Parahatçylygyň we ynanyşmagyň mekany hökmünde tanalýan ýurdumyz ösüşleriň aýdyň ýoly bilen öňe barýar. Ykdysadyýetde, syýasatda, medeniýetde, sungatda, umuman, ähli ulgamlarda gazanylýan üstünlikler ýurdumyzyň kuwwatlanmagyna we halkara abraýynyň has-da artmagyna alyp barýar. Muny «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň ilkinji aýynda gazanylan üstünlikler hem aňryýany bilen tassyklaýar.
Bilşimiz ýaly, 2021-nji ýylyň ýanwar aýy taryhy wakalara baý aýlaryň biri boldy. Akina-Andhoý (Owganystan Yslam Respublikasy) menzilleriniň arasyndaky 30 kilometrlik demir ýoluň ulanmaga berilmegi, Kerki (Türkmenistan) – Şibirgan (Owganystan) ugry boýunça güýjenmesi 500 kilowolt bolan 153 kilometrlik elektrik geçiriji ulgamyň, şeýle hem bu iki dostlukly ýurduň arasyndaky Ymamnazar (Türkmenistan) – Akina (Owganystan) hem-de Serhetabat (Türkmenistan) – Turgundy (Owganystan) optiki-süýümli halkara ulgamyň işe girizilmegi, «Malaý» gaz käninde gaz gysyjy desganyň ulanmaga berilmegi ýylyň ilkinji aýynyň esasy syýasy we ykdysady wakalary boldy.
Olaryň hataryna ýene-de biri goşuldy. Ol hem dostlugyň hem-de doganlygyň deňzi bolan Hazar deňzinde hyzmatdaşlygyň täze derejesiniň kemala gelmegidir. Milli Liderimiziň parahatçylyk söýüjilik taglymaty esasynda dünýäde parahatçylyga, durnukly ösüşe gönükdirilen halkara başlangyçlar iş ýüzünde durmuşa ornaşdyrylýar. 21-nji ýanwar Hazar deňziniň ýakyn döwürdäki taryhyna altyn harplar bilen ýazylar. Çünki bu senede milli Liderimiziň öňdengörüjilikli hem-de parasatly baştutanlygynda Hazar deňzindäki «Dostluk» ýatagynyň uglewodorod serişdelerini bilelikde gözlemek, işläp geçmek we özleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama gol çekmek dabarasy boldy.
Bu möhüm resminama dünýäniň metbugat sahypalarynda uly orun aldy. Metbugat gulluklary hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen dostlukly türkmen-azerbaýjan döwletara gatnaşyklarynyň ýokary derejä eýe bolandygy, şonuň netijesinde hem sebitiň energetika ulgamy bilen bir hatarda beýleki ugurlarda hem özara bähbitli ykdysady taslamalar üçin binýat bolup hyzmat etjek taryhy hem-de möhüm resminamanyň gol çekilmeginiň sebit hyzmatdaşlygy babatda aýratyn ähmiýete eýedigi bellenilip geçilýär.
Häzirki wagtda Türkmenistan Hazar deňzi sebitinde netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmegiň çäklerinde Hazarýaka ýurtlaryň halklarynyň arasynda dostluk gatnaşyklaryny pugtalandyrmagyna mynasyp goşant goşýar. Sebäbi Hazar deňzi sebitinde hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny we hyzmatdaşlygyny berkitmek Türkmenistanyň sebitde alyp barýan daşary syýasatynyň möhüm ugrudyr. Hazar deňzi dünýädäki iň uly yklymiçi suw howdany hasaplanýar. Hazar deňzi Ýewropa bilen Aziýa yklymlarynyň çatrygynda ýerleşýär. Şonuň üçin bu strategik möhüm ugurda energetika, ulag-aragatnaşyk ulgamlarynda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga ähli mümkinçilikler bar.
Hazar deňziniň özboluşly biologik baýlyklary bardyr. Deňziň gazylyp alynýan ummasyz tebigy baýlyklaryny dünýäniň ýurtlarynyň peýdasyna ulanmak üçin giň hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Mälim bolşy ýaly, 2018-nji ýylyň 12-nji awgustynda Gazagystan Respublikasynyň Aktau şäherinde geçirilen ýokary derejedäki sammitda Hazaryň hukuk derejesi hakynda Konwensiýanyň kabul edilmegi sebitde köpugurly hyzmatdaşlygyň möhüm binýadyny döretdi. Şonuň esasynda Türkmenistan bilen Azerbaýjanyň arasynda gol çekilen bu ylalaşyk möhüm bolup durýar.
Häzirki wagtda türkmen-azerbaýjan hyzmatdaşlygynyň birek-birege hormat goýmak we özara ynanyşmak gatnaşyklaryna esaslanýandygyny hem bellemek gerek. Muňa ýokarda atlandyrylan möhüm resminama hem aýdyň mysaldyr. Ýene-de bir bellemeli zat, milli Liderimiz bilen dostlukly Azerbaýjan döwletiniň Prezidentiniň sanly wideoaragatnaşyk arkaly duşuşygynda hem bellenilip geçilişi ýaly, iki ýurduň arasynda şu wagta çenli 100-den gowrak hyzmatdaşlyk babatda resminamalara gol çekilen bolsa, şolaryň ýarysyndan gowragyna soňky üç ýylda gol çekilmegi döwletara gatnaşyklarynyň ýokary derejesiniň subutnamasydyr.
Aýgözel MUHAMMEDOWA,
Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we
informatika institutynyň mugallymy.