“Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynyň açylmagy hemmämizi buýsandyrýar

Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynyň 17-nji maýynda gözel paýtagtymyz Aşgabat şäherinde Köpetdagyň eteginde “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynyň açylyş dabarasy geçirildi. Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyz açylyş dabarasyna gatnaşyp çuň manyly çykyş etdi. Hormatly Prezidentimiz çykşynyň dowamynda “Türkmen halky müňlerçe ýyllaryň taryhynyň dowamynda adamzadyň umumy ösüşine täsir eden ruhy we medeni gymmatlyklary döreden halkdyr. Şahyryň eserleri dünýä edebiýatynyň, adamzat medeniýetiniň dürler hazynasynda hemişelik orun alandyr” diýip belläp geçdi.
Garaşsyz, baky Bitarap ýurdymyz diňe toý toýlanýan ýurt diýip aýdasym gelýär. Ýurdumyzda toýlar elmydama goşa-goşadan gelýär. Ynha ýaňy-ýakynda Türkmenistanyň Konstitutsiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güniniň bellenilýän günlerinde gözel paýtagtymyz Aşgabat şäherinde Köpetdagyň eteginde Magtymguly Pyragy seýilgäh toplumynyň açylmagy ýurdumyzyň taryhyna altyn harplar bilen ýazyljak şanly sene boldy. Bu ajaýyp seýilgäh toplumynyň açylyş dabarasyny teleýaýlymlaryň üsti bilen synlanyňda kalbyň heýjana gelýär. Çünki gündogaryň akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň adyny göterýän bu seýilgäh toplumynyň owadanlygy her bir ynsany özüne çekmek bilen döredijilik işgärlerine uly ylham bagyşlaýar. Dürli suw çüwdürimleriň goýulmagy, gül-gülzarlygyň, ýaşyl zolaklaryň döredilmegi 60 metrlik Pyragynyň heýkeline aýratyn bir gelşik berýär. Seýilgäh toplumynda dünýä halklarynyň döredijilik işgärleriniň 24 sanysynyň ýerleşdirilmeginiň özinde hem uly many bar. Şu ýerde bir zady ýatlap geçesim gelýär. Geçen ýyly Gahryman Arkadagymyz bu seýilgäh toplumynyň gurulýan döwrinde bu ýerde iş saparynda bolup, özüniň döreden “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” goşgysyny ilkinji gezek okap beripdi. Şonda Gahryman Arkadagymyz dünýä ýurtlarynyň şahyrlarynyň, belli şahsyýetleriniň heýkelleriniň bu seýilgäh toplumynda ýerleşdirilmeginiň maksadalaýyk boljakdygy barada aýdyp, öziniň gymmatly maslahatlaryny beripdi. Ynha bu gün bolsa Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen dünýä ýurtlarynyň ýazyjy şahyrlarynyň, belli şahsyýetleriniň heýkelleriniň 24 sanysynyň seýilgäh toplumynda goýulmagy, ýurdumyzda dünýä halklarynyň ýazyjy şahyrlaryna uly sylag hormat goýulýandygyny görkezmek bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryň barha rowaçlanýandygyny alamatlandyrýar. Dünýä ýurtlarynyň akyldarlarynyň Magtymguly Pyragy barada aýdanlarynyň birnäçesini ýatlap geçsek ýerlikli bolsa gerek. Gyrgyz ýazyjysy Çingiz Aýtmatow: XVIII asyr Türkmenistanda Magtymgulynyň poeziýasynyň asyrydyr. Ýa-da bolmasa Magtymguly – bütindünýäniň poeziýasynyň genji-hazynasyna giren şahsyýet, goşgy bilen gürlän akyldar. Türk şahyry Nazym Hikmet: -Aslynda Magtymguly meniň hem şahyrymdyr. Men şahyr hökmünde Magtymgulydan köp zatlary öwrenýärin. Magtymguly meniň atamdyr, ussadymdyr. Ol maňa we meniň bilen birlikde şu ýerde bolan ençeme şahyrlara iň beýik ady, iň uly zady öwretdi. Şahyr özüniň her bir şygyryny halk dilinde ýazyp, halkyň azatlygy hem-de özbaşdaklygy ugrunda söweşipdir hem göreşipdir. Şeýle etmeýän şahyr, şahyr hem däldir – diýip dünýä şahyrlarynyň Magtymguly barada ýazanlary akyldar şahyryň döredijiliginiň dünýä edebiýatynda hem mynasyp orun tutýandygyna şaýatlyk edýär.
Şu ýerde Gahryman Arkadagymyzyň Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy goşgysyndaky şu setirleri aýdasym gelýär:
Üç asyryň dowamynda geçen ýoly uludyr,
Halkyň hem adamzadyň sadyk-sytdyh guludyr
Hemişe we hemme ýerde şol bir Magtymgulydyr,
Pähim paýhas ummany Magtymguly Pyragy.
Onuň Alyjenaby Magtymguly Pyragy
Üs­tün­den üç asyr ge­çen hem bol­sa, Py­ra­gy­nyň eser­le­ri he­niz özü­niň ga­dyr-gym­ma­ty­nyň ulu­dy­gy bi­len gal­ýar. Çün­ki şa­hy­ryň goş­gy se­tir­le­ri­niň haý­sy bi­ri­ni oka­nyň­da ag­zy­bir­lik, dost-do­gan­lyk, leb­zi ha­lal­lyk, pa­ra­hat­çy­lyk, zäh­met­sö­ýer­lik, we­pa­dar­lyk ýa­ly ýö­rel­ge­ler öňe sü­rül­ýär. Akyl­da­ryň baý ma­ny-maz­mun­ly goş­gy­la­ry bi­ze, ýaş ne­sil­le­ri­mi­ze ýol gör­ke­zi­ji şam­çy­rag bo­lup dur­ýar. Us­sat şa­hy­ryň çuň­ňur pa­ra­sa­da ýug­ru­lan pi­kir­le­ri, goş­gu­la­ry yn­san öm­rü­niň äh­li pur­sat­la­ryn­da ter­bi­ýe ber­ýär. Onuň hal­ky­my­zyň dur­muş pel­se­pe­si­ne öw­rü­len pä­him-paý­ha­sa ýug­ru­lan dür­dä­ne se­tir­le­ri, be­ýik tag­ly­mat­la­ry, öwüt-ün­dew­le­ri bu gün­ki gün mil­li­on­lar­ça ada­myň aňy­na we ýü­re­gi­ne tä­sir ed­ýär. Üç asyr­dan bä­ri çe­per dö­re­di­ji­li­gi bi­len türk­men hal­ky­ny şöh­rat­lan­dy­ryp gel­ýän şa­hy­ryň baý ede­bi mi­ra­sy yn­san kal­by­ny ýa­kym­ly duý­gy­la­ra oýar­ýan yl­ham çeş­me­si­dir. Ýur­dy­my­zyň we dün­ýä halk­la­ry­nyň ýa­zy­jy şa­hyr­la­ry­nyň Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy ba­ra­da ýa­zan şy­gyr­la­ry mu­ňa aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär.
Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy gün­do­ga­ryň be­ýik akyl­dar­la­ry­nyň bi­ri­dir we hä­zir­ki­za­man türk­men ede­bi­ýa­ty­nyň düý­bü­ni tu­tu­jy­dyr. Onuň eser­le­rin­de Wa­ta­na bo­lan söý­gi, yn­san­per­wer­lik, pa­ra­hat­so­ýü­ji­lik, ga­raş­syz­lyk, je­bis­lik ýa­ly umu­ma­dam­zat gym­mat­lyk­la­ry be­ýan edil­ýär. Py­ra­gy­nyň dö­re­di­ji­lik mi­ra­sy türk­men hal­ky­nyň mil­li gym­mat­ly­gy bol­mak bi­len dün­ýä ede­bi­ýa­ty­nyň gen­ji-ha­zy­na­sy­nyň aý­ryl­maz bir bö­le­gi bo­lup dur­ýar. Be­ýik söz us­sa­dy­nyň goş­gu­la­ry dün­ýä ede­bi­ýa­tyn­da my­na­syp orun al­dy. Ge­çen ýy­lyn maý aýyn­da ÝU­NES­KO-nyň Pa­riž şä­he­rin­dä­ki ştab kwar­ti­ra­syn­da we gu­ra­ma­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji ge­ňe­şi­niň 216 mej­li­sin­de türk­me­niň akyl­dar şa­hy­ry Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň gol­ýaz­ma­lar top­lu­my­ny we gu­ra­ma­nyň dün­ýä­niň ha­ky­da­sy mak­sat­na­ma­sy­nyň hal­ka­ra sa­na­wy­na gi­riz­mek ha­kyn­da­ky çöz­gü­diň ka­bul edil­me­gi mu­ňa aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär. Hut şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da akyl­da­ryň dog­lan gü­ni­niň 300 ýyl­ly­gy di­ňe ýur­dy­myz­da däl eý­sem hal­ka­ra de­re­je­sin­de bel­le­nil­me­gi şa­hy­ryň dö­re­di­ji­li­gi­ne dün­ýä halk­la­ry ta­ra­pyn­dan uly hor­mat goý­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär.
Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň se­ýil­gäh top­lu­my­nyň açyl­ma­gy bi­len Türk­men Hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zy, Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zy, tu­tuş hal­ky­my­zy gyz­gyn gut­la­ýa­ryn. Akyl­dar şa­hy­ryň ga­dyr-gym­ma­ty­ny dün­ýä ýü­zün­de ar­şa gal­dyr­ýan Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zy, Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň jan­la­ry sag, ömür­le­ri uzak bol­sun.

Gülhumar HOJAHMETOWA, Türkmenistanyň Kärdeşler Arkalaşyklarynyň Daşoguz welaýatynyň Köneürgenç etrap birleşmesiniň esasy hünärmeni, etrap halk maslahatynyň agzasy.