10-njy fewralda ABŞ-nyň Florida ştatyndaky Kanaweral burnunda ýerleşýän kosmodromdan “Solar Orbiter” awtomat kosmos enjamy “Atlas V” göteriji raketa arkaly Güne tarap ugur aldy. Zonduň Güne ugradylmagy NASA bilen hyzmatdaşlykda Ýewropa kosmos agentliginiň maksatnamasynyň çäklerinde amala aşyrylyp, oňa 20 ýyl taýýarlyk görüldi. Täze iberilen enjamyň baş maksady Günüň polýuslary, Gün maddalarynyň ýüze çykyşy, onuň zarýadlanan bölejikleri, Gün ýelleri, Gün işjeňliginiň 11 ýyllyk aýlawy baradaky ýüze çykýan sowallara jogap agtarmakdyr.
– Günüň Zemin bilen özara baglanyşygy barada biziň has köp zat bilmegimiz zerurdyr. Biz heniz Günüň neneňsi işleýändigi barada juda az bilýäris. Biz “Solar Orbiter”-e berkidilen enjamlaryň kömegi bilen bu barada has köp zatlary öwreneris – diýip, Ýewropanyň kosmos agentliginiň ylmy taslamalarynyň ýolbaşçysy Maýk Hili aýdýar.
“Solar Orbiter” onlarça enjamlar bilen üpjün edilendir. Olaryň biri hem, bahasy 100 million dollara deň bolan goşa teleskop bolup, ol Günüň üstki gatlagynyň magnit meýdanyny öwrenmekde ulanylar. Bu zond yssy geçirmeýän gatlak bilen örtülip, ol has ýokary gyzgynlyk derejesine garşy durmaga hem ukyplydyr. Meýilnama görä, bu enjam şu mahala çenli uçurylan islendik Gün zonduna garanyňda, Güne has ýakyn barar.
– Biz Güne 42 million kilometr golaý barýarys, ol ýerde gyzgynlyk 600 derejä ýetýär. Şoňa görä, biz zondy Günden goramaly. Zonduň daşyna örtülen gyzgynlyk geçirmeýän gatlak ony uçuşynyň bütin dowamynda gorap saklar. Munuň üçin onda alty penjire ýa-da wentilýasiýa yşlary bar – diýip, “Solar Orbiter” taslamasynyň ýolbaşçysy Ýan Wolters aýdýar.