16-njy ýanwarda Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň nobatdaky mejlisi geçirildi. Ol Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň deputatlarynyň, welaýat, etrap we şäher halk maslahatlarynyň bäşinji çagyrylyşynyň agzalarynyň, Geňeşleriň dokuzynjy çagyrylyşynyň agzalarynyň saýlawlaryna taýýarlyk görmek baradaky meselelere bagyşlandy.

Mej­li­se mer­ke­zi saý­law to­par­la­ry­nyň ag­za­la­ry, mer­ke­zi saý­law to­pa­ry­nyň ýa­nyn­da dö­re­di­len iş to­par­la­ry­nyň we­kil­le­ri, ýur­du­my­zyň sy­ýa­sy par­ti­ýa­la­ry­nyň we jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry­nyň jo­gap­kär iş­gär­le­ri, köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň we­kil­le­ri gat­naş­dy­lar.
Mej­li­siň gün ter­ti­bi­ne öň­de bol­jak saý­law­la­ry ge­çir­mek bi­len bag­la­ny­şyk­ly bir­nä­çe me­se­le­ler gi­ri­zil­di. Hu­su­san-da, Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Mej­li­si­niň ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, bu mö­hüm jem­gy­ýet­çi­lik-sy­ýa­sy çä­rä­ni 2023-nji ýy­lyň 26-njy mar­tyn­da ge­çir­mek bel­le­nil­di. Mer­ke­zi saý­law to­pa­ry saý­law­la­ra taý­ýar­lyk gör­mek we ola­ry ge­çir­mek bo­ýun­ça çä­re­le­riň gün­de­lik me­ýil­na­ma­sy­ny tas­syk­la­dy. Türk­me­nis­ta­nyň Saý­law ko­dek­si­ne, Türk­me­nis­tan­da Saý­law­la­ry we sa­la sal­şyk­la­ry ge­çir­mek bo­ýun­ça mer­ke­zi to­pa­ryň ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, 2023-nji ýy­lyň 16-njy ýan­wa­ryn­dan baş­lap saý­law möw­sü­mi­ne ba­dal­ga be­ril­ýän­di­gi yg­lan edil­di. Saý­law­la­ryň baş­lan­ma­gy­na 60 gün ga­lan­da da­laş­gär­le­ri tek­lip et­mek baş­lan­ýar.
Mer­ke­zi saý­law to­pa­ry­nyň ka­ra­ry bi­len, Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň de­pu­tat­la­ry­nyň saý­law­la­ry bo­ýun­ça saý­law ok­rug­la­ry­nyň 125-si, hu­su­san-da, Aş­ga­bat şä­he­rin­de 17-si, Ahal we­la­ýa­tyn­da 16-sy, Bal­kan we­la­ýa­tyn­da 10-sy, Da­şo­guz we­la­ýa­tyn­da 27-si, Le­bap we­la­ýa­tyn­da 26-sy, Ma­ry we­la­ýa­tyn­da 29-sy dö­re­dil­di. Bu ok­rug­la­ryň san bel­gi­le­ri, at­la­ry, mer­kez­le­ri we ara­çäk­le­ri ba­ra­da­ky mag­lu­mat­lar mer­ke­zi we ýer­li met­bu­gat­da çap edi­ler. Ok­rug­la­ryň we Ge­ňeş­lik­le­riň bäş ýyl­lyk yg­ty­ýar­lyk möh­le­ti­niň ta­mam­lan­ma­gy bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­ta­nyň Saý­law ko­dek­si­ne la­ýyk­lyk­da, Mej­li­siň de­pu­tat­la­ry­nyň saý­law­la­ry bo­ýun­ça ok­rug saý­law to­par­la­ry, şeý­le hem Ge­ňeş­le­riň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry bo­ýun­ça et­rap­lar­da­ky şä­her­le­riň, şä­her­çe­le­riň we ge­ňeş­lik­le­riň saý­law to­par­la­ry dö­re­dil­di.
Saý­law to­pa­ry­nyň dü­zü­mi­ne sy­ýa­sy par­ti­ýa­lar, jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry we ra­ýat­la­ryň to­par­la­ry ta­ra­pyn­dan we­kil­ler öňe sü­rül­di. Şeý­le­lik­de, 125 ok­rug­dan yba­rat saý­law to­pa­ry hem-de et­rap­lar­da­ky şä­her­le­riň, şä­her­çe­le­riň we ge­ňeş­lik­le­riň 572 sa­ny saý­law to­pa­ry dö­re­dil­di. We­la­ýat halk mas­la­hat­la­ry­nyň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry bo­ýun­ça saý­law ok­rug­la­ry­nyň 240-sy we­la­ýat­la­ryň her bi­rin­de, Aş­ga­bat şä­he­rin­de bol­sa 40-sy dö­re­dil­di. Et­rap, şä­her halk mas­la­hat­la­ry­nyň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry bo­ýun­ça et­rap­la­ryň we şä­her­le­riň her­sin­de de­giş­li saý­law ok­rug­la­ry­nyň 20-si – je­mi 980-si: Ahal we­la­ýa­tyn­da 160, Bal­kan we­la­ýa­tyn­da 180, Da­şo­guz we­la­ýa­tyn­da 160, Le­bap we­la­ýa­tyn­da 180, Ma­ry we­la­ýa­tyn­da 220, Aş­ga­bat şä­he­rin­de 80 ok­rug dö­re­dil­di.
Şu mej­li­siň çäk­le­rin­de oňa gat­na­şy­jy­lar öň­de bol­jak möw­sü­miň bir­nä­çe gu­ra­ma­çy­lyk me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­dy­lar. Saý­law iş­le­ri­niň ge­çi­ri­li­şi­ne di­ňe bir sy­ýa­sy par­ti­ýa­lar we jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry ta­ra­pyn­dan mil­li syn­çy­lar däl, eý­sem, hal­ka­ra bi­ler­men­ler­dir syn­çy­lar hem gö­zeg­çi­lik eder­ler. Hu­su­san-da, ze­rur res­mi­na­ma­lar, şol san­da gol­lan­ma­lar, gö­zük­di­ri­ji­ler, syn­çy­lar hem-de ýur­du­my­zyň ra­ýat­la­ry üçin dür­li mag­lu­mat­lar tas­syk­lan­dy, bir­nä­çe saý­law to­par­la­ry­nyň ag­za­la­ry üçin okuw sa­pak­la­ry­ny geç­mek me­ýil­leş­di­ril­di.
Mej­li­se gat­na­şy­jy­lar saý­law­la­ryň aý­dyň­ly­gy­ny we giň bäs­deş­li­gi­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça mö­hüm we­zi­pe­le­ri kes­git­le­di­ler. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hormatly Prezidentimiziň içe­ri we da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň, ama­la aşy­ryl­ýan giň möç­ber­li döw­let mak­sat­na­ma­la­ry­nyň, sy­ýa­sy-de­mok­ra­tik öz­gert­me­le­riň maz­mu­ny­ny ilat ara­syn­da giň­den wa­gyz et­mä­ge gö­nük­di­ri­len çä­re­le­ri iş­jeň­leş­dir­me­giň wa­jyp­dy­gy bel­le­nil­di. Şeý­le hem we­la­ýat­la­ryň we Aş­ga­bat şä­her saý­law to­par­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry­nyň öň­de bol­jak saý­law­la­ra taý­ýar­lyk bo­ýun­ça alyp bar­ýan iş­le­ri, dür­li de­re­je­dä­ki çä­re­le­ri gu­ra­ma­gyň me­se­le­le­ri ba­ra­da­ky mag­lu­mat­la­ry diň­le­nil­di. On­da ilat ara­syn­da ge­çi­ril­ýän wa­gyz-ne­si­hat iş­le­ri­ne mö­hüm or­nuň de­giş­li­di­gi aý­dyl­dy. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, saý­law to­par­la­ry­na aý­ra­tyn jo­gap­kär­çi­lik de­giş­li­dir. Ola­ryň anyk we saz­la­şyk­ly işi wa­jyp jem­gy­ýet­çi­lik-sy­ýa­sy çä­rä­niň üs­tün­li­gi­niň mö­hüm şer­ti­ni eme­le ge­tir­ýär.
Mej­li­siň de­pu­tat­la­ry­nyň, halk mas­la­hat­la­ry­nyň we Ge­ňeş­le­riň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry­nyň de­mok­ra­tik ýö­rel­ge­le­ri çuň­laş­dyr­ma­gyň ýo­lun­da­ky mö­hüm ädim­di­gi­ni we oňyn öz­gert­me­le­ri üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek­de yg­ty­bar­ly bin­ýat bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny nyg­tap, mer­ke­zi saý­law to­pa­ry­nyň ag­za­la­ry saý­law möw­sü­mi­niň ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ril­me­gi ug­run­da äh­li ze­rur ta­gal­la­la­ry­ny gaý­gyr­ma­jak­dyk­la­ry­na ynan­dyr­dy­lar.
Türk­me­nis­tan­da Saý­law­la­ry we sa­la sal­şyk­la­ry ge­çir­mek bo­ýun­ça mer­ke­zi to­pa­ryň mej­li­si­niň do­wa­myn­da baş­ga-da bir­nä­çe gu­ra­ma­çy­lyk me­se­le­le­ri­ne ga­ral­dy we olar bo­ýun­ça de­giş­li çöz­güt­ler ka­bul edil­di.