PDF
- Ýer ýüzünde gurbagalaryň 4 müň 700-den gowrak görnüşi bar.
- Şadyýan jandarlar Antarktidadan başga ähli yklymda duş gelýär.
- Gurbagalaryň köpüsi öz boýundan 20 esse beýiklige böküp bilýär.
- Gurbaganyň göze görnüp duran gulagy ýok. Bu jandarlaryň sesi has täsirli duýýan içki gulagy bar.
- Gurbagalaryň aglaba bölegi awuny dili bilen tutýar. Bu jandarlaryň şepbeşik dili mör-möjekleri özüne ýelmeşdirýär.
- Gurbagalaryň käbir görnüşi hepdede bir gezek, käbiri bolsa her gün derisini çalyşýar.
- Her bir erkek gurbaganyň beýlekileri özüne maýyl etmek üçin ulanýan özboluşly sesi bar.
- Bu jandarlaryň howa bilen doldurylýan we sesini 2 kilometr uzaklyga güýçlendirip bilýän ses haltalary bar.
- Gurbaganyň ýekeje görnüşiniň ýokarky we aşaky äňinde kiçijik dişleri bar. Galan görnüşleriniň käbiriniň ýokarky äňinde dişleri bar, käbiri bolsa düýbünden dişsizdir. Bu jandarlar ilki awuny agzynda saklaýarlar, soňra gözlerini gymyldadyp hereket etmek arkaly ýuwudýarlar.
- Gurbagalar agzy bilen suw içmeýärler. Bu jandarlar suwy derisine siňdirip, suwsuzlygyny gandyrýarlar.
- Günorta Amerikanyň tropik tokaýlarynda ýaşaýan garamtyl menekli dart gurbagasy dünýädäki iň zäherli jandarlaryň biri hasaplanýar.
- Gurbagalaryň köp görnüşi 5-8 sagatdan artyk suwuň aşagynda durup bilmeýär. Bu jandarlaryň käbir görnüşi asla suwa girmeýär, käbiri bolsa birnäçe aýlap suwuň aşagynda ýaşaýar.
- Boýy 30 santimetre, agramy 7 kilograma çenli ýetýän goliaf gurbagasy dünýädäki iň uly gurbaga hasaplanýar. Bu gurbagalar Kamerunda we Ekwatorial Gwineýada ýaşaýar.
- Gurbagalaryň köp görnüşi gyşyna ýeriň ýumşagrak ýerinde, agaçlaryň düýbünde ýa-da palçygyň içinde gyş ukusyna gidýär.
