Dür­li ugur­lar­da iş alyp bar­ýan «Alp­ha­bet» kom­pa­ni­ýa­sy ekin­le­riň her bi­ri­ni bar­lap, bu ba­ra­da mag­lu­mat top­la­ýan ro­bo­ty ta­nyş­dyr­dy. Ro­bot­lar daý­ha­nyň bol ha­syl al­ma­gy­na ýar­dam eder. Ti­gir­le­ri be­ýik bo­lan­soň, eki­ne hiç hi­li ze­per ýe­tir­me­ýän ro­bot kom­pa­ni­ýa­nyň «Mi­ne­ral» at­ly tas­la­masy­nyň çäk­le­rin­de kä­mil­leş­di­ril­ýär. Bu ro­bot­la­ryň dö­re­dil­me­gi­niň mak­sa­dy ekin meý­da­nyn­da taý­ýar bo­lan ha­sy­ly is­rip­siz ýyg­na­mak­dan yba­rat. Tas­la­ma ýol­baş­çy­lyk ed­ýän El­liott Grant oba ho­ja­lyk pu­da­gy­nda has kä­mil teh­ni­ka­la­ry ulan­mak ar­ka­ly önüm­çi­lik usul­la­ry­ny üýt­get­mek is­le­ýän­digi­ni bel­le­ýär. Tas­la­ma­ny taý­ýar­la­ýan hü­när­men­ler bar­ha ýo­kar­lan­ýan azyk ze­rur­ly­gy­na ta­la­ba­la­ýyk jo­gap ber­me­giň hem-de daş­ky gur­şaw üçin zy­ýan­syz önüm­çi­li­gi ýo­la goý­ma­ga go­şant goş­ma­gy mak­sat edin­ýär­ler. Hü­när­men­ler bu mak­sa­da ýet­mek üçin to­hu­myň eki­len wag­tyn­dan ha­sy­ly alyn­ýan wagta çen­li ara­lyk­da yzy­gi­der­li mag­lu­mat al­ma­gyň ze­rur­dy­gy­ny bel­le­ýär­ler. Grant her bir eki­ni bar­lap, ge­rek bo­lan iý­mi­ti­ be­ril­se, has köp ha­syl alyp bol­jak­dy­gy­ny bel­le­ýär. Ekin meý­dan­la­ryn­da he­re­ket et­me­gi üçin iş­le­nip taý­ýar­la­nan ro­bot­lar ösüm­li­giň ösü­şi­ni we nä­de­re­je­de daş­ky gur­şa­wyň tä­si­rin­de gal­ýan­dy­gy­ny anyk­la­ma­ga ýar­dam eder. Tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de iş­le­nip dü­zü­len ro­bot ge­çen bir­nä­çe ýy­lyň do­wa­myn­da Ka­li­for­ni­ýa­da­ky ýer­tu­da­na hem-de Il­li­noýs­da­ky so­ýa eki­len ýer­ler­de iş­le­di­lip­dir. Ro­bot­lar her bir ösüm­li­gi su­ra­ta alyp, ola­ry bel­li to­par­la­ra bö­lüp­dir. Bu ro­bot­lar ösüm­li­giň bo­ýy, ýap­ra­gy­nyň giň­li­gi we ha­sy­ly­nyň ulu­ly­gy ba­ra­da hem mag­lu­mat ýyg­na­ýar. Eki­niň ösü­şi ba­ra­da ze­rur bo­lan bu mag­lu­mat­lar bol­sa, daý­han­lar üçin äh­mi­ýet­li bo­lup dur­ýar. Önüm ön­dü­ri­ji­ler eki­niň di­ňe ze­rur bo­lan düý­bü­ne aý­ra­tyn ideg ed­ýär­ler. Şeý­le­lik­de, daý­ha­nyň hem çyk­da­jy­sy azal­ýar, hem-de daş­ky gur­şa­wa ýe­ti­ril­ýän zy­ýan azal­ýar. «Mi­ne­ral» tas­la­ma­sy­nyň we­kil­le­ri eý­ýäm Ar­gen­ti­na, Ka­na­da, Gü­nor­ta Af­ri­ka we ABŞ ýa­ly ýurt­lar­da­ky daý­han­lar bi­len hyz­mat­daş­lyk edip baş­lan­dyk­la­ry­ny bel­le­ýär­ler. Oba ho­ja­lyk ro­bo­ty­nyň köp­çü­lik­le­ýin önüm­çi­li­gi­niň ýo­la goý­lup, sa­tu­wa çy­ka­ryl­jak wag­ty mä­lim edil­me­di.

Ys­lam Ata­ýew,
S. A. Ny­ýa­zow adyn­da­ky Türk­men oba ho­ja­lyk uni­wer­si­te­ti­niň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА