ga­el te­bi­gy tur­ba­jyk­la­ry ýa­sa­mak mak­sa­dy bi­len çow­da­ry ösüm­li­gi­ni ös­dü­rip ýe­tiş­dir­ýär­ler. Olar bu ýyl il­kin­ji ha­sy­ly­ny al­dy­lar.
– Iç­gi iç­mek üçin ni­ýet­le­nen dür­li öl­çeg­ler­dä­ki bu tur­baj­çyk­la­ry ýa­sa­mak on­çak­ly kyn däl. Gö­ni dü­wün­ji­gi­niň gu­ta­ran ýe­rin­den ke­säý­me­li. Öz­bo­luş­ly bo­lan bu tur­ba­jyk­lar el bi­len iş­le­ni­lip be­je­ril­ýär – di­ýip, fer­mer Iw Deb­rok aýd­ýar.
20 sot­ka meý­dan­dan iç­gi iç­mek üçin ni­ýet­le­nen 1 mil­lon­dan gow­rak bal­dak ha­sy­ly­ny alyp bol­ýar. Bu bal­da­jyk­la­ryň bio­lo­gik taý­dan dar­ga­ma­ga ukyp­ly­ly­gy, köp ge­zek ula­nyp bol­ýan­ly­gy, so­wu­ga we ys­sa dur­nuk­ly­ly­gy ola­ryň esa­sy aý­ra­tyn­ly­gy bo­lup dur­ýar. Hä­zir­ki wagt­da gar­ba­nyş­ha­na­lar­da, myh­man­ha­na­lar­da ula­nyl­ýan fer­mer tur­ba­jyk­la­ry­ny azyk dü­kan­la­ryn­dan hem ta­pyp bol­ýar. Ola­ryň ba­ha­sy hem el­ýe­ter­li bo­lup, bar­ha uly meş­hur­ly­ga eýe bol­ýar­lar.
2021-nji ýyl­dan baş­lap, Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gin­de plas­tik tur­ba­jyk­lar ga­da­gan edi­ler. Pa­riž­dä­ki kom­pa­ni­ýa­la­ryň bi­ri ga­myş­dan we bam­buk­dan al­ter­na­tiw tur­ba­jyk­la­ry ön­dü­rip baş­la­dy. Olar gar­ba­nyş­ha­na­lar we azyk se­na­ga­ty dü­kan­la­ry üçin ni­ýet­le­nen­dir.