Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy­nyň ta­gal­la­sy bi­len tu­tuş dün­ýä­de çi­lim­keş­li­ge gar­şy gö­reş güýç­len­ýär. Her ýy­lyň 31-nji ma­ýyn­da Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy ta­ra­pyn­dan tas­syk­la­nan Çi­lim­keş­li­ge gar­şy bü­tin­dün­ýä gö­reş gü­ni bel­le­ni­lip ge­çil­ýär. Bu se­ne 1987-nji ýyl­da Bü­tin­dün­ýä sag­ly­gy go­ra­ýyş gu­ra­ma­sy (BSGG) ta­ra­pyn­dan yg­lan edil­di. BSGG bu se­nä­ni bel­läp geç­mek bi­len, öz Çar­çu­wa kon­wen­si­ýa­sy­na la­ýyk­lyk­da, çi­lim­keş­li­ge gar­şy gö­reş­me­giň ama­ly usul­la­ryny tek­lip ed­ýär.
Şu şan­ly wa­ka­nyň öň ýa­nyn­da gu­ra­ma ta­ra­pyn­dan ýaý­ra­dy­lan mag­lu­mat­na­ma­da çi­lim­keş­li­ge gar­şy gö­re­şi has-da güýç­len­dir­me­giň ze­rur­dy­gy bel­le­nip ge­çil­di. Se­bä­bi her ýyl tem­mä­ki ulan­mak ze­rar­ly tu­tuş dün­ýä­de 7 mil­li­on­dan gow­rak adam ara­dan çyk­ýar. Tem­mä­ki ze­rar­ly sag­ly­gy di­kelt­mek üçin sarp edil­ýän pul se­riş­de­le­ri­niň möç­be­ri 1,4 tril­li­on dol­la­ra deň­dir.
Bi­ler­men­le­riň aýt­ma­gy­na gö­rä, tem­mä­ki adam­la­ryň sag­ly­gy­na we dur­mu­şy­na, ga­ly­ber­se-de mil­li we se­bit ösü­şi­ne hem öz ýa­ra­maz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Maş­ga­la­lar­da tem­mä­ki üçin sarp edil­ýän pu­luň möç­be­ri ýo­kar­lan­ýar. BSGG-niň mag­lu­ma­ty­na gö­rä, 860 mil­li­on uly ýaş­ly çi­lim çek­ýän­ler pes gir­de­ji­li ýurt­lar­da ýa­şa­ýar.
BSSG sal­gyt sal­mak ar­ka­ly tem­mä­ki me­se­le­si­ni ara­dan aý­ryp bol­jak­dy­gy­ny mä­lim ed­ýär. Her ýyl hö­kü­met­ler tem­mä­kä sa­lyn­ýan sal­gyt ar­ka­ly 270 mil­liard dol­lar üý­şür­ýär. Bi­ler­men­ler sal­gyt möç­be­ri­ni ýe­ne-de 50 gö­te­rim­den gow­rak art­dyr­ma­gyň ta­rap­da­ry. Şeý­le­lik­de, her ýyl goş­ma­ça 141 mil­liard dol­lar ga­zan­mak müm­kin­çi­li­gi dö­re­ýär. Bu gir­de­ji­le­ri ýurt­lar öz mil­li mak­sat­na­ma­la­ry­na ýet­mek üçin sarp edip bi­ler­ler.