Her bir gü­ni şan­ly se­ne­le­re, toý-baý­ram­la­ra bes­len­ýän Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Galkynyşy döw­rün­de mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň, sun­ga­ty­my­zyň ab­raý-mer­te­be­si has-da be­len­de gal­ýar. Türk­men hal­ky me­de­ni­ýe­ti­ni, sun­ga­ty­ny sar­pa­lap, mil­li­li­gi­ne buý­sa­nyp, ola­ryň şa­ny­na uly toý-baý­ram ed­ýän bagt­ly halk­la­ryň bi­ri­dir. Her ýyl uly da­ba­ra bi­len bel­le­nil­ýän bu baý­ram – Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da Ar­ka­dag şä­he­rin­de uly ru­hu­be­lent­li­ge bes­le­nip, me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň tä­ze ta­ry­hy döw­rün­dä­ki be­ýik gal­ky­ny­şy­ny şöh­le­len­dir­di.
Hal­ky­my­zyň dö­re­den gym­mat­lyk­la­ry­nyň için­de aý­dym-saz sun­ga­ty aý­ra­tyn orun eýe­le­ýär. Bu ba­ra­da söh­bet ede­niň­de, Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Ile döw­let ge­ler bol­sa…», «Pa­ra­hat­çy­lyk sa­zy, dost­luk, do­gan­lyk sa­zy» at­ly aja­ýyp ki­tap­la­ry ba­da-bat göz öňü­ňe gel­ýär. Se­bä­bi ki­tap tek­je­le­ri­miz­de he­mi­şe­lik orun alan bu eser­ler­de türk­me­niň aý­dym-saz sun­ga­ty­nyň baý dün­ýä­si ba­ra­da gy­zyk­ly mag­lu­mat­lar öz be­ýa­ny­ny ta­pyp­dyr.
Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň taý­syz ta­gal­la­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de hal­ky­my­zyň baý me­de­ni mi­ra­sy­nyň aý­ryl­maz bö­le­gi bo­lan mil­li aý­dym-saz sun­ga­ty­myz tä­ze de­re­je­le­re gö­te­ril­di. Ony hal­ka­ra de­re­je­de wa­gyz et­mek bo­ýun­ça asyl­ly baş­lan­gyç­la­ra ba­dal­ga be­ril­di. Du­tar ýa­sa­mak se­net­çi­li­gi­niň, du­tar­da saz çal­mak we bag­şy­çy­lyk sun­ga­ty­nyň ÝU­NES­KO-nyň Adam­za­dyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň gör­nük­li nus­ga­la­ry­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zil­me­gi mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Hu­su­san-da, ha­ly­pa-şä­girt­lik ýö­rel­ge­si­niň aý­dym-saz sun­ga­tyn­da tä­ze-tä­ze aý­dyň sa­hy­pa­la­ry aç­ýan­dy­gy­ny aý­ra­tyn bel­le­mek ge­rek. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň dö­re­dip ber­ýän şert­le­ri­niň ne­ti­je­sin­de gel­je­gi­ne uly ynam bil­di­ril­ýän ýaş­lar us­sat­lar­dan tä­lim alyp, in­çe se­ne­di yh­las bi­len öw­ren­ýär­ler.
Hä­zir­ki za­man şert­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän saz­çy­lyk hem-de sun­gat mek­dep­le­rin­de, ça­ga­lar-ýet­gin­jek­ler dö­re­di­ji­lik mer­kez­le­rin­de ýaş nes­le mil­li se­ne­di­mi­ziň in­çe til­sim­le­ri bo­ýun­ça baş­lan­gyç bi­li­miň be­ril­me­gi, me­de­ni­ýet öý­le­rin­de ýaş du­tar­çy­la­ryň to­par­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi, Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň «Türk­me­niň Al­tyn asy­ry» at­ly baý­ra­gy­ny al­mak ug­run­da yg­lan edil­ýän bäs­le­şi­giň çäk­le­rin­de «Çal­sa­na, bag­şy!» at­ly bäs­le­şik we beý­le­ki çä­re­ler yzy­gi­der­li ge­çi­ri­lip, ýaş ze­hin­le­riň ýü­ze çy­ka­ryl­ma­gy pe­der­le­ri­miz­den mi­ras ga­lan aý­dym-saz sun­ga­ty­my­zy has-da baý­laş­dyr­ma­ga, do­wa­mat-do­wam et­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär.
Hä­zir­ki gün­ler­de hem «Çal­sa­na, bag­şy!» bäs­le­şi­gi­niň we­la­ýat tap­gyr­la­ry ge­çi­ril­ýär. Ýur­du­my­zyň mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­nyň şanly 33 ýyl­lyk baý­ra­my­na ba­gyş­la­nyp, Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň «Türk­me­niň Al­tyn asy­ry» at­ly bäs­le­şi­gi­niň çäk­le­rin­de ge­çi­ril­ýän bäs­le­şik aý­dym-saz muş­dak­la­ry üçin ýat­dan çyk­ma­jak ýa­kym­ly pur­sat­la­ry peş­geş ber­ýär. Şo­nuň ýa­ly-da, bäs­le­şi­giň do­wa­myn­da we­la­ýa­tyň şä­her­le­ri­dir et­rap­la­ryn­da des­lap­ky tap­gyr­lar­da öňe saý­la­nan ýaş bag­şy-sa­zan­da­la­ryň çe­per dö­re­di­ji­lik us­sat­ly­gy göz­den ge­çi­ril­ýär.
Umu­man, aý­dym-saz sun­ga­ty ba­ra­da aý­dy­lan­da, türk­men hal­ky­nyň mil­li­lik­le­rin­den bo­lan du­ta­ry ag­za­man bol­maz. Ýag­ny türk­men­ler­de du­ta­ryň sar­pa­sy has be­lent­dir. Türk­men toý­la­ry­nyň be­ze­gi du­tar­dyr. Geç­miş­de türk­me­niň ak öý­le­ri­niň tö­rü­ni gaz­ma du­ta­ry be­zäp­dir. Du­tar sö­zi «iki tar» di­ýen ma­ny­ny ber­ýär. Şol iki tar­dan çyk­ýan owaz ada­my gy­nan­dy­ryp hem, be­gen­di­rip hem, buý­san­dy­ryp hem bil­ýär. Da­şyn­dan se­re­de­niň­de, ýö­ne­keý bo­lup gö­rün­ýän bu saz gu­ra­ly­ny ýa­sa­ýan du­tar­çy us­sa­lar onuň ýa­sa­ly­şy­ny sun­gat de­re­je­si­ne gö­te­rip­dir­ler. Türk­men hal­ky­nyň bel­li saz gu­ra­ly du­tar Or­ta Azi­ýa halk­la­ry­nyň ara­syn­da has giň­den ýaý­ran saz gu­ra­ly­dyr. Ol öz­bek­ler­de, ga­ra­gal­pak­lar­da, gyr­gyz­lar­da, uý­gur­lar­da we baş­ga-da bir­nä­çe halk­lar­da bar. Em­ma olar bi­ri-bi­rin­den möç­ber­le­ri, per­de­le­ri, hat­da ki­riş­le­ri bo­ýun­ça hem ta­pa­wut­lan­ýar­lar.
Yn­san kal­by­nyň ru­hy ga­na­ty­na öw­rü­len aý­dym­dyr saz­la­ry­my­zyň, halk se­net­çi­li­gi­niň nus­ga­wy gym­mat­lyk­la­ry bo­lan mil­li saz gu­ral­la­ry­my­zyň öw­re­nil­me­gi­niň, ös­dü­ril­me­gi­niň, bu ugur­da­ky tej­ri­be­le­riň in­di­ki ne­sil­le­re ýe­ti­ril­me­gi­niň ro­waç­ly men­zil­le­ri­ne giň ýol açan Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ja­ny sag, öm­ri uzak, mer­te­be­si be­lent bol­sun, döw­let­li iş­le­ri he­mi­şe üs­tün­lik­le­re bes­len­sin!

Aý­gül ADA­ÝE­WA,
Türk­men döw­let me­de­ni­ýet we sun­gat mek­de­bi­niň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА