Ga­dy­my Ri­miň ta­ry­hy mi­ra­sy­ny go­rap sak­la­mak tas­la­ma­sy­nyň çä­gin­de ar­heo­log­lar tä­ze ta­pyn­dy­la­ryň üs­tün­den bar­dy­lar. Pom­pei­de iş­le­ýän ar­heo­log­lar mi­la­dy­nyň 79-njy ýy­lyn­da bo­lup ge­çen We­zu­wi­ýa part­la­ma­sy­nyň pi­da­la­ry­ny ýü­ze çy­kar­dy­lar. Go­laý­da Pom­pei ar­heo­lo­gik par­ky bu mö­hüm ta­pyn­dy ba­ra­da res­mi ha­bar ýaý­rat­dy. Şeý­le hem bu ýer­de ge­çi­ril­ýän ga­zuw-ag­ta­ryş iş­le­rin­de iki sa­ny aja­ýyp fresk bi­len be­ze­len di­war ýü­ze çy­ka­ryl­dy. Ola­ryň bi­rin­de de­ňiz hu­da­ýy Po­seý­don we onuň hem­ra­sy Ami­mo­na şe­kil­len­di­ril­ýär, beý­le­ki­sin­de bol­sa, Apol­lon we Daf­na su­rat­lan­dy­ryl­ýar. Bu ta­pyn­dy­lar Pom­pei­niň “Re­gio IX” ady bi­len ta­nal­ýan söw­da se­bi­tin­den ta­pyl­dy. Bu se­bit­de ga­zuw-ag­ta­ryş iş­le­ri 1888-nji ýyl­da baş­lan­sa-da, bir asyr­dan gow­rak wagt bä­ri tog­ta­dyl­dy.
Pom­pei şä­he­ri bi­ziň eý­ýa­my­my­zyň 79-njy ýy­lyn­da tu­tuş­ly­gy­na di­ýen ýa­ly We­zu­wi­ýa wul­ka­ny­nyň as­tyn­da gal­ýar. Ar­heo­lo­gik ýer­le­riň za­ýa­lan­ma­gy­nyň öňü­ni al­mak mak­sa­dy bi­len 2012-nji ýyl­da işe gi­ri­zi­len “The Great Pom­peii Pro­ject” tas­la­ma­syn­dan soň tä­ze açyş­lar edil­di. Ga­zuw-ag­ta­ryş iş­le­ri we ýa­dy­gär­lik­le­ri go­rap sak­la­mak mak­sa­dy bi­len 100 mil­li­on ýew­ro­dan gow­rak se­riş­de bö­lü­nip be­ril­di. Ita­li­ýa­nyň Me­de­ni­ýet mi­nistr­li­gi bu tas­la­ma­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di.
Rim sun­ga­ty­nyň ýa­dy­gär­lik­le­ri­ni abat­laý­jy­la­ryň ta­gal­la­sy bi­len Pom­pei­dä­ki bi­na­lar ikin­ji öm­rü­ne eýe bol­ýar­lar. Mi­la­dy­dan 6 asyr öň esas­lan­dy­ry­lan, Ita­li­ýa­nyň çäk­le­rin­dä­ki ga­dy­my şä­her Pom­pei­niň ga­lyn­dy­la­ry hä­zir­ki wagt­da ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gir­ýär. 1748-nji ýyl­da baş­lan ga­zuw-ag­ta­ryş iş­le­ri hä­zir­ki gün­le­re çen­li do­wam edip, şä­he­riň syr­la­ry­nyň 80 gö­te­ri­me go­la­ýy­nyň üs­ti açyl­dy.
Ita­li­ýa­nyň we Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň ga­dy­my Pom­pei şä­he­ri­ni gaý­ta­dan di­kelt­mek bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki mak­sat­na­ma­sy do­ly güý­jün­de do­wam et­di­ril­ýär. Hä­zi­ri­ki wagt­da ja­han­keş­de­le­riň bu ýe­re ge­lip gör­mek­le­ri üçin abat­la­nan yma­rat­la­ryň sa­ny bar­ha art­ýar. Öz­bo­luş­ly ýag­ty­lan­dy­ryş ul­ga­my ar­ka­ly, bu ga­dy­my şä­he­re gi­je­le­ri­ne hem to­ma­şa edip bol­ýar. Ýag­ty­ly­gyň tä­si­ri bi­len ga­dy­my şä­her has syr­ly gör­nü­şe eýe bol­ýar. Gu­ra­ma­çy­lar äh­li gel­mä­ge is­leg bil­dir­ýän­ler üçin bu ga­dy­my Rim şä­he­ri­niň gö­mül­mez­den ozal, 79-njy ýyl­da­ky­sy ýa­ly göz öňü­ne ge­ti­rip bil­mek­le­ri üçin aý­ra­tyn ul­gam iş­läp dü­züp­dir­ler.