Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary netijesinde, ýurdumyzda gadymy atçylyk sungatyny täzeden dikeltmek we ösdürmek boýunça uly işler alnyp barylýar. Biziň döwrümizde zähmetsöýer seýisler beýik ata-babalarymyzyň iň oňat däplerini dowam edip, deňsiz-taýsyz tohum atlaryň arassalygyny saklamak, syna gurluşyny kämilleşdirmek hem-de gözelligiň we ajaýyplygyň nusgasy hökmünde ykrar edilen ahalteke bedewleriniň saýlama tohumlarynyň baş sanyny artdyrmak boýunça işleri amala aşyrýarlar.
Ýurdumyz iň häzirki zaman derejesindäki atçylyk sport toplumlaryna we merkezlerine eýedir, şolarda bolsa täze tohum atlaryny ösdürmek üçin hemme şertler döredildi. Atçylyk sportunyň dürli görnüşleri, şol sanda konkur boýunça ýaryşlar ösüşe eýe boldy. Päsgelçiliklerden bökmek boýunça konkur ýaryşy hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen 2017-nji ýylyň sentýabrynda Aşgabatda uly üstünlik bilen geçen Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň maksatnamalaryna ilkinji gezek girizildi.
Ahalteke bedewleriniň milli miras hökmünde gadymky şöhratynyň dikeldilmegi we olaryň köpeldilmegi Türkmenistan Garaşsyzlygyna eýe bolanyndan soň başlandy. Ahalteke bedewi özüniň taryhy Watanynda hakyky keşbine eýe boldy. Dünýä çempiony Ýanardag Türkmenistanyň Döwlet tugrasynyň merkezinde ýerleşdirildi we ol erkinligiň hem-de garaşsyzlygyň hemişelik nyşanyna öwrüldi. Şol döwürden başlap naýbaşy tohumdaky atlary mundan beýläk-de artdyrmak, ony dünýä ýüzünde ýaýratmak we meşhur etmek babatdaky maksada okgunly tohumçylyk seçgi işlerine badalga berildi. Şol maksat bilen «Türkmen atlary» döwlet birleşigi döredildi. Birleşik ahalteke bedewlerine öz ömürlerini bagyşlan hünärmenleriň ägirt uly işlerini utgaşdyrýar. Ajaýyp tohumdaky atlary ösdürip ýetişdirmegiň gizlin syrlaryny, tejribelerini atadan ogla geçiren türkmen seçgiçileriniň köp nesilleri özleriniň köpasyrlyk tejribelerine daýandylar we bu ugurdaky durmuşa geçirilýän çäreler ahalteke bedewleriniň sanyny hem-de arassalygyny dikeltmäge, geçmişdäki tohumçylyk nesil ugurlaryny hem-de atşynaslygyň asylly däplerini giňeltmäge mümkinçilik berdi.
Hormatly Prezidentimiziň atasynyň agasy Aba Annaýewiň meşhur atşynas bolandygyny we onuň ahalteke bedewini gorap saklamak, kämilleşdirmek işine ägirt uly goşant goşandygyny bellemeli. Munuň özi bolsa hormatly Prezidentimiziň ahalteke bedewlerine bolan söýgüsiniň nesiller aşyp gelýändigini alamatlandyrýar. Milli Liderimiziň tagallasy netijesinde ýurtda arassa ganly ahalteke atlarynyň baş sanyny artdyrmak, atçylyk sportunyň görnüşlerini we atçapyşyklarynyň milli däplerini wagyz etmek babatda özüniň göwrümi we ähmiýeti boýunça deňi-taýy bolmadyk çäreler durmuşa geçirilýär. Her ýylda ýurdumyzda türkmen bedewiniň baýramy giňden bellenilýär. Onuň çäklerinde paýtagtymyzda atşynaslygy ösdürmek boýunça halkara ylmy çäre geçirilýär. Ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda halkara ülňülerine doly laýyk gelýän, döwrebap atçylyk sport toplumlary guruldy.
Täze döwürde hakyky ýokary göterilişi başdan geçirýän ýurdumyzyň atçylygynyň ösdürilmegini höweslendirmek maksady bilen milli Liderimiz tarapyndan ady rowaýata öwrülen bu bedewleriň iň naýbaşysyny saýlamak ugrunda geçirilýän bäsleşik diňe bir türkmen halkynyň däl, eýsem, tutuş adamzadyň bahasyz gymmatlygyna öwrülen deňsiz-taýsyz bedewleriň gözelliginiň özboluşly gözden geçiriliş sergisine öwrüldi.
Türkmen bedewiniň milli baýramynyň giňden toýlanmagy behişdi bedewlere ählihalk söýgüsiniň aýratyn ykrarnamasy boldy. Bu baýramyň çäklerinde tutuş ýurdumyz boýunça ady rowaýata öwrülen ahalteke bedewleriniň dünýädäki şöhratyny has-da artdyrmak maksady bilen dabaraly çäreler we dürli bäsleşikler geçirilýär.
Atşynaslar ahalteke bedewlerine örän ýeňil gopýan, hyjuwly, zähmete ukyply, bilesigeliji we örän paýhasly jandar hökmünde baha beripdirler. Bu hakykatdan-da şeýle, ahalteke bedewi ynamly we özüne bolan hormaty talap edýän bedew hökmünde ykrar edilipdir. Tejribeli türkmen seýisleri bedewiň örän buýsançly we güýçli häsiýetini gerek ugra gönükdirmegi başarypdyrlar. Atlaryň bu tohumy türkmen topragynda halk seçgiçiliginiň esasynda müňýyllyklaryň dowamynda kemala getirilipdir. Türkmenistanda gözelligiň we ajaýyplygyň nusgasy hasaplanylýan ahalteke bedewleriniň dünýä derejesindäki at-abraýynyň has hem belende galdyrylmagy ugrunda ähmiýetli işler durmuşa geçirilýär. Türkmenistanda atly sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmak, halkara derejesindäki ýaryşlary geçirmek, şeýle-de bedewleriň häzirki döwrüň ösen talaplaryna laýyklykda saklanylmagy babatynda zerur bolan ähli şertler döredilýär.
Leýla ERGEŞOWA,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň uly mugallymy.