Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan milli gymmatlyklarymyzyň biri bolan türkmen alabaý itleriniň dünýä ýüzündäki şan-şöhratyny has-da belende galdyrmak, olary gorap saklamak we köpeltmek, tohumçylygyny alyp barmak hem-de bu ugurda geçirilýän işleri halkara derejede ösdürmek boýunça uly tagallalar edilýär. Şu ýylyň 15–17-nji ýanwarynda Kazan şäherinde «Merkezi Aziýa owçarkasy» derejesi boýunça Russiýanyň Kinologiýa federasiýasynyň çempionatynda 2021-nji ýylda Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowa sowgat berlen Akdost (Akdus) atly türkmen alabaýy «Merkezi Aziýa owçarkasy» diýen ýaryşda iki ugur boýunça Russiýanyň çempiony boldy. Ol birinji sylaga arassa ganlylygy we owadanlygy üçin, ikinji sylaga bolsa düşbüligi, ünslüligi üçin mynasyp boldy. «Merkezi Aziýa owçarkasy» derejesi boýunça çempionata tutuş Russiýa boýunça 200-e
golaý it gatnaşdy. Russiýanyň Kinologiýa federasiýasyndan gelip gowşan şatlykly habary Gahryman Arkadagymyz habar berdi. Bu hoş habar halkymyzy, aýratyn-da, ýurdumyzyň itşynaslaryny begendirdi.
Türkmen alabaýlarynyň eýesine wepalylygy, duýgurlygy, düşbüligi esasy aýratynlyklarydyr. Alabaý itleri hem gamyşgulak bedewler ýaly halkymyzyň ýakyn dostudyr. Sähralyklarda ýaşan, çarwaçylyk bilen meşgullanan halkymyzyň ýaşaýşyny alabaýsyz göz öňüne getirip bolmaýar. Çünki wepalylygyň, gaýratlylygyň ajaýyp nusgasy bolan alabaý itleri çopanlaryň iň ýakyn hossary, daýanjy hasaplanypdyr.
Garaşsyz Diýarymyzda türkmen alabaý itlerine aýratyn üns bilen garalýar, olar halkymyzyň milli buýsanjy hasaplanýar. Her ýyl ýurdumyzda Türkmen alabaýynyň baýramynyň bellenip geçilmegi, paýtagtymyzda Halkara «Türkmen alabaý itleri» assosiasiýasynyň toplumynyň baş binasynyň, «Türkmen alabaýy» ýadygärlik binasynyň, welaýatlarymyzda türkmen alabaý itleriniň merkezleriniň açylyp ulanmaga berilmegi olara goýulýan ýokary sarpanyň aýdyň mysalydyr. Bulardan başga-da, ýurdumyzda türkmen alabaýlaryna eýeçilik gözi bilen garap, olary özüniň wepaly ýoldaşy hasaplaýan itşynaslara «Türkmenistanyň halk itşynasy», «Türkmenistanyň at gazanan itşynasy» diýen hormatly atlaryň dakylmagy, her ýyl geçirilýän bäsleşikde ýeňiji bolan alabaýa «Ýylyň türkmen edermen alabaýy» medalynyň berilmegi türkmen halkynyň milli buýsanjy bolan alabaýlara goýulýan hormatyň nyşanydyr.
Ýurdumyzda arassa ganly itleriň saklanylmagyna, täze ugurlaryň döredilmegine, alabaýlaryň sanynyň artdyrylmagyna gönükdirilen ylmy-seçgiçilik işleri yzygiderli ýaýbaňlandyrylýar. Şunuň bilen birlikde, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyna hem aýratyn orun degişli bolup durýar. Türkmen alabaýlaryny ýetişdirmek sungatyny ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizmek boýunça alnyp barylýan asylly işler maksadalaýykdyr. Bu işleriň ählisi ýaşlaryň göwün guşuny ganatlandyrýar.
Rustam GYLYJOW,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň talyby.