Ýa­şa­ýyş üçin ze­rur bo­lan azyk önüm­le­ri­niň bi­ri hem çö­rek­dir. Dün­ýä­de üwe­len dä­ne önüm­le­rin­den taý­ýar­la­nyl­ýan bu iý­mi­tiň 100-den gow­rak gör­nü­şi bar. Adat­ça, çö­rek we çö­rek önüm­le­ri te­ge­lek bol­ýar. Ýö­ne çö­re­giň daş­ky gör­nü­şi, taý­ýar­la­ny­ly­şy we ta­gam­ly­ly­gy taý­dan beý­le­ki­le­re meň­ze­me­ýän gör­nüş­le­ri hem bar. Şo­la­ryň bi­ri hem ba­get çö­re­gi­dir.
Ba­get fran­suz­la­ryň meş­hur çö­re­gi bo­lup, daş­ky şe­ki­li taý­dan ün­si özü­ne çek­ýär. Fran­si­ýa­da in­çe­jik edi­lip ýug­rul­ýan uzyn çö­rek­ler XVIII asyr­da has meş­hur bol­ýar. 1920-nji ýyl­lar­da fran­suz çö­re­gi­niň go­şun­dy­la­ry we taý­ýar­la­nyş usul­la­ry kä­mil­leş­di­ri­lip, hä­zir­ki za­man ba­get çö­re­gi eme­le gel­ýär. Ag­zyňda eräp gid­ýän bu çö­rek fran­suz­ça «ta­ýak, ta­ýa­jyk» di­ýen ma­ny­ny aň­lad­ýar. Fran­si­ýa­da 35 müň­den gow­rak çö­rek­ha­na bo­lup, çö­rek sa­tyl­ýan dü­kan­la­ra «bou­lan­ge­rie» di­ýil­ýär. Çö­rek dü­kan­la­ryn­da ada­ty çö­rek önüm­le­ri bi­len bir­lik­de, ka­gyz tor­ba­lar­da ba­get hem sa­tyl­ýar.
Fran­si­ýa­da 1993-nji ýyl­da ba­get çö­re­gi­niň taý­ýar­la­ny­ly­şy we sa­tu­wy ba­ra­da ka­nun ka­bul edil­ýär. Ka­nu­na gö­rä, ba­ge­tiň uzyn­ly­gy 40 san­ti­met­re, ag­ra­my 80 gra­ma deň bol­ma­ly. Ba­get çö­re­gi­ne 4 mad­da­dan: bug­daý unun­dan, ha­myr­ma­ýa­dan, duz we suw­dan baş­ga ar­tyk­maç zat goş­mak, taý­ýar­la­ny­lyş usu­ly­ny üýt­get­mek ga­da­gan edil­ýär. Tä­ze bi­şi­ri­len ba­get çö­re­gi­niň 24 sa­gat ýa­ram­ly­lyk möh­le­ti bar.
Fran­si­ýa­da her ýyl­da or­ta­ça 10 mil­liard we her se­kunt­da 320 sa­ny muk­dar­da ba­get sarp edil­ýär. 2022-nji ýyl­da ÝU­NES­KO-nyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zi­len çö­re­giň bu gör­nü­şi ag­zyň­da eräp gid­ýän­di­gi we hoş­boý te­bi­gy ta­ga­my bi­len ta­nal­ýar. Fran­si­ýa­da çö­rek bi­şir­mek ýö­ne­keý iş däl-de, us­sat­lyk ta­lap ed­ýän hü­när­le­riň bi­ri ha­sap­lan­ýar.

Ba­get nä­hi­li taý­ýar­lan­ylýar?
Fran­suz­la­ryň ta­ýa­jyk ýa­ly çö­re­gi­ni öý­de hem aň­sat­lyk bi­len taý­ýar­lap bol­ýar. Il­ki bi­len ha­myr­ma­ýa­ny aram ýy­ly­lyk­da­ky suw­da şe­ker go­şup eret­me­li. Ba­ge­tiň asyl nus­ga­sy­na şe­ker go­şul­ma­ýar. Em­ma öý şer­tin­de taý­ýar­la­nan­da bu çö­re­giň ýum­şak bol­ma­gy üçin bi­raz şe­ker goş­mak mas­la­hat be­ril­ýär. Una taý­ýar bo­lan ha­myr­ma­ýa­ny, suw we duz go­şup, ma­za­ly ýu­gur­ma­ly. Ha­my­ryň üs­tü­ni ýa­pyp, 1 sa­gat çe­me­si ýy­ly ýer­de goý­ma­ly. Ha­my­ry zu­wa­la­la­ra bö­lüp, üs­tü­ni ýu­ka­rak sa­çak bi­len ýap­ma­ly we çiş­ýän­çä 25-45 mi­nut ga­raş­ma­ly. Taý­ýar bo­lan ha­my­ry bö­lek­le­re bö­lüp, uzyn­ly­gy­na ba­get çö­rek­le­ri­ni ýa­sa­ma­ly. Fran­suz çö­re­gi­ni 230 de­re­je gyz­gyn­lyk­da­ky ho­wur­peç­de 15-20 mi­nut tö­we­re­gi bi­şir­me­li.
Çö­re­giň ha­ky­ky fran­suz ba­ge­ti­ne meň­ze­me­gi üçin ho­wur­pe­jiň iň aşa­ky me­ji­me­si­niň (pod­nos) için­de suw goý­ma­ly. Suw bu­ga­ryp, çö­re­giň ta­ga­my­na we ýum­şak biş­me­gi­ne tä­sir ed­ýär. Ba­ge­tiň do­ly bi­şen­di­gi­ni bil­mek üçin ýo­kar­syn­dan ke­sip gör­me­li. Taý­ýar bo­lan fran­suz çö­re­gi­niň için­de öý­jük-öý­jük boş­luk­lar eme­le gel­ýär. Ba­get çö­re­gi­ni 2-nji hil­li un­dan bi­şir­seň, has-da ta­gam­ly bol­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА