To­kaý­da giz­le­nen gö­zel­lik

Dün­ýä­de ulu­ly-ki­çi­li şä­her­le­riň 10 mü­ňü­si bo­lup, ýer­le­şi­şi, te­bi­ga­ty we bi­na­gär­lik des­ga­la­ry bi­len bi­ri-bi­rin­den ta­pa­wut­lan­ýar. Sy­ýa­hat­çy­lyk pu­da­gyn­da uly şä­her­ler köp ja­han­keş­dä­ni ka­bul edip, meş­hur­lyk ga­zan­ýan hem bol­sa, ki­çi şä­her­le­riň ara­syn­da-da sy­ýa­hat­çy­la­ry haý­ran gal­dyr­ýan­la­ry bar. Şeý­le şä­her­le­riň bi­ri hem Lýubl­ýa­na bo­lup, ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da bu şä­her ba­ra­da­ky mag­lu­mat­la­ry dyk­ga­ty­ňy­za ýe­tir­ýä­ris.

Lýubl­ýa­na diý­len­de Mer­ke­zi Ýew­ro­pa­nyň özü­neçe­ki­ji, ki­çi­jik şä­he­ri göz öňü­ňe gel­ýär. Aňyr­sy-bär­si gör­nüp du­ran bu şä­her dün­ýä­niň meş­hur şä­her­le­ri ýa­ly sy­ýa­hat­çy­la­ra bir­nä­çe başdangeçirmeleri hö­dür­le­ýär. Lýubl­ýa­na Slo­we­ni­ýa­nyň paý­tag­ty bo­lup, Alp dag­la­ry bi­len Ad­ria­ti­ka­nyň ga­bat­laş­ýan ýe­rin­de ýer­leş­ýär. Ge­og­ra­fik taý­dan amat­ly ýer­de ýer­le­şen bu şä­her Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gin­de to­kaý ör­tü­gi bo­ýun­ça üçün­ji orun­da dur­ýar. Ýag­ny Lýubl­ýa­na­nyň ýe­rüs­ti meý­da­ny­nyň 66 gö­te­ri­mi­ni to­kaý­lar tut­ýar. Şä­he­riň tut­ýan meý­da­ny 163,8 ine­dör­dül kilometr bo­lup, 285 müň ila­ty bar.
Lýubl­ýa­na Lýubl­ýa­ni­ka der­ýa­sy­nyň sag we çep ke­nar­la­ry­na uza­lyp gid­ýär. Der­ýa­nyň bo­ýun­da ha­ta­ra dü­zü­len ka­fe­ler, res­to­ran­lar we owa­dan köp­rü­ler bar. Bu ýer­den uly de­pä­niň üs­tü­ne çy­kyp, Lýubl­ýa­na ga­la­sy­ny syn­lap bol­ýar. Bel­le­me­li zat­la­ryň bi­ri, Lýubl­ýa­na gel­ýän myh­man­la­ryň şä­her­de azaş­mak ala­da­sy­nyň bol­maz­ly­gy­dyr. Ýag­ny bu ýer­de ýol­lar der­ýa bi­len ugur­daş gur­lup­dyr. Ga­ly­ber­se-de, şä­he­riň her bur­çun­da sal­gy be­riş no­kat­la­ry bar.
Ki­çi­jik şä­he­re gel­ýän sy­ýa­hat­çy­la­ryň sa­ny ýyl-ýyl­dan kö­pel­ýär. Lýubl­ýa­na­nyň tä­sin te­bi­ga­ty we aras­sa ho­wa­sy ja­han­keş­de­le­riň göw­nü­ni gö­te­rip, şä­he­re ge­ze­lenç et­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Ge­ze­lenç der­ýa­nyň ke­na­ryn­da ýö­re­mek­den baş­lan­ýar. Is­leg bil­dir­ýän­ler üçin der­ýa­da ga­ýyk­ly gat­naw hem bar. Ha­çan­da gül­gü­ne yba­dat­ha­na­nyň ýer­leş­ýän ýe­ri­ne, ýag­ny Pre­se­ren meý­da­ny­na ýe­ti­len­de, şä­he­riň ny­şan­la­ry­nyň bi­ri bo­lan üç köp­rä gö­züň düş­ýär. Köp­rü­den geç­mez­den ozal meý­dan­ça ady da­ky­lan slo­wen şa­hy­ry Frank Pre­se­re­niň heý­ke­li­ni syn­lap, şa­hy­ryň di­wa­ra ýa­zy­lan söý­gi se­tir­le­ri­ni okap bol­ýar. «Trip­le Brid­ge» (üç köp­ri) meş­hur bi­na­gär Ýo­že Pleç­nik ta­ra­pyn­dan taslamasy işlenip, 1800-nji we 1930-njy ýyl­da gur­lan meş­hur py­ýa­da köp­rü­si­dir. Köp­ri­niň üs­tün­den daş-tö­we­re­gi syn­la­mak ar­ka­ly şä­he­riň owa­dan bi­na­gär­li­gi­niň şa­ýa­dy bol­ýar­syň. Şä­he­riň döw­re­bap mer­ke­zi bo­lan Mest­ni meý­dan­ça­sy­ hem sy­ýa­hat­çy­la­ryň köp bar­ýan ýe­ri­dir. Meý­dan­ça­da we­ne­si­ýa­ly bi­na­gär Fran­çes­ko Rob­ba ta­ra­pyn­dan esa­sy ny­şan­la­ryň bi­ri bo­lan Üç Kar­nio­la çüw­dü­ri­mi gur­lup­dyr. Meý­dan­ça­dan ýo­kar­ly­gy­na daş­ly kö­çe­ler­den ýö­räp, şä­her ga­la­sy­na ba­ryl­ýar. Bu ýer şä­he­riň iň ga­dy­my we owa­dan kün­je­gi­dir. Ga­la­da ta­ry­hy bi­na­lar bi­len bir ha­tar­da, döw­re­bap jaý­la­ry, res­to­ran­la­ry we dü­kan­la­ry gör­mek bol­ýar. Lýubl­ýa­na­da ga­dy­my bi­na­la­ryň köp­dü­gi­ne ga­ra­maz­dan, ýaş şä­her­le­riň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Se­bä­bi bu şä­her­de 50 müň ta­lyp bi­lim al­ýar.
Sy­ýa­ha­tyň in­di­ki du­ral­ga­sy şä­he­riň ny­şa­ny bo­lan až­dar­ha heý­kel­le­ri bi­len be­ze­len Dra­gon köp­rü­si­dir. Lýubl­ýa­ni­ka­nyň üs­tün­de gur­lan bu köp­ri duş­ma­na haý­bat at­ma­gyň ma­ny­sy hök­mün­de bi­na edi­lip­dir. Şä­he­ri aý­la­nyp ýör­käň, sim­ler­den asy­lan kö­ne aýak­gap­la­ry gör­mek bol­ýar. Mu­nuň uni­wer­si­te­ti ta­mam­lan ta­lyp­la­ryň dä­bi­di­gi­ne her kim geň gal­ýar. Gi­je­le­ri­ne şä­he­riň şat­lyk-şow­hu­ny has-da art­ýar. Kö­çe­ler­de aý­dym-saz çy­kyş­la­ry­ny, tans­la­ry we sun­gat eser­le­ri­niň ser­gi­le­ri­ni syn­la­mak bol­ýar.
Şä­her­de hem­me­ler bi­rek-bi­re­gi ta­na­ýan ýa­ly öz­le­ri­ni dost­luk­ly gat­na­şyk­da alyp bar­ýar­lar. Şä­her ki­çi bo­lan­soň, ýol­da duş ge­len adam­la­ry­ňy gü­nüň do­wa­myn­da üç-dört ge­zek görmek bol­ýar. We­ne­si­ýa, Zag­reb we We­na ýa­ly şä­her­ler­den bir­nä­çe sa­gat uzak­lyk­da ýer­leş­ýän Lýubl­ýa­na te­bi­gy gö­zel­lik­le­re bes­le­nen sy­ýa­hat edil­me­li şä­her­le­ri­ň bi­ri­dir.