Me­de­ni­ýet hal­kyň kal­by­dyr

12-nji oktýabrda Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Türk­me­na­bat şä­he­rin­de «Se­net­çi­lik we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty dün­ýä halk­la­ry­nyň mi­ra­syn­da» at­ly hal­ka­ra fes­ti­wal öz işi­ne baş­la­dy

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­lan­gy­jy bi­len ge­çi­ril­ýän giň ge­rim­li dö­re­di­ji­lik çä­re­si kö­pö­wüş­gin­li mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň öz­bo­luş­ly­ly­gy­ny, onuň döw­le­ti­mi­ziň we jem­gy­ýe­ti­mi­ziň ösü­şin­dä­ki or­nu­ny, ägirt uly pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty­ny açyp gör­kez­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz pe­der­le­ri­miz­den mi­ras ga­lan däp-des­sur­la­ryň we yn­san­per­wer ýö­rel­ge­le­riň, türk­men hal­ky­nyň dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty­nyň döw­re­bap de­re­je­de ös­dü­ril­me­gi­ne uly üns ber­ýär. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de Ga­raş­syz, hemişelik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan beý­le­ki döw­let­ler bi­len pa­ra­hat­çy­lyk, dost­luk we raý­daş­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny ýo­la go­ýup, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne sal­dam­ly go­şant goş­ýar. Şun­da dün­ýä halk­la­ry­nyň öza­ra dü­şü­niş­me­gi­ne ýar­dam ber­ýän me­de­ni hyz­mat­daş­ly­ga aý­ra­tyn orun de­giş­li­dir.
Ýur­du­myz se­bi­tiň yk­rar edi­len pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji we iri me­de­ni mer­ke­zi bol­mak bi­len, giň ge­rim­li yn­san­per­wer hyz­mat­daş­ly­ga taý­ýar­dy­gy­ny gör­kez­ýär, me­de­ni­ýet­le­riň öza­ra baý­laş­dy­ryl­ma­gy­na ça­gyr­ýar. Türk­me­nis­ta­nyň Me­de­ni­ýet mi­nistr­li­gi ta­ra­pyn­dan gu­ra­lan «Se­net­çi­lik we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty dün­ýä halk­la­ry­nyň mi­ra­syn­da» at­ly hal­ka­ra fes­ti­wal hem mu­nuň no­bat­da­ky su­but­na­ma­sy­dyr.
«Türk­me­niň ak öýi» bi­na­sy­nyň öňün­dä­ki meý­dan­ça­ny baý­ram­çy­lyk ru­hy gur­şap al­dy. On­da ýur­du­my­zyň gün­do­gar se­bi­ti­niň dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň çy­kyş­la­ry ýaý­baň­lan­dy­ryl­dy. Bi­na­nyň eý­wa­nyn­da fes­ti­wa­la gat­na­şy­jy­la­ry we myh­man­la­ry ýa­şa­jyk sa­zan­da­lar öz­bo­luş­ly çy­ky­şy bi­len gar­şy­la­dy­lar.
Aja­ýyp kon­sert za­lyn­da hal­ka­ra fes­ti­wa­lyň da­ba­ra­ly açy­ly­şy bol­dy. Bu ýe­re ýur­du­my­zyň Hö­kü­met ag­za­la­ry, me­de­ni­ýet ul­ga­my­nyň, şä­her hem-de we­la­ýat hä­kim­lik­le­ri­niň, jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry­nyň, köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň ýol­baş­çy­la­ry­dyr we­kil­le­ri, hor­mat­ly ýa­şu­lu­lar, Türk­me­na­bat şä­he­ri­niň ýa­şaý­jy­la­ry we myh­man­la­ry ýyg­nan­dy­lar. Fo­ru­ma da­şa­ry ýurt­lar­dan gat­na­şy­jy­la­ryň ha­ta­ryn­da Ga­za­gys­tan­dan, Öz­be­gis­tan­dan, Eý­ran­dan, Tür­ki­ýe­den, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­syn­dan, Lat­wi­ýa­dan me­de­ni­ýet ul­ga­my­nyň we­kil­le­ri, su­rat­keş­ler, se­net­çi­ler bar.
Ýyg­na­nan­lar hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň fes­ti­wa­la gat­na­şy­jy­la­ra ibe­ren Gut­la­gy­ny uly üns bi­len diň­le­di­ler. Gut­lag­da «Se­net­çi­lik we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty dün­ýä halk­la­ry­nyň mi­ra­syn­da» at­ly hal­ka­ra fes­ti­wal türk­men hal­ky­nyň sun­gat de­re­je­si­ne gö­te­ri­len se­net­çi­li­gi­ni, mil­li­li­gi we öz­bo­luş­ly­ly­gy bi­len meş­hur bo­lan ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­ny dün­ýä çy­kar­ma­ga tä­ze ba­dal­ga be­rer diý­lip bel­le­nil­ýär.
Me­de­ni fo­ru­myň da­ba­ra­ly açy­ly­şy Se­ýit­na­zar Seý­di adyn­da­ky döw­let saz­ly dra­ma te­at­ry­nyň ar­tist­le­ri­niň hem-de ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ry­nyň dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ren «Türk­me­nis­tan – dost-do­gan­ly­gyň me­ka­ny» at­ly aý­dym-saz­ly ede­bi kom­po­zi­si­ýa­sy bi­len do­wam et­di. Bu sah­na oý­nun­da dö­re­di­ji­lik çä­re­si­niň baş tag­ly­my – hä­zir­ki za­man türk­men sun­ga­ty­nyň kö­pu­gur­ly­ly­gy, onuň adam­za­dyň ta­ry­hy-me­de­ni mi­ra­sy bi­len aý­ryl­maz ara­bag­la­ny­şy­gy, dün­ýä­niň halk­la­ry­ny ýa­kyn­laş­dyr­mak­da­ky or­ny öz be­ýa­ny­ny tap­dy.
Soň­ra sah­na­da est­ra­da aý­dym­çy­la­ry­nyň we dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­tir­me­gin­de aý­dym-saz­ly, tans­ly çy­kyş­lar gör­ke­zil­di. Olar öz çy­kyş­la­ryn­da Ga­raş­syz Wa­ta­ny­my­zy, mil­li me­de­ni gym­mat­lyk­la­ry­my­zyň sak­la­nyl­ma­gy­na hem-de art­dy­ryl­ma­gy­na aý­ra­tyn üns ber­ýän Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň be­ýik iş­le­ri­ni wasp et­di­ler.
Ça­ga­lar dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň «Bag­ty­ýar ça­ga­lar» at­ly çy­ky­şyn­da mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň iň go­wy däp­le­ri­niň do­wa­mat­ly­ly­gy öz be­ýa­ny­ny tap­dy. Kon­sert­de halk we nus­ga­wy saz­lar, döw­re­bap est­ra­da aý­dym­la­ry ýaň­lan­dy. Dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň aý­ry-aý­ry çy­kyş­la­ry türk­men hal­ky­nyň öz­bo­luş­ly däp-des­sur­la­ry­na ba­gyş­lan­dy.
Türk­men aý­dym­çy­la­ry­nyň hem-de Le­bap we­la­ýa­ty­nyň sa­zan­da­lar to­pa­ry­nyň fes­ti­wa­la gat­na­şy­jy ýurt­la­ryň – Ga­za­gys­ta­nyň, Eý­ra­nyň, Lat­wi­ýa­nyň, Tür­ki­ýä­niň, Öz­be­gis­ta­nyň meş­hur aý­dym­dyr saz­la­ry­ny, tans kom­po­zi­si­ýa­la­ry­ny şol ýurt­la­ryň dil­le­rin­de ýe­ri­ne ýe­tir­me­gi da­şa­ry ýurt­ly myh­man­lar we to­ma­şa­çy­lar üçin ha­ky­ky baý­ram­çy­lyk sow­ga­dy bol­dy.
«Gel, Türk­me­nis­ta­na!» at­ly türk­men, rus we iň­lis dil­le­rin­de ýaň­la­nan aý­dym pa­ra­hat­çy­ly­gyň, halk­la­ryň dost­lu­gy­nyň ýur­dy bo­lan Ga­raş­syz, baky Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­na ça­ky­lyk bol­dy.
Fes­ti­wa­lyň çä­re­le­ri gü­nüň ikin­ji ýa­ry­myn­da Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Ta­ry­hy we ül­kä­ni öw­re­niş mu­ze­ýin­de do­wam et­di. Bu ýer­de ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­nyň eser­le­ri­niň, se­net­çi­lik iş­le­ri­niň ser­gi­si guraldy.
We­la­ýa­tyň Ta­ry­hy we ül­kä­ni öw­re­niş mu­ze­ýin­de 35 müň­den gow­rak ser­gi önüm­le­ri sak­la­nyp, şo­la­ryň köp bö­le­gi ýur­du­my­zyň ba­ha­sy­na ýe­tip bol­ma­jak gym­mat­lyk­la­ry bo­lup dur­ýar. Ola­ryň ha­ta­ryn­da ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­nyň hem-de ola­ra de­ňe­len hü­när­ment­çi­lik iş­le­ri­niň ga­dy­my nus­ga­la­ry bar. Di­ňe soň­ky ýyl­lar­da köp san­ly et­nog­ra­fik ta­pyn­dy­lar, ga­dy­my Amul şä­her­çe­sin­de ge­çi­ri­len möw­süm­le­ýin ga­zuw-ag­ta­ryş iş­le­ri­niň do­wa­myn­da ýü­ze çy­ka­ry­lan ar­heo­lo­gik ta­pyn­dy­la­ryň 100-den gow­ra­gy mu­ze­ýiň gaz­na­sy­nyň üs­tü­ni ýe­tir­di.
Fes­ti­wa­la gat­na­şy­jy­lar mu­zeý­de ýaý­baň­lan­dy­ry­lan ser­gi bi­len ta­nyş­dy­lar. Bu ýer­de ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­nyň eser­le­ri, gap-gaç­lar we heý­kel­ler, şe­kil­len­di­riş sun­ga­ty­nyň, halk se­net­çi­li­gi­niň us­sat­la­ry­nyň iş­le­ri, şol san­da ha­ly­lar, ke­çe­ler, pa­las­lar, go­be­len önüm­le­ri, ga­ýyş­dan we de­ri­den taý­ýar­la­nan önüm­ler, mil­li egin-eşik­ler, ti­kin iş­le­ri, owa­dan kü­müş şaý-sep­ler, saz gu­ral­la­ry, türk­men­le­riň dur­mu­şyn­da ula­ny­lan beý­le­ki ada­ty se­riş­de­ler köp­dür­lü­li­gi bi­len gör­ke­zil­di.

Se­net­çi­ler ha­ly we küý­ze­gär­lik önüm­le­ri­niň, mil­li saz gu­ral­la­ry­nyň ýa­sa­ly­şy, türk­men ge­lin-gyz­la­ry­nyň el iş­le­ri ba­ra­da gy­zyk­ly gür­rüň ber­di­ler.
Fes­ti­wa­la da­şa­ry ýurt­lar­dan gat­na­şy­jy­la­ryň ser­gi önüm­le­ri: agaç­dan we ga­la­ýy­dan us­sat­lar­ça ýa­sa­lan önüm­ler, aý­na­dan taý­ýar­la­nan ýa­zuw önüm­le­ri, gel­şik­li gu­tu­jyk­lar, ma­ta­dan taý­ýar­la­nan we ma­ta­nyň ýü­zü­ne çe­ki­len öz­bo­luş­ly iş­ler, be­zeg­ler, «eb­ru» usu­lyn­da ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len su­rat­lar ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­nyň köp san­ly jan­kö­ýer­le­ri­niň ün­sü­ni çek­di. Myh­man­lar fes­ti­wa­la mil­li ly­bas­la­ryň nus­ga­la­ry­ny, gün­do­ga­ryň ýurt­la­ry üçin däp bo­lan kal­lig­ra­fi­ýa hem-de da­şy el­de iş­le­mek sun­ga­ty­nyň eser­le­ri­ni, çe­per iş­le­ri, köp­dür­li sow­gat­lyk önüm­le­ri we ta­ry­hy asyr­la­ryň jüm­mü­şi­ne uzap gid­ýän halk dö­re­di­ji­li­gi­ni eme­le ge­tir­ýän beý­le­ki önüm­le­ri ge­ti­rip­dir­ler.
Ag­şam myh­man­la­ra Se­ýit­na­zar Seý­di adyn­da­ky döw­let saz­ly dra­ma te­at­ryn­da «Gy­zyl kür­te» at­ly çe­per fil­mi gör­ke­zil­di. Çe­per film­dä­ki wa­ka­lar 1941 – 1945-nji ýyl­la­ryň Be­ýik Wa­tan­çy­lyk ur­şy döw­rü­niň anyk pur­sat­la­ry­na esas­la­nyp­dyr.
13-nji okt­ýabr­da «Se­net­çi­lik we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty dün­ýä halk­la­ry­nyň mi­ra­syn­da» at­ly hal­ka­ra fes­ti­wa­lyň çäk­le­rin­de Le­bap we­la­ýat ki­tap­ha­na­syn­da «Ada­ty se­net­çi­lik we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty dün­ýä halk­la­ry­nyň mi­ra­syn­da» at­ly yl­my-ama­ly mas­la­hat ge­çi­ril­di. Onuň bar­şyn­da mil­li mi­ra­sy go­rap sak­la­ma­gyň, öw­ren­me­giň hem-de wa­gyz et­me­giň mö­hüm we­zi­pe­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. Şol mi­ra­syň aý­ryl­maz bö­le­gi se­net­çi­lik we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­dyr.
Şeý­le-de mas­la­ha­ta gat­na­şy­jy­la­ra tej­ri­be alyş­mak, şol san­da hal­ka­ra ser­gi­le­ri gu­ra­mak­da tej­ri­be alyş­mak üçin müm­kin­çi­lik dö­re­di. Köp­çü­lik­le­ýin çä­re­le­ri ge­çir­mä­ge ni­ýet­le­nen «Türk­me­niň ak öýi» bi­na­sy­nyň ýa­nyn­da­ky des­ga­da mil­li ly­bas­la­ryň ta­nyş­dy­ry­lyş da­ba­ra­sy hem ge­çi­ril­di. Fes­ti­wa­lyň mak­sat­na­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de dö­re­di­ji­lik du­şu­şyk­la­ry we us­sat­lyk sa­pak­la­ry hem gur­nal­dy. Şu gün Le­bap we­la­ýat Ta­ry­hy we ül­kä­ni öw­re­niş mu­ze­ýin­de fes­ti­wa­lyň ýa­py­lyş da­ba­ra­sy ge­çi­ri­ler.