Be­de­ni­ňi­zi ber­ki­diň, sag­ly­gy­ňy­zy go­raň!

Möw­süm­le­ýin nä­hoş­luk­lar­dan go­ran­ma­gyň ýol­la­ry­nyň bi­ri be­de­niň im­mu­ni­te­ti­ni gora­mak bi­len berk bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Eý­sem, be­de­ni­ňi ber­kit­mek üçin nä­hi­li iý­mit­len­me­li? Luk­man­lar stres, iý­mit­len­me­giň de­ňag­ram­ly­ly­gy­nyň bol­maz­ly­gy we he­re­ket­siz gün­de­lik dur­muş ýa­ly zat­la­ryň be­de­ni gowşadýandygyna ün­si çek­ýär­ler. Im­mu­ni­te­ti güýç­li ada­myň be­de­ni ke­sel­le­re gar­şy dur­nuk­ly bol­ýar. Luk­man­lar be­de­ni ber­kit­mek üçin di­ňe wagt­ly-wag­tyn­da uk­yňy almak, iý­mit­len­mek we he­re­ket et­mek bi­len çäk­len­män, goş­ma­ça iý­mit­le­ri iýip-içmegi mas­la­hat ber­ýär­ler. Ine, ola­ryň kä­bi­ri:

Der­man­lyk ösüm­lik­ler­den dem­le­nen çaý­lar
Luk­man­lar dür­li ösüm­lik­le­riň ýap­rak­la­ryn­dan, gül­le­rin­den hem-de kök­le­rin­den taý­ýar­lan­ýan çaý­la­ry gyş pas­lyn­da iç­me­gi mas­la­hat ber­ýär­ler. Ösüm­lik çaý­la­ry be­de­niň ta­lap ed­ýän su­wuk­ly­gy­ny üp­jün et­mek bi­len bir ha­tar­da dem alyş ýol­la­ry üçin hem peý­da­ly ha­sap­lan­ýar. Gök çaý bi­len bir ha­tar­da türk­men te­bi­ga­ty­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri bo­lan ço­pan­tel­pek, ýan­dak, nar­pyz, at­gu­lak, kä­ki­lik oty, it­bu­run ýa­ly ýur­du­my­zyň der­man se­na­ga­ty kär­ha­na­la­ryn­da mel­hem­lik de­re­je­si­ne ýe­ti­ri­lip, ýö­ri­te taý­ýar­la­ny­lan mel­hem çaý­lar­dan yzy­gi­der­li iç­mek­ sag­ly­gy­ňy­zy ber­kit­mä­ge ýar­dam eder.
C wi­ta­mi­ni
Möw­sü­miň ça­lyş­ýan döw­rün­de be­den has köp C wi­ta­mi­ni­ne ze­rur­lyk duý­ýar. Luk­man­lar güýç­li an­ti­ok­si­dant ha­sap­lan­ýan C wi­ta­mi­ni­niň be­de­niň go­ra­gy üçin äh­mi­ýet­li­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. Wi­ta­mi­niň bu gör­nü­şi beý­le­ki wi­ta­min­le­riň we mi­ne­ral mad­da­la­ryň be­dende gowy öz­leş­me­gi­ni üp­jün ed­ýär.
Köp görnüşli iýmitlenmek
De­ňiz önüm­le­ri, ba­lyk, et, ba­gyr, bug­daý, kä­di çi­gi­di, gü­ne­ba­kar çi­gi­di, hoz, ba­dam, ýu­murt­ga, peý­nir we süýt ýa­ly iý­mit önüm­le­ri sin­ke baý bol­ýar. Be­den­de ýe­ter­lik muk­dar­da sink mi­ne­ra­ly­nyň bol­ma­gy gys­ga wagt­da sa­gal­ma­ga hem ýar­dam ed­ýär.

Gülşat ÝUSUPOWA,
Türkmenabat lukmançylyk orta okuw mekdebiniň mugallymy.