10-njy iýun­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň Türk­me­nis­ta­na iki gün­lük döw­let sa­pa­ry­nyň çäk­le­rin­de Pre­zi­dent­ler Ser­dar Berdimuhamedowyň we Ýun Sok Ýo­luň ara­syn­da ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki gep­le­şik­ler ge­çi­ril­di.

Iş­jeň ýag­daý­da ge­çen gep­le­şik­le­riň do­wa­myn­da iki döw­le­tiň Baş­tu­tan­la­ry döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň me­se­le­le­ri­niň giň top­lu­my­ny ara alyp mas­la­hat­laş­dy­lar we hä­zir­ki döw­rüň ýag­daý­la­ry­ny, uzak möh­let­li gel­je­gi na­za­ra al­mak bi­len, hyz­mat­daş­ly­gyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­ny anyk­laş­dyr­dy­lar. Söh­bet­deş­ler Türk­me­nis­ta­nyň we Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň giň möç­ber­li hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge yg­rar­ly­dyk­la­ry­ny tas­syk­lap, söw­da-yk­dy­sa­dy, ulag, ener­ge­ti­ka ul­gam­la­ry­ny, ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­la­ry we beý­le­ki en­çe­me pu­dak­la­ry ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ryň ha­ta­ryn­da gör­kez­di­ler. Ta­rap­lar däp bo­lan yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ry pug­ta­lan­dyr­ma­gyň äh­mi­ýe­ti ba­ra­da aý­dyp, bi­lim, ylym, sag­ly­gy go­ra­ýyş, me­de­ni­ýet, sy­ýa­hat­çy­lyk we sport bo­ýun­ça ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­giň mö­hüm­di­gi­ni nyg­ta­dy­lar. Du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da ta­rap­lar se­bit we hal­ka­ra sy­ýa­sa­tyň öza­ra gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýän der­wa­ýys me­se­le­le­ri­niň bir­nä­çe­si bo­ýun­ça pi­kir alyş­dy­lar.
Soň­ra gep­le­şik­ler «Sol­tan San­jar» za­lyn­da iki ýur­duň res­mi we­ki­li­ýet ag­za­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da gi­ňiş­le­ýin dü­züm­de do­wam et­di.
Bi­ziň ýurt­la­ry­myz söw­da-yk­dy­sa­dy ul­gam­da yg­ty­bar­ly hyz­mat­daş­lar­dyr. Biz Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni, yk­dy­sa­dy, teh­no­lo­gik de­re­je­si­ni oňat bil­ýä­ris. Türk­me­nis­tan hem uly müm­kin­çi­lik­le­re, te­bi­gy baý­lyk­la­ra, geoyk­dy­sa­dy ar­tyk­maç­lyk­la­ra eýe bo­lan kuw­wat­ly döw­let­dir. Bi­ziň mak­sa­dy­myz bu müm­kin­çi­lik­le­ri iki döw­le­tiň ös­me­gi­niň, halk­la­ry­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­nyň we gül­läp ös­me­gi­niň bäh­bi­di­ne ut­gaş­dyr­mak bo­lup dur­ýar di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bel­le­di we ko­re­ýa­ly hyz­mat­daş­la­ry bu ugur­da bi­le­lik­de iş­le­mä­ge ça­gyr­dy.
2008-nji ýyl­da ýurt­la­ry­my­zyň ara­syn­da Söw­da, yk­dy­sa­dy, yl­my we teh­no­lo­gik hyz­mat­daş­lyk bo­ýun­ça hö­kü­me­ta­ra türk­men-ko­reý to­pa­ry dö­re­dil­di we hä­zir­ki wagt­da-da he­re­ket ed­ýär. Şeý­le hem 2019-njy ýy­lyň okt­ýab­ryn­da «Türk­me­nis­tan–Ko­re­ýa» işe­wür­ler ge­ňe­şi dö­re­dil­di. Ma­ýa go­ýum hyz­mat­daş­ly­gy ös­dü­ril­ýär. Bi­le­lik­de iri tas­la­ma­la­ryň bir­nä­çe­si ama­la aşy­ryl­dy. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da «Gal­ky­nyş» gaz kä­nin­de kü­kürt aras­sa­la­ýan za­wod hem bar. Bu za­wod kon­sor­siu­myň dü­zü­min­de ko­reý kor­po­ra­si­ýa­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da gu­rul­dy. Biz iri ko­reý kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň Türk­me­nis­tan­da alyp bar­ýan işi­ni gol­da­ýa­rys di­ýip, hormatly Prezidentimiz aýt­dy we ma­ýa go­ýum hyz­mat­daş­ly­gy­nyň iki ta­rap üçin hem bäh­bit­li bol­ma­ly­dy­gy­ny bel­le­di.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ulag ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­lyk me­se­le­si­ne de­gip ge­çip, gür­rü­ňiň hä­zir­ki dö­wür­de Azi­ýa–Ýu­waş um­man se­bi­tin­den Ýew­ro­pa, Ýa­kyn we Or­ta Gün­do­ga­ra yk­ly­müs­ti üs­ta­şyr ulag ge­çel­ge­le­ri­ni dö­ret­mek ba­ra­da bar­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Türk­me­nis­tan­da ol «Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­ny di­kelt­mek stra­te­gi­ýa­sy» diý­lip at­lan­dy­ryl­ýar.
Türk­me­nis­tan­da şä­her­le­riň tä­ze keş­bi­ni dö­ret­mek­de Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy bi­len hyz­mat­daş­ly­gyň uly müm­kin­çi­lik­le­ri­niň bar­dy­gy­na aý­ra­tyn üns çe­kil­di.
Ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak bi­len bag­ly me­se­le­le­ri çöz­mek bo­ýun­ça hyz­mat­daş­lyk­da uly müm­kin­çi­lik­le­ri gör­ýä­ris. Bi­ziň ýur­du­myz ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­ne gar­şy gö­reş­mek ul­ga­myn­da hal­ka­ra baş­lan­gyç­la­ry dur­mu­şa ge­çir­mä­ge iş­jeň gat­naş­ýar di­ýip, hormatly Prezidentimiz aýt­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, ko­reý ta­ra­py bi­len me­ta­nyň ho­wa zy­ňyl­ma­gy­ny azalt­mak ba­bat­da hyz­mat­daş­lyk et­me­giň me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­ma­ga taý­ýar­lyk be­ýan edil­di. Mag­lu­mat teh­no­lo­gi­ýa­la­ry we eme­li aň, te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa, kos­mos ul­gam­la­ryn­da bi­le­lik­de iş­le­mek üçin uly müm­kin­çi­lik­le­riň bar­dy­gy bel­le­nil­di.
Türk­me­nis­tan we Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy bir bi­te­wi me­de­ni gi­ňiş­li­ge de­giş­li­dir. Ýurt­la­ry­my­zyň halk­la­ry dün­ýä­ga­raý­şy, me­de­ni­ýe­ti, ede­bi ýö­rel­ge­le­ri bo­ýun­ça bi­ri-bi­ri­ne ýa­kyn­dyr. Bu bol­sa me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge oňat esas­la­ry dö­red­ýär di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz aýt­dy. Ylym we bi­lim hem hyz­mat­daş­ly­gyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da gör­ke­zil­di.
Sag­ly­gy go­ra­ýyş we luk­man­çy­lyk hyz­mat­daş­ly­gy hem uly or­na eýe­dir di­ýip, hormatly Prezidentimiz aýt­dy we iki ýur­duň iri luk­man­çy­lyk mer­kez­le­ri­niň, uni­wer­si­tet­le­ri­niň ara­syn­da gö­ni gat­na­şyk­la­ry ýo­la goý­ma­gyň ze­rur­dy­gy­ny bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sport ul­ga­myn­da-da hyz­mat­daş­ly­gyň uly müm­kin­çi­lik­le­ri­niň bar­dy­gy­na ün­si çe­kip, ko­reý tür­gen­le­ri­ni gel­jek­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da ge­çi­ril­jek iri hal­ka­ra sport ýa­ryş­la­ry­na gat­naş­ma­ga ça­gyr­dy.
Gep­le­şik­le­riň do­wa­myn­da da­şa­ry sy­ýa­sat­da hyz­mat­daş­lyk me­se­le­si­ne aý­ra­tyn üns be­ril­di. Biz bu ul­gam­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň ile­ri tut­ýan ugur­la­ry­ny bil­ýä­ris di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz nyg­ta­dy we Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap döw­let hök­mün­de dost­luk­ly ýurt bi­len bi­le­lik­de hal­ka­ra we se­bit ösü­şi­niň mak­sat­la­ry­ny üp­jün et­mek­de ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk et­mä­ge taý­ýar­dy­gy­ny aýt­dy. Mun­dan baş­ga-da, «Mer­ke­zi Azi­ýa – Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy» for­ma­tyn­da öza­ra hyz­mat­daş­ly­gyň mö­hüm­di­gi bel­le­nil­di. 2023-nji ýyl­da Aş­ga­bat­da «Mer­ke­zi Azi­ýa – Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy» hyz­mat­daş­lyk fo­ru­my­nyň 16-njy mej­li­si ge­çi­ril­di. Bu fo­rum hyz­mat­daş­ly­gyň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny gi­ňelt­me­giň, lo­gis­tik müm­kin­çi­lik­le­ri art­dyr­ma­gyň mö­hüm­di­gi­ni gör­kez­di.
Biz «Ko­re­ýa-Ýü­pek ýo­ly» (K-Silk Ro­ad) hyz­mat­daş­lyk baş­lan­gy­jy­nyň çäk­le­rin­de Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry bi­len Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da gat­na­şyk­la­ryň gi­ňel­dil­me­gi­ni gol­da­ýa­rys. Bu baş­lan­gyç Mer­ke­zi Azi­ýa bo­ýun­ça il­kin­ji stra­te­gi­ýa bo­lup dur­ýar di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz nyg­ta­dy.
Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi we türk­men we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry­ny mü­bä­rek­läp, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň ýa­kyn dos­ty bo­lan Türk­me­nis­ta­na ge­lip gör­me­giň özi üçin uly hor­mat­dy­gy­ny aýt­dy.
Pre­zi­dent Ýun Sok Ýol ösü­şiň ägirt uly kuw­wa­ty­na eýe bo­lan we ok­gun­ly ös­ýän Mer­ke­zi Azi­ýa se­bi­ti­ne tu­tuş dün­ýä­de uly gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýän­di­gi­ni aý­dyp, Türk­me­nis­ta­nyň bu se­bit­de mö­hüm hyz­mat­daş­la­ryň bi­ri bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Ener­ge­ti­ka ul­ga­myn­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­le­re, yna­nyş­ma­gyň de­re­je­si­ne da­ýa­nyp, hyz­mat­daş­ly­gy, şol san­da sag­ly­gy go­ra­ýyş, te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa, gä­mi gur­lu­şy­gy ul­gam­la­ryn­da gat­na­şyk­la­ry hem­me­ta­rap­la­ýyn gi­ňelt­mek ze­rur­dyr.
Be­lent mer­te­be­li myh­man sy­ýa­sy ul­gam­da­ky hyz­mat­daş­ly­ga ün­si çe­kip, 2022-nji ýyl­da dip­lo­ma­tik gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gy­nyň 30 ýyl­ly­gy­nyň, 2023-nji ýyl­da bol­sa «Mer­ke­zi Azi­ýa – Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy» hyz­mat­daş­lyk fo­ru­my­nyň dö­re­dil­me­gi­niň 15 ýyl­ly­gy­nyň bel­le­ni­len­di­gi­ni nyg­ta­dy. Par­la­men­ta­ra hyz­mat­daş­lyk hem iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ry ös­dür­me­giň mö­hüm şer­ti bo­lup dur­ýar. Ko­reý Li­de­ri şu ýyl Türk­me­nis­tan­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Mil­li As­samb­le­ýa­sy­nyň we Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň par­la­ment­le­ri­niň ýol­baş­çy­la­ry­nyň ikin­ji du­şu­şy­gy­ny ge­çir­me­giň me­ýil­leş­di­ril­ýän­di­gi­ni aý­dyp, bu fo­ru­myň üs­tün­lik­li ge­çi­ril­me­gi­ni ar­zuw et­di.
Pre­zi­dent Ýun Sok Ýol söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk ba­ra­da du­rup ge­çip, şu sa­pa­ryň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça söw­da­ny hem-de ma­ýa go­ýum­la­ry hö­wes­len­dir­mek bo­ýun­ça öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma gol çe­kil­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Ma­li­ýe eda­ra­la­ry­nyň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­lyk ha­kyn­da Äht­na­ma hem za­wod­la­ry gur­mak bo­ýun­ça gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge ýar­dam eder di­ýip, dost­luk­ly döw­le­tiň Baş­tu­ta­ny bel­le­di.
Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Hö­kü­me­ti ge­çen hep­de­de Mer­ke­zi Azi­ýa ba­bat­da il­kin­ji dip­lo­ma­tik stra­te­gi­ýa­ny – «Ko­re­ýa-Ýü­pek ýo­ly» (K-Silk Ro­ad) hyz­mat­daş­lyk baş­lan­gy­jy­ny hö­dür­le­di. Onuň çäk­le­rin­de ener­ge­ti­ka, se­riş­de­ler, inf­rast­ruk­tu­ra we döw­let do­lan­dy­ry­şy ul­ga­myn­da, se­na­gat­laş­dyr­mak, azyk howp­suz­ly­gy ba­bat­da, me­de­ni-yn­san­per­wer alyş­ma­lar ug­ry bo­ýun­ça hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak göz öňün­de tu­tul­ýar.
Dost­luk­ly döw­le­tiň Baş­tu­ta­ny bi­ziň ýurt­la­ry­my­zyň ýa­kyn dost­lar hök­mün­de hal­ka­ra gi­ňiş­lik­de, hu­su­san-da, BMG-niň çäk­le­rin­de ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk ed­ýän­dik­le­ri­ni bel­läp, Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap döw­let hök­mün­de Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň ta­gal­la­la­ry­ny gol­da­jak­dy­gy­na ynam bil­dir­di.
Gi­ňiş­le­ýin dü­züm­dä­ki gep­le­şik­ler ta­mam­la­nan­dan soň­ra, «Sel­juk han» za­lyn­da iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ra gol çek­mek da­ba­ra­sy bol­dy.
Ýyg­na­nan­la­ryň el çar­pyş­ma­la­ry as­tyn­da Prezidentler Ser­dar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol Bi­le­lik­dä­ki Be­ýan­na­ma gol çek­di­ler.
Res­mi­na­ma­la­ra gol çek­mek da­ba­ra­sy ta­mam­la­nan­dan soň­ra, iki döw­le­tiň Baş­tu­tan­la­ry «Mag­tym­gu­ly» za­ly­na bar­dy­lar we şol ýer­de met­bu­gat we­kil­le­ri­ne ýüz­len­me bi­len çy­kyş et­di­ler.
Şol gün be­lent mer­te­be­li myh­man Türk­me­nis­ta­nyň Ga­raş­syz­lyk bi­na­sy­na gül goý­dy. Asyl­ly dä­be gö­rä, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti bu ýer­de ýer­leş­ýän Hor­mat­ly myh­man­lar se­ýil­ba­gyn­da iki döw­le­tiň we halk­la­ryň ara­syn­da­ky mi­ze­mez dost­lu­gyň ny­şa­ny hök­mün­de agaç na­ha­ly­ny oturt­dy.
Ag­şam hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz be­lent mer­te­be­li myh­ma­nyň hor­ma­ty­na res­mi ag­şam­lyk na­ha­ry­ny ber­di. On­da iki ýur­duň Li­der­le­ri söz söz­le­di­ler.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА