Ýur­du­myz­da «II sag­ly­gy – ýurt baý­ly­gy» di­ýen pä­him­den ugur al­nyp, Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­syn­da jem­gy­ýe­tiň we döw­le­tiň iň ýo­ka­ry gym­mat­ly­gy hök­mün­de yg­lan edi­len adam sag­ly­gy­ny go­ra­mak ba­bat­da giň möç­ber­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Ila­tyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak­da, ke­sel­le­riň öňü­ni al­mak­da we ola­ry ýok et­mek­de, sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty pu­da­gy­ny dün­ýä de­re­je­sin­de ös­dür­mek­de ýur­du­myz­da uly ösüş­ler ga­za­nyl­dy.
Akyl­dar şa­hy­ry­myz Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň: «Sag­ly­gyň gad­ry­ny bil­gil, has­ta bol­mas­dan bu­run» diý­şi ýa­ly, yn­san sag­ly­gy­ny go­ra­mak, sag­ly­gyň ga­dy­ry­ny bil­mek hal­ky­my­zyň ga­dym­dan gel­ýän ýö­rel­ge­si­dir. Sag­lyk her bir ada­myň iň uly baý­ly­gy­dyr. Adam­la­ryň sag­ly­gy­ny go­ra­mak bol­sa döw­le­ti­mi­ziň baş ala­da­sy­dyr. Çün­ki her bir adam ha­kyn­da­ky ala­da, bu tu­tuş jem­gy­ýet ha­kyn­da­ky ala­da­dyr. Şun­dan ugur al­nyp, hal­ky­my­za ýo­ka­ry hil­li luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ry­ny et­mek, ra­ýat­la­ry­my­zyň ömür do­wam­ly­ly­gy­ny uzalt­mak döw­let sy­ýa­sa­ty­my­zyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­ne öw­rül­di.
Ila­tyň sag­ly­gy ba­ra­da­ky ala­da­nyň döw­le­ti­mi­ziň he­mi­şe­lik üns mer­ke­zin­de dur­ýan­dy­gyna mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 32 ýyl­lyk baý­ra­my­nyň öňü­sy­ra­syn­da ge­çi­ri­len Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň mej­li­sin­de ýe­ne bir ge­zek göz ýetirdik. Türk­men halkynyň Milli Lideri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gahryman Arkadagymyz bu mej­lis­de söz­län çuň­ňur ma­ny­ly sö­zün­de: «…Hal­kyň sag­ly­gy di­ňe bir ýur­duň baş baý­ly­gy bol­man, eý­sem, türk­me­nis­tan­ly­la­ryň hä­zir­ki we gel­jek ne­sil­le­ri­niň bag­ty­ýar dur­mu­şy­nyň hem berk bin­ýa­dy­dyr» di­ýip nyg­ta­dy.
Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­myz hem Halk Mas­la­ha­ty­nyň ta­ry­hy mej­li­sin­de eden çy­ky­şyn­da hä­zir­ki dö­wür­de sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň dep­gin­li ös­dü­ri­lip, hal­ky­my­za dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ry­nyň edil­ýän­di­gi­ne ün­si çek­mek bi­len, şu ýyl bu ul­ga­ma Döw­let býu­je­tin­den 2 mil­liard 900 mil­li­on ma­nat möç­be­rin­de ma­li­ýe se­riş­de­le­ri­niň goý­be­ri­len­di­gi­ni, sag­lyk des­ga­la­ry­nyň gur­lu­şy­gy üçin 1 mil­liard 900 mil­li­on ma­nat ma­ýa go­ýum se­riş­de­si­niň gö­nük­di­ri­len­di­gi­ni nyg­ta­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň bel­leý­şi ýa­ly, Aş­ga­bat­da Hal­ka­ra fi­zio­lo­gi­ýa yl­my-kli­ni­ki we Hal­ka­ra sa­gal­dyş-di­kel­diş mer­kez­le­ri­niň gur­lu­şy­gy do­wam et­di­ril­di. Hal­ka­ra iç ke­sel­le­ri, Hal­ka­ra «Ene mäh­ri» we Hal­ka­ra sag­ly­gy go­ra­ýyş-anyk­la­ýyş mer­kez­le­ri­ni döw­re­bap­laş­dyr­mak bo­ýun­ça iş­ler ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýär. Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ak pa­ta ber­me­gi bi­len paý­tag­ty­myz­da Hal­ka­ra pe­di­at­ri­ýa, Hal­ka­ra on­ko­lo­gi­ýa yl­my-kli­ni­ki mer­kez­le­ri­niň we Sto­ma­to­lo­gi­ýa mer­ke­zi­niň düý­bi tu­tul­dy.
Hä­zir­ki dö­wür­de sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň yzy­gi­der­li döw­re­bap­laş­dy­ry­lyp, oňa iň hä­zir­ki za­man ga­za­nan­la­ry­nyň, ösen tej­ri­be­le­riň or­naş­dy­ryl­ýan­dy­gy­na Kö­pet­da­gyň ete­gin­de döw­rü­mi­ziň ok­gun­ly ösüş­le­ri­niň ny­şa­ny bo­lup dö­rän döw­let äh­mi­ýet­li Arkadag şä­he­ri­niň my­sa­lyn­da hem aý­dyň göz ýe­tir­mek bol­ýar. Şä­he­riň bi­rin­ji tap­gy­ryn­da sag­ly­gy go­ra­ýyş des­ga­la­ry­nyň hem en­çe­me­si açy­lyp, ra­ýat­la­ryň hyz­ma­ty­na be­ril­di.
Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň 2019-njy ýy­lyň 30-njy aw­gus­tyn­da gol çe­ken Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, her ýy­lyň 10-njy okt­ýab­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty iş­gär­le­ri­niň gü­ni bel­le­nil­ýär. Bu bol­sa sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty iş­gär­le­ri­niň tu­tan­ýer­li zäh­me­ti­ni, ila­tyň sag­dyn dur­mu­şy­ny üp­jün et­mä­ge goş­ýan uly go­şant­la­ry­ny has-da da­ba­ra­lan­dyr­ýar. Sag­ly­gy go­ra­ýyş eda­ra­la­ryn­da zäh­met çe­kip, hal­kyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak­da, sag­ly­gy go­ra­ýyş işi­ni ös­dür­mek­de go­şant go­şan ýo­ka­ry hü­när­li luk­man­la­ra «Türk­me­nis­ta­nyň halk luk­ma­ny» di­ýen hor­mat­ly at da­kyl­ýar.
Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri luk­man Ar­ka­da­gy­my­zyň uzak gel­je­gi na­zar­la­ýan çuň paý­ha­sy, yh­la­sy si­ňen «Sag­lyk» Döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň ka­bul edil­me­gi ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz­da yn­san sag­ly­gy­ny go­ra­mak, sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni ro­waç­lan­dyr­mak, be­den­ter­bi­ýä­ni we köp­çü­lik­le­ýin spor­ty iş­jeň­leş­dir­mek, ene­li­gi we ça­ga­ly­gy go­ra­mak, ke­sel­le­ri has ir­ki dö­wür­de anyk­la­mak we be­jer­mek, sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty ul­ga­my­nyň mad­dy-en­jam­la­ýyn bin­ýa­dy­ny kä­mil­leş­dir­mek, bu ugur­da ba­şar­jaň hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak ba­bat­da ama­la aşy­ry­lan be­ýik iş­ler dün­ýä nus­ga­lyk kä­mil tej­ri­be bol­dy.
Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da 2021 – 2025-nji ýyl­lar üçin «Sag­dyn ene – sag­dyn ça­ga – sag­dyn gel­jek» at­ly mil­li stra­te­gi­ýa, Türk­me­nis­ta­ny tem­mä­ki­den azat ýur­da öwür­mek bo­ýun­ça 2022 – 2025-nji ýyl­lar üçin Mil­li mak­sat­na­ma we ony ama­la aşyr­mak bo­ýun­ça ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­li çä­re­le­riň me­ýil­na­ma­sy, «Türk­me­nis­tan­da ila­tyň sag­lyk aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mek bo­ýun­ça 2023 – 2028-nji ýyl­lar üçin Mil­li mak­sat­na­ma» ýa­ly iri tas­la­ma­lar üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär.
Ýurt Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 32 ýy­ly­nyň için­de ke­sel­le­riň öňü­ni alyş san­jym­la­ry­nyň bel­le­ni­len ter­tip­na­ma la­ýyk­lyk­da ge­çi­ril­me­gi­niň ne­ti­je­sin­de, howp­ly ýo­kanç ke­sel­le­riň öňü­ni al­mak­da we ýok et­mek­de ýe­ti­len sep­git­ler we ga­za­ny­lan üs­tün­lik­ler hal­ka­ra de­re­je­de yk­rar edil­di.
Dün­ýä­de ça­ga üçin iň yg­ty­bar­ly, ýo­kum­ly we ba­ha­sy­na ýe­tip bol­ma­jak önüm bo­lan ene süý­di bi­len iý­mit­len­dir­mek bo­ýun­ça bel­le­ni­len 10 düz­gü­ni üs­tün­lik­li ama­la aşyr­ýan­dyk­la­ry na­za­ra al­nyp, ýur­du­my­zyň enä­niň we ça­ga­nyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak ba­ba­tyn­da iş­le­ri alyp bar­ýan äh­li has­sa­ha­na­la­ry, şol san­da we­la­ýa­ty­my­zyň «Ene mäh­ri» mer­ke­zi, Enä­niň we ça­ga­nyň sag­ly­gy­ny go­ra­ýyş mer­ke­zi, et­rap has­sa­ha­na­la­ry Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy­nyň bi­ler­men­le­ri ta­ra­pyn­dan ge­çi­ri­len ýö­ri­te bar­lag­la­ryň ne­ti­je­sin­de «Ça­ga mä­hir­li ga­ra­ýyş­ly has­sa­ha­na» di­ýen hal­ka­ra de­re­jä my­na­syp bol­du­lar.
Gurbanguly Berdimuhamedow adyn­da­ky Ho­wan­dar­ly­ga mä­täç ça­ga­la­ra he­ma­ýat ber­mek bo­ýun­ça ha­ýyr-sa­ha­wat gaz­na­syn­dan nä­sag ça­ga­la­ryň ýüz­ler­çe­si­ne de­giş­li gol­daw­lar ber­lip, paý­tag­ty­myz Aş­ga­bat­da, ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da ze­rur bo­lan ope­ra­si­ýa­lar we be­jer­gi­ler ge­çi­ril­ýär.

Söh­bet GUR­BA­NA­LY­ÝEW,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň fakultet terapiýasy kafedrasynyň assistenti.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА