Öý­ke

Eje­miň ýa­tan ýe­rin­den ma­ňa ta­rap uza­dan ys­gyn­syz el­le­ri­ni aýa­la­ry­myň ara­sy­na alyp, sy­pa­la­dym. My­da­ry gi­den nä­zik ham, çy­ky­şyp du­ran göm-gök da­mar­lar, ja­ny­ňa hoş ýak­ýan my­la­ýym ýy­ly­lyk ma­ňa eje­miň tam­dyr çö­rek­le­ri­niň ýa­kym­ly ysy­ny hem ta­ga­my­ny ýat­lat­dy. Ejem do­dak­la­ry­ny müň­kül­de­den ýa­ly bol­dy. Aýt­jak söz­le­ri­ni eşit­män ga­laý­ma­ýyn di­ýip, oňa ta­rap ça­la­ja egil­dim.
— Baý­lym, nä­mäň su­ra­ty­ny çek­ýäň, og­lum?
— Oba­da­ky öýü­mi­ziň su­ra­ty­ny ta­mam­lap bar­ýan, eje! — di­ýip, oňa eşi­di­ler ýa­ly ga­ty­rak gep­le­dim.
Eje­me gep­le­mek kyn düş­ýär­di. Şon­da-da, gür­läp ýat­sa kem däl ýa­ly.
— Tam­dyr-oja­gy­mam çek­diň­mi?
— Ha­wa, gap­da­lyn­da­ky kel­le ur­lan sö­wü­di­ňem çek­dim, eje!
Eje­miň do­dak­la­ry ça­la çy­zyl­dy. Su­ra­ty göz öňü­ne ge­ti­ren bol­sa ge­rek.
— Ta­mam­la­dy­gym, ge­ti­rip, yn­ha, şu ýer­den as­jak — di­ýip, men eje­miň gar­şy­syn­da­ky di­wa­ry gör­kez­dim.
Ol ýa­tal­ga­syn­da ak gar ýa­ly tä­miz ýor­gan-dü­şe­gi­ne ço­la­nyp, bir gy­sym bo­lup ýa­ty­şy­na, içi­ne çö­küp gi­den, ýö­ne gu­wanç­dan do­ly di­de­le­ri­ni ma­ňa dik­di:
— On­da-ha, tüýs meň og­lum bol­ýaň!
Bu ge­zek na­za­ry ýü­züm­de uzak eg­len­di. (Şu pur­sa­dy su­rat­ke­şiň gö­zi bi­len «şyr­kyl­da­dyp», özüm üçin su­ra­ta alyp goý­dum.)

— Baş­lap-taş­lap ýör­mek bol­maz-a! Bir işiň ba­şy­ny çug­dam­la­ma­dyň-la! Her za­da baş go­şup gör­düň. Gim­nas­ti­ka diý­diň, fut­bol diý­diň, ça­pyk­su­war­lyk diý­diň, du­tar çal­jak diý­diň, heý­kel­ta­raş­lyk diý­diň, su­rat­keş­lik diý­diň! Ça­şyň gö­zü­ne se­re­den ýa­ly et­diň!
Ejem bar­ha be­ki­ne tut­dy. Gy­za­ran ýü­zi, ta­ýak ýa­ly bo­lup çy­kan bo­ýun da­mar­la­ry eý­gi­li­giň ala­ma­ty däl­di.
— Meň hä­zir su­rat çe­ke­sim ge­le­nok. Men wo­leý­bo­la gat­na­jak!
— On­da nä­me ma­ňa reňk bi­len ka­gyz-ga­lam ba­ry­ny al­dyr­dyň? Mu­gal­ly­my­ňam-a ha­la­maz beý­dip ýör­seň. Ba­şar­ýan işi­ňi edi­ber! Su­ra­ty er­bet çe­ke­ňok. Mu­gal­ly­my­ňam şeý diý­di.
— Çe­ke­sim ge­le­nok diý­dim, çe­ke­sim ge­le­nok!
— Çe­ker­siň, özü­ňem gün­de bir su­rat çe­ker­siň! Her işi kä­mil öw­ren­mek üçin şol işi gün­de, yzy­gi­der­li et­me­li! Nä­me, tu­tuş üç aý dynç al­şy­ňy jik­ge dü­şüp ýa­typ ge­çir­jek­mi­? Şä­her ýe­rin­de mal-ga­ra­ňam-a mo­lap du­ra­nok.
— Men go­wy surat çe­ke­mok. Çe­ken su­rat­la­ry­my­ňam ba­ry bi­de­rek. On­so­ňam adam çe­kip bi­le­mok. Kyn!
— Kyn bol­sa, gaý­ta-gaý­ta çek. Er­ti­rem An­na mu­gal­ly­myň ýa­ny­na ug­ra! On­su­zam iki sa­pak syp­dyr­dyň.
— Ýok, git­jek däl! Ýe­ke özüm içim gys­ýar. Ça­ga­laň ara­syn­da otu­ryp çe­ke­sim gel­ýär.
— On bir ýa­şa, on­soň «Bä­şim Nu­ra­la» gi­rer­siň. Şol ýer­de özüň ýa­ly ça­ga­lar kän. Oňa çen­li An­na mu­gal­ly­myň ýa­ny­na gat­nap, eli­ňi düz­me­li. Su­rat­la­ryň er­bet däl-ä. Kem-kem­den ök­de­läp bar­ýaň.
— Ýok, men di­ňe çe­ke­sim ge­len wag­ty çek­jek! Her gün çek­jek däl!
— Ha­ky­ky su­rat­keş bol­ýan­çaň, her gün çek­me­li.
— U-u-uf! Ýok!
Du­lu­gym gy­zyp git­di. Eje­miň soň­ky aý­dan söz­le­ri­ni eşit­me­dim. Gö­züm­den dö­kül­ýän göz­ýaş­lar oýun oý­nap otu­ran el te­le­fo­ny­myň ýü­zü­ni bu­ýr-bu­la­şyk et­di. Hä­li­den bä­ri il­kin­ji ge­zek kel­lä­mi gal­dy­ryp, eje­miň ýü­zü­ne se­ret­dim. Ejem te­le­fo­ny­my elim­den al­dy.
— Akyl-hu­şu­ňy al­dy se­niň şu de­mir. Ene nä­me diý­di, ata nä­me diý­di, eşi­de­ňok, gu­lak­la­ryň ga­pyl­dy se­niň. Ula­laň­da, ada­ma pe­ýa­nyň deg­me­z.
Ejem te­le­fo­ny­my sto­luň üs­tü­ne tark edip taş­la­dy-da, aş­ha­na gi­rip git­di. Ýaň­ky şar­pyk me­ni te­le­fo­nym­da­ky hy­ýa­ly oý­nuň ga­zap­ly uruş meý­dan­ça­syn­dan çy­ka­ryp, pen­ji­re­le­ri­niň öňi ter­je gül­le­re ba­sy­ry­lan, my­da­ma to­tula­ry­my­zyň saý­ra­ýan se­si ge­lip du­ran ha­ky­ky dün­ýä — ota­gy­my­za do­la­dy.
Tek­jä­niň üs­tün­de gel­şik üçin göz edip goý­lan fut­bol to­pum, gap­da­lyn­da­ky, pal­çyk­dan ýa­sa­lyp, ýar­py-ýal­ta reňk çal­nan heý­ke­lim, kür­sä ýap­lan­gy du­ran kir­şi üzük du­ta­rym, iki gün­den bä­ri reňkli su­wa ba­ty­ryl­gy du­ran ulu­ly-ki­çi­li su­rat çot­ga­la­rym ma­ňa nä­gi­le­lik bi­len se­red­ýär­di.
Ejem öý­ke­le­di. On­da-da er­bet öý­ke­le­di. Şu wagt­la­ra çen­li me­niň gel­di-ge­çer ar­zuw­la­ry­my çyn ha­sap edip, bar­ma­gy­my çom­mal­dan za­dy­my alyp ber­di, hü­nä­ri­ni ma­ňa öw­re­dip bil­jek ze­hin­li mu­gal­lym ag­ta­ryp yl­ga­dy. Az­my şu­lar?!
Ýö­ne, soň ejem ýe­ne ýa­zy­lyş­dy, öň­kü­si ýa­ly ma­ňa: «Og­lum!» di­ýip, ýüz­le­nip ug­ra­dy. Iý­jek-iç­je­gi­mi gün­de öňüm­de goý­dy, tä­ze eşi­gem äber­di. Ýü­zü­me se­re­dip ýyl­gyr­ýa­ram. Men we­lin, utandym. Ba­ýa­ky ýa­kym­syz­lyk ba­ra­da olam dil ýa­ra­nok, me­nem jyň­ky­my çy­ka­ra­mok. He­ni­zem su­rat çe­ki­şim gö­wün­li-gö­wün­siz.
Geň gö­räý­me­li, bir gün özüm­den-özüm üýt­ge­şik su­rat çek­dim. Su­ra­tym­da ýü­zi sa­lyk ejem tam­dy­ry­my­za ar­ka­sy­ny be­rip, çom­ma­lyp otu­r­şy­na uzak­la­ra in­çe­lip gid­ýän ýo­la se­red­ýär­di. Ýo­luň as­man bi­len ta­pyş­ýan ýe­rin­den bo­ýy bar­mak ýa­ly­jak bir adam bär­li­gi­ne ýö­räp gel­ýär­di. Özüm bol­sam ge­rek! Gö­rüp otur­sam, men eje­miň içi­ne sa­lyp ýö­ren öý­ke­si­ni çe­ken eke­nim! Ha­wa, çek­dim! Şo­ny çe­kip ba­şar­dym! Diý­mek, çe­ke­rin! Şol öý­kä­ni ýaz­mak üçin kän-kän su­rat çe­ke­rin!

— Og­lum, sen men­den öý­ke­le­me! Ça­ga wag­tyň käýändirinem, temmi hem berendirin. Ula­laň­da, sa­ňa gu­wan­mak üçin et­dim mu­ny.
Di­şi ýok eje­miň kent­le­wü­gi­niň ara­syn­dan syz­dy­ryp aý­dan söz­le­ri­ne ham­syk­dym.
— Öý­ke­lä­mok, eje jan! Örän dog­ry edip­siň. Ýog­sam, oba­my­zam, oba­da­ky öýü­mi­zem tas ýa­dym­dan çy­ka­ran eke­nim. Ba­sym oba­ňy tu­tuş gö­zel­li­gi, he­zil­li­gi bi­len ken­di­re siň­di­rip, ýa­ny­ňa ge­ti­re­rin!
— Dog­duk de­pä­mi si­ziň üçin go­ýup gaý­dan­dy­ryn. Soň-soň­la­ram oba bi­len gat­na­şy­gy goý­maň! Iň sa­da ýü­rek­li adam­lar, ta­pyl­gy­syz ýag­şy gy­lyk-hä­si­ýet­ler, be­re­ket-bol­çu­lyk di­ňe oba­da bar­dyr.
Eje­mi köp ga­raş­dyr­ma­dym. Us­sa­ha­nam­da iki ýyl bä­ri sün­nä­läp çe­ken naý­ba­şy nak­gaş­lyk ese­ri­mi öl­çe­gi­ne la­ýyk äpet çar­çu­wa sa­lyp, öýe ge­tir­dim. Ony di­war­dan as­ýan wag­ty­myz ejem ýa­tan ýe­rin­den ça­la tir­se­gi­ne ga­lyp, su­ra­tyň haý­sy bur­çu­ny ýo­kar­rak, haý­sy­sy­ny aşag­rak tut­ma­ly­dy­gy­ny aý­t­dy. Uly gy­zym onuň eşi­di­ler-eşi­dil­mez py­şyr­dy­sy­ny be­genç­li se­si bi­len bi­ze ýe­tir­di.
Şeý­dip, oba­my­zy öýü­mi­ze «gö­çü­rip ge­tir­dik». Su­ra­ty­myň aşa­ky sag bur­çu­na go­ýy ýa­şyl reňk bi­len eje­miň gö­zü­niň al­nyn­da «Ejem ja­na ba­gyş­la­ýa­ryn…» di­ýip ýaz­dym.

Oraz­gül GUR­BA­NO­WA.