16-njy fewralda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyz hem-de Ahal welaýaty boýunça iş saparyny
amala aşyryp, şäheriň birnäçe desgalaryndaky, şeýle hem welaýatyň täze döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygyndaky
işleriň ýagdaýy bilen tanyşdy.
Irden döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzyň demirgazyk böleginde gurulýan köpugurly işewür merkezli kaşaň «Garagum» myhmanhanasyna geldi. Bu ýerde wise-premýer Ş.Durdylyýew hormatly Prezidentimize bu desgada geçirilýän degişli işler, şol sanda ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, köpugurly işewür merkezli myhmanhananyň gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Täze toplumda myhmanlary mynasyp garşylamak, işewür duşuşyklary we dürli çäreleri, şol sanda halkara ähmiýetli çäreleri geçirmek üçin ähli şertler göz öňünde tutuldy.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda ýerine ýetirilýän işleriň durmuşa geçirilýän ekologiýa syýasatyna doly laýyk gelmegini gazanmagyň zerurdygyny, binalaryň taslamalary taýýarlananda, ýerli tebigy aýratynlyklaryň göz öňünde tutulmalydygyny belledi. Bularyň ählisi diňe bir paýtagtymyzda däl, eýsem, Türkmenistanyň beýleki künjeklerinde hem desgalaryň gurluşygy meýilleşdirilende, esasy görkeziji bolmalydyr.
Soňra hormatly Prezidentimiz «Laçyn» seýilgähiniň gurluşygynyň tapgyrlary we ýerleşişiniň aýratynlyklary, onuň çäginde guruljak beýleki desgalaryň taslamalary bilen tanyşdy. Wise-premýer Ş.Durdylyýew degişli taslamalar, gurulmagy meýilleşdirilýän desgalar we olaryň ýerleşjek ýerleri barada hasabat berdi. Bu seýilgähi Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna gabatlap açmak meýilleşdirilýär. Milli Liderimiz myhmanhana-işewürlik toplumynyň golaýynda ýerleşen täze seýilgähiň abadanlaşdyrylyşyna ünsi çekip, bu ulgamdaky öňdebaryjy tehnologiýalaryň, tebigy bezeg babatdaky iň gowy tejribäniň giňden ulanylmalydygyny belledi.
Soňra «Türkmenhowaýollary» agentliginiň başlygy D.Saburow Aşgabadyň Halkara howa menziline tarap uzalyp gidýän seýilgäh zolagynyň bezeg aýratynlyklary, paýtagtymyzyň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň dynç almagy üçin zerur şertleriň döredilişi, şäherlileriň boş wagtlaryny göwnejaý geçirmekleri üçin seýilgähiň iň gelim-gidimli ýerleriň birine öwrülmegi boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezow paýtagtymyzyň Halkara howa menziline barýan ýoluň ugrunda we onuň çäklerinde alnyp barylýan işler, bu ýerde bina edilýän medeni-durmuş maksatly desgalaryň bir bitewi sazlaşygy emele getirmegi ugrunda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýew täze seýilgähde ekiljek bag nahallary, olaryň häsiýetli aýratynlyklary barada hasabat berdi. Bag nahallarynyň görnüşleri seçilip alnanda bu ýerleriň tebigy aýratynlyklary nazara alyndy.
Soňra oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri A.Altyýew täze seýilgähiň bag nahallaryna degişli derejede ideg işlerini ýola goýmak boýunça ýerine ýetirilýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Häzirki döwürde seýilgähde bag nahallaryny ekmek işlerine hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülýär.
Aşgabat şäheriniň häkimi Ý.Gylyjow türkmen paýtagtynyň 140 ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen dabaralaryň çäklerinde alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda, şäherimiziň ekologiýa abadançylygyna, onda adamlar üçin ösen halkara ülňülere laýyk gelýän amatlylyk ýagdaýynyň döredilmegine möhüm ähmiýet berilýär.
Hormatly Prezidentimiz ähli ugurlar boýunça alnyp barylýan işleriň ýokary hil derejesine üns berilmelidigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, şäher gurluşygynda alnyp barylýan işlerde ekologiýa meselesine aýratyn orun degişli bolmalydyr. Bu ýerde bina ediljek seýilgähde adamlaryň dynç almagy üçin has amatly şertler döredilmelidir. Şoňa görä-de, ähli meselelere, şol sanda dürli görnüşli agaç nahallarynyň ekilişine, otly meýdanlaryň hem-de gül aýmançalarynyň döredilmegine oýlanyşykly çemeleşmek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutanymyz «Laçyn» diýlip atlandyrylan seýilgähiň bezeginde milli öwüşginleriň öz beýanyny tapmalydygyny belläp, bu desgada alnyp barylýan işleriň ýokary hilini we bellenilen möhletde tabşyrylmagyny üpjün etmäge berk gözegçilik etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, paýtagtymyzda we tutuş ýurdumyzda täze seýilgäh toplumlaryny hem-de ýaşyl zolaklary döretmek boýunça görülýän çäreler ilatyň saglygyna oňyn täsir edýän amatly ekologiýa gurşawyny döretmäge gönükdirilendir. Hormatly Prezidentimiz öňde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berip we iş saparyny dowam edip, Ahal welaýatyna bardy we şol ýerde Gökdepe etrabynyň çäginde gurulýan welaýatyň täze edara ediş merkeziniň gurluşygyndaky işleriň ýagdaýy bilen tanyşdy.
Ýolugra hormatly Prezidentimiz welaýatyň täze döwrebap edara ediş merkeziniň baş meýilnamasynyň çäklerinde bina ediljek Ahal welaýat çagalar merkeziniň ýerleşjek ýerlerini synlady. Bu ýerde saglygy goraýyş we derman senagaty ministri N.Amannepesow toplumyň düzüminde bina ediljek desgalar, olaryň aýratynlyklary barada hasabat berdi.
Milli Liderimiz bagtyýar çagalygyň Watany hökmünde ykrar edilen Türkmenistanda körpe nesilleriň sazlaşykly ösmegi, amatly dynç almagy, dünýä ylmyna çuňňur aralaşmagy we çeper döredijilik bilen meşgullanmagy üçin döwlet derejesinde alada edilýändigini aýtdy. Bu ýerde çagalaryň dynç almaklary üçin bolşy ýaly, höwes edýän hünärleriniň endiklerini ele almagyna ýardam berýän ähli zerur şertler döredilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we saglygy goraýyş we derman senagaty ministri N.Amannepesowa degişli tabşyryklary berdi.
Häzirki döwürde Ahal welaýatynyň täze döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda alnyp barylýan işleriň depginleri barha artýar. Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň başyny başlan giň möçberli şähergurluşyk-binagärlik maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini alamatlandyrýar. Bu ägirt uly taslamanyň durmuşa geçirilmegine 2019-njy ýylyň aprelinde döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda badalga berildi.
Ahal welaýatynyň täze döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynyň alnyp barylýan ýerine gelende, milli Liderimizi Mejlisiň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň birnäçesiniň ýolbaşçylary we Ahal welaýatynyň häkimi garşyladylar.
Ýurdumyzyň Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň gurulýan desgalar direksiýasynyň ýolbaşçysy D.Orazow bu ýerde alnyp barylýan işler barada hasabat berdi hem-de milli Liderimizi täze şäheriň baş meýilnamasy, bu ýerde bina edilýän durmuş we beýleki maksatly desgalaryň taslamalary bilen tanyşdyrdy. Şunuň bilen baglylykda, welaýat häkimliginiň, jemgyýetçilik guramalarynyň edara binalarynyň, şeýle hem medeniýet toplumyna degişli desgalaryň, 3 müň orunlyk Ruhyýet köşgüniň şekil taslamalary taýýarlanyldy. Milli Liderimiziň tabşyrygyna laýyklykda, bu ýerde gurulýan kitaphana we welaýat arhiwiniň binalary häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary, sanly ulgam bilen üpjün ediler. Welaýat drama teatrynyň, muzeýiň binalary täze merkeziň çäginde ýerleşdiriljek «Ahal» binasy hem-de Döwlet baýdagynyň sütüni bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirer.
Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkeziniň gurluşygy üçin bölünip berlen ýerler, şol sanda olaryň ekologiýa ýagdaýy, seýsmik durnuklylygy hem-de beýleki degişli görkezijileri alymlar tarapyndan içgin öwrenildi. Bu ýerde dürli maksatly binalaryň gurluşygy batly depginlerde alnyp barylýar. Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna durmuş ulgamyna degişli desgalaryň – başlangyç hem-de orta hünär okuw mekdepleriniň, ýörite sungat we çagalar sungat mekdepleriniň, saglyk öýüniň, 720 orunlyk orta mekdebiň, 320 orunlyk çagalar bagynyň, köpugurly sport toplumynyň, 10 müň orunlyk stadionyň, suw toplumynyň, seýilgähleriň we dynç alyş zolaklarynyň taslamalary hödürlenildi.
Bu ýerde oba hojalyk, maliýe-ykdysadyýet, senagat-kommunikasiýa toplumlaryna degişli binalaryň, «Türkmenistan» we «Daýhanbank» döwlet täjirçilik banklarynyň welaýat şahamçalarynyň, Merkezi bankyň welaýat dolandyrmasynyň, myhmanhananyň şekil taslamalary görkezildi. Baş meýilnama laýyklykda, bu ýerde Döwlet sirki, Halkara atçylyk ýokary okuw mekdebi, atçylyk ylmy-önümçilik merkezi, söwda we dynç alyş merkezi, welaýat Saglygy goraýyş müdirliginiň edara binasy, 360 orunlyk köpugurly hassahana, 150 orunlyk onkologiýa merkezi, 150 orunlyk enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş hem-de «Tiz kömek» merkezleri bina ediler.
Milli Liderimiziň garamagyna ähli amatlyklary özünde jemleýän 7 gatly, 28 öýli, 56 öýli, 42 öýli, 9 gatly, 54 öýli, 5 gatly, 30 öýli we 40 öýli ýaşaýyş jaýlarynyň taslamalary hödürlenildi. Şeýle hem bu ýerde welaýatyň çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezi gurlar. Şunuň bilen bir hatarda, taslamalaryň çäklerinde ýerüsti geçelgeleriň, yşyklandyryjy ulgamyň, ýol-ulag düzümine degişli bezegleriň dürli görnüşleri görkezildi. Hormatly Prezidentimiz hödürlenen taslamalar bilen içgin tanşyp, gurluşyk işleriniň ýokary hilini üpjün etmegiň hem-de olary bellenen möhletde tamamlamagyň desgalaryň potratçylaryna we buýrujylaryna bildirilýän üýtgewsiz talapdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, bu ugurda geçirilýän işleri hemişe berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.
Desgalar gurlanda we timarlaýyş işleri geçirilende, ýokary hilli serişdeler ulanylmalydyr. Şol serişdeler ýurdumyzyň howa şertlerini, ekologiýa we bezeg ýagdaýlaryny nazara almak bilen, olaryň berkligi we amatlylygy göz öňünde tutulyp, seçilip alynmalydyr. Binalaryň we desgalaryň keşbinde, içki bezeginde milli binagärligiň ajaýyp däpleri bilen sazlaşykda binagärlik we bezeg ulgamynda gazanylan üstünlikler öz beýanyny tapmalydyr. Munuň özi ýurdumyzda gurulýan desgalara aýratyn öwüşgin çaýýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.
Iri möçberli şähergurluşyk taslamalarynyň durmuşa geçirilmegi sebitleri senagatlaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmak, hususy ulgamy ösdürmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça wezipeleri çözmäge ýardam eder diýip bellemek bilen, milli Liderimiz ekologiýa ýaly möhüm ähmiýetli meselä ünsi çekdi. Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezi Köpetdagyň etegindäki ajaýyp ýerde gurulýar. Şu tebigy gözelligi saklap galmak üçin «ýaşyl» tehnologiýalary giňden ulanmak zerurdyr.
Hormatly Prezidentimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ilatyň ähli amatlyklaryň hözirini görüp ýaşamagy, netijeli işlemegi we okamagy, göwnejaý dynç almagy, sport we döredijilik bilen meşgullanmagy üçin ähli mümkinçilikleriň üpjün edilmegi bilen baglylykda, sanly tehnologiýalaryň we intellektual ulgamlaryň esasynda kadaly şäher giňişliginiň döredilmeginiň esasy ýörelge boljakdygyny nygtady. Şeýlelikde, munuň özi raýatlarymyzyň ýaşamagy üçin has oňaýly smart siti – «akylly» şäher bolar.
«Akylly» şäherler konsepsiýasynyň öňdebaryjy maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň we internet serişdeleriniň sazlaşygyna esaslanýandygyny bellemelidiris. Şolaryň kömegi bilen şäher düzümleriniň we gulluklarynyň dolandyrylmagyny, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da ýokarlandyrylmagyny üpjün edýän bitewi ekologiýa ulgamy döredilýär. Bu konsepsiýa tutuş ulgamlary özüne birleşdirýär, mysal üçin, «akylly» jaýlar, bitewi maglumatlar binýady hem-de köpugurly şäher goşundysy ýaly ulgamlary öz içine alýar. Olar ýaşaýjylara taksileri çagyrmaga, tölegleri amala aşyrmaga, dürli maglumatlary almaga mümkinçilik berýär.
Hormatly Prezidentimiz häzirki wagtda Ahal welaýatynyň täze döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda hünärmenlerimiziň 15 müňden gowragynyň zähmet çekýändigini aýdyp, olaryň bu ýerde toplan tejribesiniň Aşgabat-sitiniň gurluşygynda hem ulanylyp bilinjekdigini belledi.
Milli Liderimiz aýdylanlary jemläp, degişli ýolbaşçylara meýilleşdirilen işleriň ählisiniň ýokary hilini üpjün etmek boýunça anyk tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde iş maslahatyny geçirip, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlarynyň, Ahal welaýatynyň häkiminiň we beýlekileriň hasabatlaryny diňledi.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny jemläp, Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkeziniň şäher medeniýeti babatda hem-de ekologiýa nukdaýnazaryndan hem nusgalyk bolmalydygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz bu ýerde, umuman, ähli ýerlerde «akylly» şäherler konsepsiýasyna möhüm üns berilmelidigini, şäheriň çäklerinde ekologiýa taýdan arassa ulaglaryň hereketiniň ýola goýulmagy, Gün we ýel batareýalarynyň işi, yşyklandyryş ulgamyny döwrebaplaşdyrmak bilen baglanyşykly meseleleriň üns merkezinde saklanylmalydygyny belledi.
Milli Liderimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, halkymyza edilýän lukmançylyk hyzmatlarynyň görnüşlerini we derejesini artdyrmak bilen baglanyşykly wezipelere möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi. Şunda «Tiz kömek» hyzmatlary häzirki zamanyň talaplaryna laýyk gelmelidir, bu hyzmatlara gelip gowuşýan sargytlar we olaryň ýerine ýetirilişi bilen baglanyşykly wezipeler sanly ulgam arkaly dolandyrylmalydyr. Hormatly Prezidentimiz «Tiz kömek» gullugynyň 03 belgisine jaň edilende, näsagyň ýerleşýän ýerini takyklap bolmaýandygyny aýdyp, bu babatda dünýä tejribesinde giňden ulanylýan 112 ýa-da 911 belgini synag edip görmek barada aýtdy. Hususan-da, 112 belgä jaň edilende, degişli gulluk kömege mätäç adamyň ýerleşýän ýerini kesgitläp biler, lukmançylyk edarasy bolsa ony hassahana ýerleşdirende, näsagyň lukmançylyk kitapçasyny alyp bilýär. Munuň özi lukmançylyk hyzmatynyň şu görnüşiniň netijeli häsiýete eýe bolmagynda, gelip gowuşýan sargytlaryň ähmiýetini we onuň derejesini kesgitlemekde has-da möhümdir. Şunuň bilen baglylykda, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli kämilleşdirmekde döwrebap sanly hyzmatlaryň elýeterliligini üpjün etmekde hem-de şäher düzümini, ýangyn howpsuzlygy ulgamlaryny, köçeleriň yşyklandyrylyşyny döwrebaplaşdyrmakda degişli ygtybarly maglumat binýadyny döretmek hem-de tehniki enjamlaryň işleýşine talabalaýyk gözegçiligi ýola goýmak zerurdyr.
Milli Liderimiz şäherlerde we ilatly ýerlerde arassaçylygyň berjaý edilmeginiň wajypdygyny belläp, «akylly» şäherler konsepsiýasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde, zir-zibiller üçin «akylly» gaplary ornaşdyrmak baradaky pikiri aýtdy. Sebäbi özüniň gurluşy boýunça zir-zibil gaplar dolan wagtynda hapa ýygnaýjy gulluklara habar gönderýärler. Häzirki wagtda zir-zibil galyndylarynyň dünýäde uly mesele bolup durýandygyny nazara almak bilen, bu babatda dünýäniň ösen tejribesinden ugur alyp, galyndylary gaýtadan işleýän kärhanalary döretmek meselelerine aýratyn ähmiýet berilmelidir. Munuň özi ekologiýa meselesiniň oňyn çözülmegini hem-de şäher abadançylygynyň baş şertini emele getirer diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.
Milli Liderimiz ýokarda aýdylanlary jemläp, bularyň ählisiniň köp derejeli şäher ulgamyny döretmäge, şäher gulluklarynyň ählisine sanly tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmaga ýardam etjekdigini aýtdy we bu işleri güýçlendirmegiň zerurdygyny nygtady. Türkmenistan oňyn özgertmeler ýoly bilen ynamly öňe gidip, «akylly» şäherler konsepsiýasyny hem durmuşa geçirmegi göz öňünde tutýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we şunuň bilen baglylykda, Ahal welaýatynyň edara ediş merkeziniň täze şäher medeniýeti babatda hem, ekologiýa nukdaýnazaryndan hem nusgalyk bolmalydygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz iş saparyny tamamlap, hemmelere öňde goýlan jogapkärli wezipeleri çözmekde üstünlikleri arzuw etdi.