Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da eziz Wa­ta­ny­myz­da ýaş­la­ry hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­da­mak, ola­ryň jem­gy­ýet­dä­ki or­nu­ny has-da ber­kit­mek ug­run­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler özü­niň oňyn ne­ti­je­le­ri­ni ber­ýär.
Ýur­du­myz­da mil­li bi­lim ul­ga­my­nyň kä­mil­leş­di­ril­me­gi türk­men jem­gy­ýe­ti­niň me­de­ni we ru­hy taý­dan saz­la­şyk­ly ös­me­gi­niň esa­sy şer­ti­ne öw­rül­di.
Hä­zir­ki dö­wür­de bi­lim ul­ga­my­nyň ösü­şi­ne we kä­mil hü­när­men­le­riň taý­ýar­la­n­ma­gy­na aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. 17-nji okt­ýabr­da san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­rilen Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň no­bat­da­ky mej­li­sin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Ka­ra­ry bi­len, «Türk­me­nis­tan­da ýo­ka­ry hü­när bi­li­mi­ni ös­dür­me­giň 2026 – 2052-nji ýyl­lar üçin Stra­te­gi­ýa­sy­nyň» tas­syk­la­n­ma­gy bu ugur­da mö­hüm ädim­le­riň bi­ri bol­dy. Bu Stra­te­gi­ýa­da, aý­ra­tyn-da, ýo­ka­ry hü­när bi­li­mi ul­ga­my­nyň do­lan­dy­ry­ly­şy­ny hal­ka­ra ka­da­la­ry­na we mil­li tej­ri­be­le­re la­ýyk­lyk­da kä­mil­leş­dir­mek, de­mog­ra­fi­ki gör­ke­zi­ji­le­re, zäh­met ba­za­ry­nyň ösü­şi­ne hem-de yk­dy­sa­dy­ýe­tiň me­ýil­na­ma­laş­dy­ry­ly­şy­na gö­rä me­ýil­leş­dir­me­giň we do­lan­dyr­ma­gyň kä­mil gu­ral­la­ry­ny or­naş­dyr­mak, okat­ma­gyň öň­de­ba­ry­jy usul­la­ry, san­ly teh­no­lo­gi­ýa­lar we eme­li aň ar­ka­ly bäs­le­şi­ge ukyp­ly ýo­ka­ry hü­när bi­li­mi­niň mil­li gur­şa­wy­ny dö­ret­mek göz öňün­de tu­tul­ýar.
Hä­zir­ki za­man dün­ýä­si yzy­gi­der­li ösüş, teh­no­lo­gik tä­ze­lik­ler we mag­lu­mat alyş-ça­lyş ul­ga­my­nyň giň ge­rim al­ma­gy bi­len hä­si­ýet­len­di­ril­ýär. Bu ösüş­le­riň mer­ke­zin­de bol­sa ylym bi­len bi­lim dur­ýar. Ylym te­bi­ga­tyň we jem­gy­ýe­tiň ka­nu­na­la­ýyk­lyk­la­ry­ny öw­ren­ýän ul­gam bol­sa, bi­lim adam akyl-paý­ha­sy­ny ös­dür­ýän we jem­gy­ýe­tiň in­tel­lek­tu­al de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ýan mö­hüm güýç­dür.
Jem­gy­ýe­tiň ösü­şi­niň he­re­ket­len­di­ri­ji­si bo­lan ylmyň äh­mi­ýe­ti bir­nä­çe ugur­da aý­dyň gö­rün­ýär:
1. Teh­no­lo­gik ösüş. Ylym we in­no­wa­si­ýa tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň dö­re­dil­me­gi­ne müm­kin­çi­lik dö­red­ýär. In­for­ma­ti­ka, bio­teh­no­lo­gi­ýa, ener­ge­ti­ka ýa­ly ugur­lar­da­ky üs­tün­lik­ler yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösü­şi­ne uly iter­gi ber­ýär.
2. Sag­ly­gy go­ra­ýyş taý­dan öňe­gi­diş­lik. Yl­myň ösü­şi ar­ka­ly tä­ze der­man­lar, be­je­riş usul­la­ry we ke­sel­le­ri anyk­la­mak se­riş­de­le­ri iş­le­nip dü­zül­ýär. Bu bol­sa adam öm­rü­niň uzal­ma­gy­na we sag­lyk de­re­je­si­niň ýo­kar­lan­ma­gy­na ge­tir­ýär.
3. Howp­suz­lyk we dur­nuk­ly­lyk. Eko­lo­gi­ýa, ho­wa şert­le­ri­niň üýt­ge­me­gi, azyk howp­suz­ly­gy ýa­ly me­se­le­le­riň çöz­gü­di hem yl­my bar­lag­la­ra esas­lan­ýar.
Bi­li­miň jem­gy­ýe­te tä­si­ri. Bi­lim ýaş nes­liň dün­ýä­ga­raý­şy­ny gi­ňeld­ýän, tä­ze ukyp­la­ry ýü­ze çy­kar­ýan we ösü­şe elt­ýän güýç­dür.
1. Adam ma­ýa­sy­nyň ösü­şi. Bi­lim­li ra­ýat­lar yk­dy­sa­dy­ýe­tiň kä­mil­leş­me­gi­ne, tä­ze iş orun­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi­ne we üs­tün­lik­le­riň ga­za­nyl­ma­gy­na go­şant goş­ýar­lar.
2. Me­de­ni­ýet­le­riň ösü­şi. Bi­lim jem­gy­ýe­tiň me­de­ni de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ýar, dö­re­di­ji­lik we mil­li gym­mat­lyk­la­ra hor­ma­ty pug­ta­lan­dyr­ýar.
3. In­no­wa­si­ýa müm­kin­çi­lik­le­ri. In­no­wa­si­ýa bi­lim­li, dö­re­di­ji­lik­li ne­sil­ler ta­ra­pyn­dan ke­ma­la gel­ýär. Okuw ul­ga­my di­ňe mag­lu­mat ber­män, eý­sem, pi­kir­len­me­gi hem ös­dür­ýär. Ylym bi­len bi­lim bi­ri-bi­ri­ne da­hyl­ly ul­gam­lar bo­lup, ola­ryň ara­syn­da­ky bag­la­ny­şyk jem­gy­ýe­tiň ösüş dep­gi­ni­ni kes­git­le­ýär.
Ylym we bi­lim hä­zir­ki za­man jem­gy­ýe­ti­niň mö­hüm sü­tün­le­ri­dir. Ýur­du­my­zyň dur­nuk­ly ösü­şi­ni, yk­dy­sa­dy we me­de­ni gül­läp ösü­şi­ni üp­jün et­mek­de ola­ryň äh­mi­ýe­ti ulu­dyr. Şo­nuň üçin hem döw­re­bap bi­lim ul­ga­my­ny ös­dür­mek, yl­my bar­lag­la­ry gol­da­mak, ýaş­la­ry dö­re­di­ji­lik­li hem-de in­no­wa­si­ýa ugur­ly taý­ýar­la­mak hä­zir­ki döw­rüň esa­sy we­zi­pe­le­ri­niň bi­ri­dir.

Miwe ÇARYÝEWA,
Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň talyby.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА