Ko­reý­le­riň mil­li ly­ba­sy

Her hal­kyň özü­ne mah­sus me­de­ni­ýe­ti, däp-des­sur­la­ry we edim-gy­lym­la­ry bar. Bu aý­ra­tyn­lyk­lar şol halk­la­ra mah­sus mil­li gym­mat­lyk­la­ry eme­le ge­tir­ýär. Şeý­le mil­li gym­mat­lyk­la­ryň bi­ri hem egin-eşik­ler bo­lup, dün­ýä halk­la­ry­nyň kö­pü­si­niň öz mil­li ly­bas­la­ry bar. My­sal üçin, türk­men ze­nan­la­ry ýü­pek­den do­ka­lan ke­te­ni köý­ne­gi, öz­bek ze­nan­la­ry şa­ýy köý­nek­le­ri, hin­di ze­nan­la­ry bol­sa, sa­ri­le­ri bi­len ta­nal­ýar. Mil­li ly­bas­la­ry bi­len ta­nal­ýan halk­la­ryň ara­syn­da ko­reý­ler hem bar. Ko­reý ze­nan­la­ry müň­ler­çe ýyl­lyk me­de­ni mi­ra­sy­ny do­wam et­di­rip, hä­zir hem han­bok geý­ýär­ler. Han­bok hä­zir­ki za­man be­zeg­le­ri bi­len ut­gaş­dy­ry­lan ko­reý­le­riň mil­li ly­ba­sy bo­lup, toý-baý­ram­la­ryň aý­ryl­maz bö­le­gi ha­sap­lan­ýar.
Reňk­le­riň we na­gyş­la­ryň di­lin­den söz aç­ýan, özü­ne mah­sus ti­ki­liş aý­ra­tyn­ly­gy bo­lan han­bok miladydan ozalky 57-nji ýyl­dan göz­baş al­ýar. Şol dö­wür­ler­de Ko­re­ýa ýa­rym ada­syn­da 2 bö­lek­den yba­rat ze­nan köý­nek­le­ri ti­ki­lip baş­lan­ýar. Mil­li nus­ga­da bi­çil­ýän bu köý­ne­giň ýo­kar­ky bö­le­gi «jeo­go­ri» diý­lip at­lan­dy­ryl­ýar we sag­dan çe­pe ýa­py­lyp, go­re­um di­ýil­ýän len­ta bi­len da­ňyl­ýar. Aşa­ky bö­legi «çi­ma» (uzyn etek) bo­lup, ra­hat he­re­ket et­mek üçin giň we bü­zü­len gör­nüş­de ti­kil­ýär. Han­bok köý­ne­gin­de ula­nyl­ýan reňk­ler we na­gyş­lar şol ze­na­nyň jem­gy­ýet­dä­ki or­nu­ny, ýa­şy­ny we maş­ga­la ýag­da­ýy­ny gör­kez­ýär.
Ko­reý­ler­de han­bo­gy di­ňe ze­nan­lar däl, eý­sem, er­kek­ler hem geý­ýär. Er­kek­le­riň geý­ýän han­bo­gy hem 2 bö­lek­den yba­rat bo­lup, ýo­kar­ky bö­le­gi edil ze­nan­la­ryň­ky ýa­ly «jeo­go­ri» diý­lip at­lan­dy­ryl­ýar we sag­dan çe­pe ýa­pyl­ýar. Aşa­ky bö­lek «ba­ji» (jal­bar) bo­lup, giň­räk we köw­şüň üs­tü­ni ýap­maz ýa­ly bog­dak­ly gör­nüş­de ti­kil­ýär. Kä­te ko­reý er­kek­le­ri uzyn ýek­taý gör­nüş­li, bi­li­ne len­ta da­ňyl­ýan han­bok­la­ry hem geý­ýär­ler.
Han­bok di­ňe bir mil­li ly­bas bol­man, eý­sem, ko­re­ý me­de­ni­ýe­ti­niň we mil­li gym­mat­lyk­la­ry­nyň hem be­ýa­ny­dyr. Ço­son di­nas­ti­ýa­sy döw­rün­de (1392–1897ý.) han­bo­gyň be­ze­gi, ti­ki­li­şi we na­gyş­la­ry kon­fu­siý gym­mat­lyk­la­ry bi­len baý­laş­dy­ry­lyp, tä­ze bi­çüw­li nus­ga eme­le ge­ti­ri­lip­dir. Hä­zir­ki wagt­da ko­reý ze­nan­la­ry baý­ram­çy­lyk­la­ra, toý­la­ra we ýö­ri­te da­ba­ra­la­ra han­bok ge­ýip bar­ýar­lar. Soň­ky ýyl­lar­da egin-eşik di­zaý­ner­le­ri han­bo­gy her gün geý­mä­ge oňaý­ly bo­lar ýa­ly gör­nüş­de ýö­ne­keý­leş­dir­di­ler. Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň hö­kü­me­ti ko­reý­le­riň mil­li ly­ba­sy­ny ýaş ne­sil­le­riň ara­syn­da wa­gyz et­mek üçin 21-nji okt­ýab­ry Han­bok gü­ni di­ýip yg­lan et­di. Han­bok ÝU­NES­KO-nyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zi­len mil­li gym­mat­lyk­la­ryň bi­ri­dir.