Maş­ga­la mu­kad­des­li­gi

Agzybirlik türkmeniň aslyndan gaýdyp, onuň maşgala ahlagyna we medeniýetine mäkäm ornaşandyr. Özara düşünişmek, birek-birege geçirimlilik edip, ylalaşyk gazanmak agzybir gatnaşyklaryň esasy aýratynlyklarydyr. Agzybir maşgalalardan düzülen jemgyýet sagdyn jemgyýetdir. Sagdyn jemgyýet bolsa döwletiň gülläp ösmeginiň iň esasy şertidir.

Türk­me­niň maş­ga­la ter­bi­ýe­si­niň göz­ba­şyn­da ata-ba­ba­la­ry­myz­dan mi­ras ga­lan mert­lik, na­mys­jaň­lyk, ne­sil­den-nes­le ge­çip ge­len edep­li­lik, my­la­ýym­lyk, asyl­ly­lyk, we­pa­ly­lyk ýö­rel­ge­le­ri bar.
Ata Wa­tany­myz­da mil­li ýö­rel­ge­le­re eýer­ýän hä­zir­ki za­man maş­ga­la oja­gy­nyň berk bol­ma­gyn­da, ene­le­riň we ça­ga­la­ryň hu­kuk­la­ry­nyň go­ral­ma­gyn­da ýur­du­myz­da he­re­ket ed­ýän Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­nyň, Türk­me­nis­ta­nyň maş­ga­la ko­dek­si­niň, Türk­me­nis­ta­nyň ra­ýat ko­dek­si­niň äh­mi­ýe­ti ulu­dyr.
Maş­ga­la – döw­le­tiň bir ül­şi. Edil döw­let­de bol­şy ýa­ly, onuň hem ho­ja­lyk ýol­baş­çy­sy, ag­za­la­ry, býu­je­ti, ede­bi, ýa­şa­ýyş ka­da­sy bol­ýar. Şeý­le­lik­de, maş­ga­la­lar, ho­ja­lyk­lar top­la­nyp bi­te­wi döw­le­ti eme­le ge­tir­ýär. Şol ki­çi ho­ja­lyk­lar, maş­ga­la­lar sag­dyn, ag­zy­bir, berk bo­lan­da, döw­let hem öz ge­ze­gin­de kuw­wat­ly bol­ýar. Ine, şo­nuň üçin hem maş­ga­la ag­zy­bir­li­gi, go­rag­ly­ly­gy döw­let hu­kuk­na­ma­la­ryn­da, Baş Ka­nu­ny­myz­da – Kons­ti­tu­si­ýa­myz­da ber­ki­dil­ýär, maş­ga­la, ene­lik, ata­lyk we ça­ga­lyk döw­le­tiň go­ra­gyn­da dur­ýar.
Maş­ga­la­lar hem-de ho­ja­lyk­lar döw­le­tiň go­şa ga­na­ty bo­lup, mil­le­tiň ba­şar­ny­gy­nyň, so­wat­ly­lyk de­re­je­si­niň, aň-dü­şün­je­si­niň, ag­zy­bir­li­gi­niň, ýa­şa­ýyş de­re­je­si­niň öl­çeg çel­gi­le­ri­dir. Maş­ga­la döw­le­tiň yk­dy­sa­dy, dur­muş, bi­lim, ru­hy we mad­dy de­re­je­si­niň gör­ke­zi­ji­si­dir. Döw­le­ti ös­dür­mek üçin il­ki bi­len sag­dyn, kä­mil maş­ga­la­ny ke­ma­la ge­tir­me­li.
Be­den taý­dan sag­dyn, ru­hy taý­dan baý nes­li ke­ma­la ge­tir­mä­ge öm­rü­ni ba­gyş ed­ýän türk­men ze­nan­la­ry maş­ga­la oja­gy­nyň mu­kad­des­li­gi­ni, ça­ga ter­bi­ýe­si­niň mäh­ri­ban­ly­gy­ny bi­ziň gün­le­ri­mi­ze ýe­ti­rip­dir­ler. Maş­ga­la oja­gy­nyň mu­kad­des­li­gi öz göz­ba­şy­ny enä, ata we maş­ga­la­da­ky uly ýaş­ly­la­ra go­ýul­ýan hor­mat­dan, ha­lal zäh­met­den hem-de hal­ky­myz üçin ada­ty bo­lan ah­lak hä­si­ýet­le­rin­den alyp gaýd­ýar.
Bel­li bol­şy ýa­ly, jem­gy­ýe­tiň berk­li­gi, döw­le­tiň ber­ka­rar­ly­gy maş­ga­la­nyň je­bis­li­gi bi­len öza­ra bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Maş­ga­la­ny örän berk, je­bis, ag­zy­bir, bagt­ly maş­ga­la ed­ýän şert­le­riň bi­ri hem, el­bet­de, per­zent­dir. Maş­ga­la­nyň ab­ra­ýy on­da ter­bi­ýe­len­ýän ça­ga­la­ryň edep-ter­bi­ýe ka­da­la­ry­ny ber­jaý ediş­le­ri­ne, daş-tö­we­re­gin­dä­ki­le­re, il­kin­ji no­bat­da bol­sa, ene-ata­sy­na we beý­le­ki maş­ga­la ag­za­la­ry­na bo­lan edep­li gat­na­şy­gy bi­len öl­çe­nil­ýär. Şu pi­kir­den ugur al­sak, jem­gy­ýe­tiň bag­ty­ýar­ly­gy, döw­le­tiň ber­ka­rar­ly­gy ýaş nes­le maş­ga­la­da be­ril­ýän ter­bi­ýä bag­ly­dyr. «Ek­le­mek borç­dyr, çö­rek ber­mek borç­dyr, ter­bi­ýe ber­mek bol­sa iki es­se borç­dyr» di­ýen pä­hi­me eýe­ril­ýän türk­men maş­ga­la­syn­da ça­ga ter­bi­ýe­sin­de ow­nuk za­dyň ýok­dy­gy yk­rar edil­ýär. Her bir maş­ga­la­nyň ag­zy­bir­li­gi­ni, aba­dan­çy­ly­gy­ny go­rap sak­la­mak, ça­ga­la­ryň be­den we ru­hy taý­dan sag­dyn, ylym­ly-bi­lim­li, hü­när­li, ba­şar­jaň, wa­tan­sö­ýü­ji ýaş­lar bo­lup ýe­tiş­me­gi­ni ga­zan­mak öňü­miz­de dur­ýan wa­jyp we­zi­pe­dir. «Ça­ga eziz, ede­bi on­da­nam eziz» di­ýip, ata-ba­ba­la­ry­myz örän jaý­dar bel­läp­dir­ler. Şo­nuň üçin hem ýaş nes­li­mi­zi ata-ba­ba­la­ry­my­zyň bi­ze mi­ras go­ýan be­lent adam­kär­çi­lik ka­da­la­ry­na, ah­lak gö­zel­li­gi­ne da­ýa­nyp, päk kalp­ly, Wa­ta­ny­na, hal­ky­na we­pa­ly adam­lar edip ter­bi­ýe­le­me­li­di­ris. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ne­sil ter­bi­ýe­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň hal­ky­my­zyň bäh­bi­di­ne gö­nük­di­ri­len esa­sy ta­gal­la­la­ry­nyň bi­ri bo­lup dur­ýar.
Ýur­du­myz­da maş­ga­la bin­ýa­dy­nyň ber­ki­dil­me­gi­ne, ça­ga ter­bi­ýe­si­niň kä­mil bol­ma­gy­na uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. Se­kiz we şon­dan köp ça­ga­ny dün­ýä in­de­ren we ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­di­ren ene­le­re «Ene mäh­ri» di­ýen at­lar da­kyl­ýar. Şol ada my­na­syp bo­lan ene­le­re bol­sa döw­le­ti­miz ta­ra­pyn­dan bir­nä­çe ýe­ňil­lik­ler be­ril­ýär. Maş­ga­la­nyň, ene­li­giň, ata­ly­gyň we ça­ga­ly­gyň döw­le­tiň go­ra­gyn­da dur­ýan­dy­gy­ny, ra­ýat­la­ryň ýa­şy bo­ýun­ça nä­sag­lan, ma­ýyp bo­lan, işe ukyp­ly­ly­gy­ny, ek­leý­ji­si­ni ýi­ti­ren ha­la­tyn­da we gaý­ry ka­nu­ny esas­lar bo­ýun­ça dur­muş üp­jün­çi­li­gi­ne hu­ku­gy­nyň bar­dy­gy­ny, ýaş we köp ça­ga­ly maş­ga­la­la­ra, we­te­ran­la­ra, döw­le­tiň ýa-da jem­gy­ýe­tiň bäh­bit­le­ri­ni go­ra­mak­da sag­ly­gy­ny ýi­ti­ren adam­la­ra goş­ma­ça gol­da­wyň we ýe­ňil­lik­le­riň be­ril­ýän­di­gi­ni ka­da­laş­dyr­ýan mad­da­lar Esa­sy Ka­nu­ny­my­zyň yn­san­per­wer­li­ge ýug­ru­lan­dy­gy­ny ala­mat­lan­dyr­ýar.
Maş­ga­la gym­mat­lyk­la­ry­ny sar­pa­lap, türk­men jem­gy­ýe­ti­niň ag­zy­bir, aba­dan, je­bis bol­ma­gy ug­run­da uly iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­ýän hor­mat­ly Prezidentimi­ziň ja­ny sag, öm­ri uzak, iş­le­ri ro­waç bol­sun!

Gül­ruh Hal­ja­no­wa,
Ag­ro­se­na­gat iş­gär­le­ri­niň Kär­deş­ler ar­ka­la­şy­gy­nyň Da­şo­guz şä­her Ge­ňe­şi­niň baş­ly­gy.