Türk­men hal­ky­nyň öz­bo­luş­ly däp-des­sur­la­ry, mil­li mi­ra­sy öz kök­le­ri­ni ir­ki dö­wür­ler­den alyp gaýd­ýar. Bi­ziň asyl­ly däp-des­sur­la­ry­myz, urp-adat­la­ry­myz adam­la­ry bi­rek-bi­rek bi­len has ys­nyş­dyr­ýar, je­bis­leş­dir­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hal­ky­my­zyň ta­ry­hy­nyň, däp-des­sur­la­ry­nyň, mil­li mi­ra­sy­nyň gi­ňiş­le­ýin wa­gyz edil­me­gi­ne uly üns ber­ýär. Se­bä­bi mil­li däp-des­sur­la­ry­myz, mil­li mi­ra­sy­myz müň­ýyl­lyk­la­ryň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­lip, hal­ky­my­za mah­sus bo­lan aý­ra­tyn­lyk­la­ry özün­de jem­le­ýär. Şol gym­mat­lyk­la­ryň ha­ta­ryn­da dur­ýan türk­men şaý-sep­le­ri çe­per­çi­lik taý­dan kä­mil­li­gi, dür­li-dür­lü­li­gi we maz­mu­ny ba­bat­da kö­pö­wüş­gün­li­li­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Ola­ryň ýa­sa­ly­şyn­da, at­lan­dy­ry­ly­şyn­da, ýü­zün­dä­ki be­zeg na­gyş­la­ryn­da hal­kyň geç­mi­şi, mil­li me­de­ni aý­ra­tyn­lyk­la­ry, ru­hy dün­ýä­si, dö­re­di­ji­lik uky­by öz be­ýa­ny­ny ta­pyp­dyr. Asyr­la­ryň do­wa­myn­da mil­li mi­ra­sy­ny, me­de­ni­ýe­ti­ni, sun­ga­ty­ny, şaý-sep­le­ri­ni gö­zü­niň gö­re­ji de­ýin go­rap, ne­sil­le­ri­mi­ze mi­ras go­ýan pe­der­le­ri­mi­ziň dur­muş ýo­ly bi­ziň her bi­ri­miz üçin nus­ga alar­lyk­dyr.
Hal­ky­myzda ir­ki dö­wür­ler­de şaý-sep­le­ri da­kyn­ma­gyň öz­bo­luş­ly me­de­ni­ýe­ti dö­räp­dir. Türk­men kü­mşi bagt­ly gi­jä­niň şa­sy, şug­la­ly Aýy, di­ri­lik su­wy ha­sap­lan­ýar. Kü­m­şe gö­züň dü­şen­de göz­le­riň nur­lan­ýar, kal­byň­da şat­lyk eme­le gel­ýär. Pe­der­le­ri­miz türk­me­niň na­my­sy-ary ha­sap­lan­ýan ge­lin-gyz­la­ry­my­za şeý­le gym­mat­ly şaý-sep­le­ri my­na­syp gö­rüp­dir­ler. Türk­men ge­lin-gyz­la­ry­ny şaý-sep bi­len do­ly be­ze­seň, sö­weş ly­ba­sy­na gi­ren sö­we­şi­ji gyz bol­ýar. Şeý­le agyr be­zeg­ler ze­nan­la­ry­my­zyň sag­ly­gy­ny hem ber­ki­dip­dir hem-de be­je­rip­dir. Şu gün­ki luk­man­lar kü­müş şaý-sep­le­riň Gü­nüň zy­ýan­ly şöh­le­sin­den go­ra­ýan­dy­gy­ny tas­syk­la­ýar­lar. Diý­mek, sag­lyk üçin zy­ýan­ly ho­wa mag­ni­ti kü­müş şaý-sep­le­rini dakynan ge­lin-gyz­la­ry­my­zyň sag­ly­gy­na ze­per ýe­ti­rip bil­män­dir. Bu ba­ra­da­ky geç­miş ta­ry­hy­myz­da, da­na­la­ry­myz­dan ga­lan ýa­zuw çeş­me­le­rin­de türk­men­le­riň şaý­la­ry, esa­san, kü­müş­den ýa­san­dyk­la­ry, se­bä­bi kü­m­şüň sag­ly­ga peý­da­sy­nyň türk­men­le­re ga­dym­dan mä­lim bo­lan­dy­gy bel­le­nil­ýär. Kü­müş köp ke­sel dö­re­di­ji­le­ri ýok ed­ýär, be­de­niň gan aý­la­ny­şy­gy­ny saz­la­ma­ga kö­mek ed­ýär di­ýip bel­le­ýär­ler. Ke­sel dö­re­di­ji­le­ri ýok ed­ýän­li­gi üçin ene-ma­ma­la­ry­myz ça­ga çi­le­den çy­ka­ry­lan­da su­wa duz, bug­daý dä­ne­le­ri bi­len bir­lik­de kü­müş atyp su­wa dü­şü­rip­dir­ler. Mu­nuň bol­sa ça­ga­nyň be­de­nin­dä­ki zy­ýan­ly ke­sel dö­re­di­ji­le­ri ýok ed­ýän­di­gi­ne yna­nyp­dyr­lar. Gyz­la­ryň örüm saç­la­ry­na da­ky­lan kü­müş düw­me­jik­le­ri­niň tä­sin owaz­la­ry­nyň yn­san beý­ni­si­ne ra­hat­lan­dy­ry­jy tä­sir ed­ýän­li­gi ylym­da su­but edi­len ha­ky­kat. Ge­lin­le­riň bö­rük­le­ri­ne da­kyn­ýan alyn şaý­la­ry gan ba­sy­şy­na tä­sir edip­dir. Go­şa­ra da­kyn­ýan kü­müş bi­le­zik­le­ri bol­sa, ze­nan­la­ryň gan ba­sy­şy­ny ka­da­laş­dy­ryp­dyr.
Kü­müş­den edi­len ha­kyk, pöw­ri­ze gaş­la­ry goý­lan şaý-sep­ler öz owa­dan­ly­gy, tä­sir­li­li­gi bi­len ze­nan­la­ry has-da gö­zel­leş­dir­ýär. Gyz-ge­lin­ler bu gö­zel­lik­den örän duý­gur­lyk bi­len lez­zet al­ýar­lar. Kä­bä de­ňel­ýän ene­le­re, baý­dak boý­ly ge­lin­le­re, hüýr-pe­ri gyz­la­ra her nag­şy­na en­çe­me zäh­met siň­di­ri­lip kü­müş­den ýa­sa­lan şeý­le gym­mat ba­ha­ly in­çe sun­ga­ty­ny ba­gyş­la­ma­gy türk­me­niň ze­nan sar­pa­sy­ny be­ýik­de tut­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Dün­ýä­de ze­nan hüw­dü­siniň eşi­di­lip dur­ma­gy il­le­riň aman­ly­gy­nyň, dün­ýä­niň abat­ly­gy­nyň nus­ga­sy­dyr.

Ma­ýa Gur­ban­dur­dy­ýe­wa,
Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Da­şo­guz we­la­ýat bir­leş­me­si­niň ma­li­ýe bö­lü­mi­niň esa­sy hü­när­me­ni.