Akyl ýa-da be­den taý­dan ka­da­ly ýag­daý­da zäh­met çek­ýän­di­gi­ňi­ze ga­ra­maz­dan, köp­lenç özü­ňi­zi ýa­daw duý­ýa­ňyz­my?! Ýa­daw­lyk zäh­met çek­mek bi­len bag­ly bol­man, dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­niň ta­la­ba­la­ýyk ber­jaý edil­me­gin­de goý­be­ril­ýän kä­bir se­bäp­ler bi­len bag­ly­dyr. Adat­ça, ýa­daw­ly­gyň esa­sy se­bä­bi az uk­la­mak bi­len dü­şün­di­ril­ýär. Ýö­ne do­wam­ly ýa­daw­ly­gyň baş­ga-da se­bäp­le­ri bar. Ine, olaryň käbiri:
Spor­t bilen meşgullanmaýan bol­sa­ňyz. Ýa­daw­lyk­dan dyn­ma­gyň iň amat­ly usu­ly sport bi­len meş­gul­lan­mak­dyr. Eger-de sport bi­len meş­gul­lan­ma­ýan bol­sa­ňyz, özü­ňi­zi do­wam­ly ýa­daw du­ýar­sy­ňyz. Hep­de­de azyn­dan 3 gün 20 mi­nut­lyk maşk etmeli. Se­bä­bi sport be­de­niň güý­jü­ni we çy­dam­ly­ly­gy­ny art­dy­ryp, ýü­rek-da­mar ul­ga­my­nyň işi­ni go­wu­lan­dyr­ýar.
Ýe­ter­lik suw iç­me­se­ňiz. Be­de­niň ka­bul et­di­gi­çe agyz su­wu­ny iç­me­li. Suw­suz­lyk ga­nyň go­ýal­ma­gy­na, myş­sa­la­ra we be­den ag­za­la­ry­na bar­ýan kis­lo­ro­dyň tiz­li­gi­niň pe­sel­me­gi­ne ge­tir­ýär.
Dem­re baý önüm­le­ri iý­me­ýän bol­sa­ňyz. De­mir ýet­mez­çi­li­gin­de adam özü­ni ejiz du­ýup, ün­si jem­le­mek uky­by pe­sel­ýär. Be­de­ne ge­rek bo­lan de­mir ze­rur­ly­gy­ny guş eti­ni, ýu­murt­ga, ýa­şyl ýap­rak­ly gök önüm­ler, no­hut we hoz iý­mek ar­ka­ly do­lup bol­ýar.
Ähli zada kembaha garaýan bol­sa­ňyz. El­my­da­ma bo­lup bi­läý­jek er­bet sse­na­ri­ýa hak­da pi­kir et­se­ňiz, iç­ki tol­gu­ny­şyk ze­rar­ly aňy­ňyz ýa­dar. Şeý­le zat­lar ba­ra­da pi­kir eden ba­dy­ňy­za, ulu­dan dem alyň we mu­nuň bol­ma­jak zat­dy­gy­na özü­ňi­zi ynan­dy­ryň. Go­wy zat­lar hak­da pi­kir et­mek iç­ki tol­gun­ma­la­ry ýe­ňip geç­me­giň iň go­wy ýo­lu­dyr.
Er­tir­lik edin­me­ýän bol­sa­ňyz. Her gün­ki ener­gi­ýa er­tir­lik na­har edin­mek bi­len baş­lan­ýar. Ir­den tu­ra­ny­ňyz­da ener­gi­ýa­ny er­tir­lik edin­mek ar­ka­ly tä­ze­le­me­se­ňiz, uzak­ly gün ýa­daw­lyk bi­len ba­şa­gaý bo­lup ge­çer­si­ňiz. Ýu­murt­ga, ga­tyk, dä­ne­li çö­rek ýa­ly be­lo­ga we ösüm­lik ýa­gy­na baý önüm­ler er­tir­lik na­ha­ry üçin iň go­wy iý­mit­ler­dir.
Süýjülikleri artykmaç iý­ýän bol­sa­ňyz. Şe­ker hem-de dü­zü­min­de ug­le­wod­lar sak­la­ýan iý­mit­ler iý­len­de gan­da­ky şe­ker çalt ýo­kar­lan­ýar we çalt aşak dü­şüp, ýa­daw­lyk duý­gu­sy­ny dö­red­ýär. Şol se­bäp­li iý­ýän za­dy­ňy­zyň dü­zü­mi­ne üns ber­mek ze­rur­dyr.
Uzak­ly gün ko­fe iç­se­ňiz. Gü­ni ir­den ko­fe bi­len baş­la­ma­gyň, hat­da gü­nüň do­wa­myn­da 3 gezek ko­fe iç­me­giň peý­da­ly­dy­gy bel­le­nil­ýär. Şeý­le-de bol­sa, ko­fe­ni aşa köp iç­mek ka­da­ly uka tä­sir edip, ýa­daw­lyk ala­mat­la­ry­ny dö­red­ýär. Gü­nor­tan­dan soň er­ti­re çen­li ko­fe iç­mek­den sak­lan­mak mas­la­hat be­ril­ýär.
«Ýok» di­ýip bil­me­ýän bol­sa­ňyz. Baş­ga­la­ryň sö­zü­ni ýyk­maz­lyk üçin bar güý­jü­ňi­zi we wag­ty­ňy­zy sarp ed­ýän­di­gi­ňi­zi bil­ýär­si­ňiz­mi? Ýa­daw­ly­gyň dö­re­me­gi­niň esa­sy se­bäp­le­ri­niň bi­ri köp za­dy ba­şar­mak üçin bar wagtyňyzy berip, wag­tyn­da dynç al­maz­lyk­dyr. «Bol­ýar» diý­mek bi­len bag­la­ny­şyk­ly dö­re­ýän me­se­lä­ňiz bar bol­sa, «ýok» diý­me­gi öw­re­niň!
Dynç alyş wag­ty hem iş­le­ýän bol­sa­ňyz. Öý­de ýa-da dynç alyş mer­kez­le­rin­de dynç al­ýan wag­ty­ňyz hem iş ýö­rel­ge­si­ni alyp bar­ýan bol­sa­ňyz, bu si­zi has-da ýa­da­dar. Teh­no­lo­gik en­jam­lar­dan uzak­la­şyp, maş­ga­laňyz ýa-da dost­la­ryňyz bi­len dynç al­şy gu­ra­mak er­tir­ki gün hö­wes­li we dö­re­di­ji­lik­li iş­le­me­gi üp­jün ed­ýär.