Biz, köplenç, öz saglygymyz barada az pikir edýäris. Ýöne haýsydyr bir kesele uçramazlyk üçin sagdyn durmuş ýörelgesini alyp barmak onçakly kyn däl. Köp adam ýaramaz endiklerden daşlaşmagy sagdyn durmuş ýörelgesidir öýdýär. Bu dogry, emma ýeterlik däl. Dogry iýmitlenmegiň we fiziki işjeňligiň hem saglygymyzy goramagyň möhüm binýatlarydygyny unutmaly däldiris. Köp adam lezzetli tiz tagamlary, çipsileri, süýjülikleri halaýan hem bolsa, bularyň köp iýilmeginiň saglygymyz üçin ýaramly däldigi bellenilýär. Şeýle iýmitlerden doly ýüz öwrüp bolmasa-da, olary çäklendirmäge çalyşmak maslahat berilýär.
Sport bilen meşgullanmak saglygy goramakda aýratyn ähmiýete eýedir. Howanyň maýyl günleri maşk etmegiň, ylgamagyň ýa-da welosiped sürmegiň öz lezzeti bolýar. Daşarda howa sowuk bolan günleri öýde hem haýsydyr bir maşk bilen meşgullanyp bolýar. Ýönekeý gezelenç etmek hem peýdalydyr. Emma maşkyň peýdaly bolmagy üçin ony diňe boş wagtyňda däl-de, yzygiderli ýerine ýetirmeli.
Saglygyň esasy çeşmelerinden biri hem ukyňy kadaly almakdyr. Gije bedenimiz ýitiren energiýasyny gaýtadan dikeldýär. Ukusyzlyk işjeňligi peseldýär, pikiriň dagynyklygyna we gaharjaňlyga sebäp bolýar. Her gün irden oýananyňyzdan soňra maşk etmeli. Irden ylgamak, ýüpde bökmek we turnikde çekilmek hem peýdalydyr. Fiziki işjeňlikden soň adam özüni ruhubelent duýýar, gündizine hereketde bolan adam, gijesine rahat uklaýar.
Sagdyn durmuş ýörelgesiniň iň esasy aýratynlygy deňagramly iýmitlenmekdir. Sagdyn iýmitlenmek saglygyň açarydyr. Köp suw içmek, gök önümleri we miweleri iýmek maslahat berilýär. Hereketiň haýallygyna sebäp bolýan zyýanly ýarym fabrikat önümlerden gaça durmaly. Sagdyn durmuş ýörelgesiniň altyn şygary – dogry gün tertibi, işjeň hereket, arassa howada gezelenç, halaýan kitaplaryňy okamak, nusgawy sazlary diňlemek, hünäriňde kämilleşmek hasaplanýar. Sagdyn durmuş ýörelgesi diňe bir kadaly iýmitlenmek we sport bilen meşgullanmak bolman, eýsem, öz bedenimize berlen gymmatlyklarymyzy dogry ulanmak ukybymyzdyr.
Begnazar Berdiýew,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň
Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň
Gospital hirurgiýasy kafedrasynyň
kliniki ordinatory.