Ýur­du­myz­da Mej­li­siň de­pu­tat­la­ry­nyň, we­la­ýat, et­rap we şä­her halk mas­la­hat­la­ry­nyň, Ge­ňeş­le­riň ag­za­la­ry­nyň saýlawy 26-njy mar­t­da ge­çi­ril­er. Ýur­du­myz­da he­re­ket ed­ýän ka­nun­çy­ly­ga la­ýyk­lyk­da, şu gün­ler saý­law­la­ra taý­ýar­lyk çä­re­le­ri do­wam ed­ýär. Jem­gy­ýe­ti­mi­ziň dur­mu­şyn­da de­mok­ra­tik ka­da­la­ry ber­ka­rar et­me­giň esa­sy şert­le­ri – giň bäs­deş­lik, açyk­lyk we aýan­lyk ýö­rel­ge­le­ri, he­mi­şe bol­şy ýa­ly, şu ge­zek­ki saý­law möw­sü­mi­niň hem esa­sy ugur­la­ry bo­lup dur­ýar. Par­la­men­tiň de­pu­ta­ty, ýer­li hä­ki­mi­ýet, ýer­li öz-özü­ňi do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň we­ki­li hu­ku­gy­na eýe bol­ma­ga hal­ky­my­zyň my­na­syp we­kil­le­ri – wa­tan­daş­la­ry­my­zyň hor­ma­tyn­dan we ab­raý­dan peý­da­lan­ýan adam­lar da­laş ed­ýär­ler.

Ýur­du­my­zyň ça­ky­ly­gy bilen saý­law möw­sü­mi­ne syn et­mä­ge GDA-dan syn­çy­lar to­pa­ry ge­lip, 8-nji mart­da öz işi­ne baş­la­dy. To­pa­ryň dü­zü­min­de GDA gat­na­şy­jy döw­let­le­riň mer­ke­zi saý­law to­par­la­ry­nyň, Ar­ka­la­şy­gyň ýurt­la­ry­nyň par­la­ment­le­ri­niň, GDA gat­na­şy­jy döw­let­le­riň Par­la­men­ta­ra As­samb­le­ýa­sy­nyň, GDA-nyň Ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji ko­mi­te­ti­niň, dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ryň we­kil­le­ri bar. To­pa­ryň esa­sy we­zi­pe­si saý­law möw­sü­mi­niň mil­li ka­nun­çy­ly­ga la­ýyk­ly­gy­na ba­ha ber­mek­den, er­kin we de­mok­ra­tik saý­law­la­ry ge­çir­mä­ge ýar­dam ber­mek­den yba­rat­dyr. Şeý­le­lik­de, hal­ka­ra syn­çy­lar saý­law­la­ryň gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ne hem-de ýurt­da he­re­ket ed­ýän ka­nun­çy­ly­gyň ber­jaý edi­li­şi­ne ba­ha be­rer­ler. Saý­law­la­ryň er­kin­lik we de­mok­ra­tik ýag­daý­da geç­me­gi­ni üp­jün eder­ler. To­pa­ryň ag­za­la­ry öz yg­ty­ýar­lyk­la­ry­nyň çäk­le­rin­de şu ge­zek­ki jem­gy­ýet­çi­lik-sy­ýa­sy çä­rä taý­ýar­lyk gör­lü­şi­ne we ge­çi­ri­li­şi­ne syn et­mek üçin ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ry­na iş sa­par­la­ry­ny ama­la aşyr­dy­lar. Olar ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da bo­lup, ok­rug saý­law to­par­la­ryn­da du­şu­şyk­la­ry ge­çir­di­ler, saý­law möw­sü­mi­niň bar­şy­ny ara alyp mas­la­hat­laş­dy­lar, bir­nä­çe saý­law uças­tok­la­ry­na ba­ryp gör­dü­ler. Umu­man, to­pa­ryň we­kil­le­ri saý­law to­par­la­ry­nyň ag­za­la­ry­nyň taý­ýar­lyk de­re­je­si­ne we saý­law uças­tok­la­ry­nyň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy­na ýo­ka­ry ba­ha ber­di­ler. Mun­dan baş­ga-da, hal­ka­ra syn­çy­lar üçin me­de­ni mak­sat­na­ma taý­ýar­la­n­dy. Olar Aş­ga­ba­dyň gö­zel kün­jek­le­ri­ne, mu­zeý­le­ri­ne, «Nu­saý» döw­let ta­ry­hy-me­de­ni go­rag­ha­na­sy­na, ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zi­len ýa­dy­gär­lik­le­re, Da­şo­guz we­la­ýa­ty­nyň Ta­ry­hy we ül­kä­ni öw­re­niş mu­ze­ýi­ne ba­ryp gör­dü­ler, «Kö­ne­ür­genç» döw­let ta­ry­hy-me­de­ni go­rag­ha­na­syn­da ýer­leş­ýän we ýo­kar­da ady ag­za­lan sa­na­wa gi­ri­zi­len ta­ry­hy ýa­dy­gär­lik­le­ri syn­la­dy­lar. Umu­man aý­dy­lan­da, syn­çy­lar to­pa­ry­nyň üs­tün­lik­li iş­le­me­gi üçin äh­li ze­rur şert­ler dö­re­dil­di.
Şeý­le hem ýur­du­myz­da 26-njy mart­da ge­çi­ril­jek saý­law­la­ra taý­ýar­lyk gör­me­giň we ola­ry ge­çir­me­giň bar­şy­na ba­ha ber­mek üçin Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň De­mok­ra­tik ins­ti­tut­lar hem-de adam hu­kuk­la­ry bo­ýun­ça býu­ro­sy­nyň to­pa­ry­nyň ag­za­la­ry türk­men paý­tag­ty­na gel­di­ler. Saý­law­la­ry gu­ra­mak bo­ýun­ça tej­ri­be alyş­mak, hu­kuk ka­da­la­ry­ny hem-de hal­ka­ra iş tej­ri­be­si­ni öw­ren­mek bu hyz­mat­daş­ly­gyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň bi­ri­dir.
Da­laş­gär­le­riň ha­ta­ryn­da yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň äh­li pu­dak­la­ryn­dan ýo­ka­ry hü­när­li iş­gär­ler, dür­li hü­när­le­riň we­kil­le­ri bar. Saý­law­lar­da da­laş­gär­le­re deň de­re­je­dä­ki hu­kuk­lar we müm­kin­çi­lik­ler be­ril­ýär. Äh­li da­laş­gär­ler er­kin we deň­hu­kuk­ly esas­da hö­dür­le­nip, ola­ry hö­dür­le­mek, bel­li­ge al­mak iş­le­ri mil­li ka­nun­çy­ly­gyň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, açyk­lyk hä­si­ýe­ti­ne eýe bol­dy. Äh­li ýer­de da­laş­gär­le­riň saý­law­çy­lar bi­len du­şu­şyk­la­ry ge­çi­ril­di. Ola­ryň do­wa­myn­da da­laş­gär­ler saý­law­çy­la­ry öz­le­ri­niň saý­law­la­ryň öň ýa­nyn­da­ky mak­sat­na­ma­la­ry bi­len ta­nyş­dyr­dy­lar. Şeý­le hem da­laş­gär­ler so­wal­la­ra jo­gap be­rip, saý­law­çy­la­ryň tek­lip­le­ri­ne aý­ra­tyn üns çek­di­ler. Saý­law­çy­lar da­laş­gär­le­riň hü­när we gu­ra­ma­çy­lyk ba­şar­nyk­la­ry, ola­ryň saý­law­la­ryň öň ýa­nyn­da­ky mak­sat­na­ma­la­ry­nyň esa­sy ugur­la­ry bi­len ta­nyş­dy­lar. Mak­sat­na­ma­lar­da be­ýan edil­ýän me­ýil­na­ma­la­ryň esa­sy ma­ny-maz­mu­ny ýur­du­my­zyň ösü­şi­ni hem-de aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mek­den, mäh­ri­ban hal­ky­my­zyň dur­muş de­re­je­si­ni mun­dan beý­läk-de ýo­kar­lan­dyr­mak­dan yba­rat­dyr.
Ge­çen hep­de Türk­me­nis­ta­nyň Saý­law ko­dek­si­ne la­ýyk­lyk­da, äh­li saý­law ok­rug­la­ryn­da Mej­li­siň de­pu­tat­la­ry­nyň, we­la­ýat, şä­her, et­rap halk mas­la­hat­la­ry­nyň, Ge­ňeş­le­riň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry bo­ýun­ça möh­le­tin­den öň ses ber­mek çä­re­si baş­lan­dy. Ko­dek­se la­ýyk­lyk­da, bu çä­re, oza­ly bi­len, uzak möh­let­le­ýin iş sa­par­la­ry­na ýa-da zäh­met rug­sa­dy­na gid­ýän ra­ýat­lar, saý­law­lar gü­nün­de dür­li se­bäp­le­re gö­rä saý­law uças­to­gy­na ge­lip, my­na­syp da­laş­gär üçin ses ber­mä­ge müm­kin­çi­li­gi bol­ma­dyk saý­law­çy­lar üçin göz öňün­de tu­tu­lan­dyr.
Mej­li­siň de­pu­tat­la­ry­nyň, we­la­ýat, et­rap we şä­her halk mas­la­hat­la­ry­nyň, Ge­ňeş­le­riň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän öz­gert­me­le­riň üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ma­gy üçin yg­ty­bar­ly bin­ýat bo­lup dur­ýan de­mok­ra­tik öz­gert­me­le­riň ýo­lun­da no­bat­da­ky mö­hüm sy­ýa­sy çä­re bo­lar.

An­na­ber­di An­na­ber­di­ýew,
Türk­me­nis­ta­nyň Te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar we in­for­ma­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň ýo­ka­ry ma­te­ma­ti­ka ka­fed­ra­sy­nyň mu­gal­ly­my.

 

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА