Ýakynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Mary welaýatyna iş saparyny amala aşyrdy. Milli Liderimiz Aşgabat-Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýan Tejen-Mary böleginiň gurluşygy bilen tanyşdy we halkara ähmiýetli ýoluň gurluşygynda işleýän ýol gurluşykçylar bilen gürrüňdeş bolup, olaryň iş şertleri bilen gyzyklandy.

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz ýol, köp­ri gur­ma­gyň, bi­na gal­dyr­ma­gyň türk­men hal­kyn­da so­gap iş ha­sap­lan­ýan­dy­gy­ny bel­läp, ga­dy­my Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň döw­re­bap de­re­je­de di­kel­dil­me­gi­ne my­na­syp go­şant go­şul­ýan­dy­gy­ny, bu ýo­luň gel­jek­de tu­tuş adam­za­dyň bäh­bi­di­ne hyz­mat et­jek­di­gi­ni aýt­dy.
Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri tä­ze ýo­luň ýol bel­gi­le­ri­niň döw­re­bap bol­ma­gy, ulag­la­ryň he­re­ke­ti­ni gö­zeg­çi­li­ge al­ýan ul­ga­myň saz­la­şyk­ly işi­niň ýo­la go­ýul­ma­gy bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­riň he­mi­şe­lik gö­zeg­çi­lik­de sak­lan­ma­ly­dy­gy­ny bel­läp, bu ba­bat­da de­giş­li ýol­baş­çy­la­ra bir­nä­çe mas­la­hat­la­ry­ny ber­di.
Bil­şi­miz ýa­ly, Aş­ga­bat-Türk­me­na­bat aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň Aş­ga­bat-Te­jen bö­le­gi 2021-nji ýyl­da ula­nyl­ma­ga ber­lip­di. Uzyn­ly­gy 600 ki­lo­met­re ba­ra­bar bo­lan Aş­ga­bat-Türk­me­na­bat aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň gur­lu­şy­gy­na bol­sa 2019-njy ýy­lyň 24-nji ýan­wa­ryn­da ba­dal­ga be­ril­di. Tas­la­ma­nyň umu­my ba­ha­sy 2,5 mil­liard dol­la­ra ba­ra­bar­dyr. Türkmenistanyň Prezidentiniň 2019-njy ýy­lyň 11-nji ýan­wa­ryn­da­ky Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, bu giň ge­rim­li tas­la­ma­ny dur­mu­şa ge­çir­mek Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň ag­za­sy «Türk­men Aw­to­ban» ýa­pyk gör­nüş­li paý­dar­lar jem­gy­ýe­ti­ne yna­nyl­dy. Res­mi­na­ma­da aw­to­mo­bil ýo­lu­ny hem-de onuň des­ga­la­ry­ny üç tap­gyr­da ulan­ma­ga ber­mek bel­le­nil­di.
Ýo­ka­ry tiz­lik­li aw­to­mo­bil ýo­ly Türk­me­nis­ta­nyň çä­gin­den da­şal­ýan ýük­le­riň möç­be­ri­ni ep-es­li art­dyr­ma­ga we gat­naw­la­ry çalt­lan­dyr­ma­ga amat­ly şert­le­ri dö­re­der. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, goň­şy Öz­be­gis­tan bi­len ulag ul­ga­myn­da­ky gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek­de uly müm­kin­çi­lik­ler açyl­ýar. Ýur­du­my­zyň gün­do­gar se­bi­ti­ni onuň mer­ke­zi bi­len bag­la­nyş­dyr­ýan ýo­ka­ry tiz­lik­li aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň Aş­ga­bat-Türk­men­ba­şy aw­to­ba­ny­na sep­leş­me­gi ýük aw­tou­lag­la­ry­na Türk­men­ba­şy­nyň Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­na we şol ýer­den de­ňiz ýo­ly ar­ka­ly Kaw­ka­za, Ýew­ro­pa, Rus­si­ýa­nyň gü­nor­ta se­bi­ti­ne, Eý­ra­nyň de­mir­ga­zy­gy­na, Pars hem-de Oman aý­la­gy­na çyk­ma­ga müm­kin­çi­lik dö­re­der. Gur­lu­şy­gyň me­ýil­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, aw­to­ban al­ty he­re­ket zo­la­gyn­dan yba­rat­dyr. Onuň ýer dü­şe­gi­niň giň­li­gi 34,5 metr, ýol he­re­ket bö­le­gi­niň giň­li­gi her ta­rap­da 11,25 metr, he­re­ket zo­la­gy­nyň giň­li­gi bol­sa 3,75 metr­dir. Mu­nuň özi dün­ýä­de şeý­le des­ga­la­ra bil­di­ril­ýän ta­lap­la­ra la­ýyk gel­ýär.
Ýo­luň he­re­ket bö­le­gi bi­ri-bi­rin­den ýö­ri­te zo­lak ar­ka­ly bö­lü­nip­dir. Her ugur­da he­re­ket zo­la­gy­na adat­dan da­şa­ry ýag­daý­lar üçin zo­lak, suw­ly ga­naw hem-de adam­la­ryň we haý­wan­la­ryň he­re­ket zo­la­gy­na çyk­ma­gy­nyň öňü­ni al­mak üçin ni­ýet­le­nen me­tal ger­mew­ler sep­leş­ýär.
Ýol ör­tü­gi bi­rin­ji de­re­je­li tä­ze aw­to­ban döw­re­bap se­riş­de­ler­den – ýo­ka­ry hil­li as­falt-be­ton­dan, sin­te­tik ör­tük­den, geo­gö­ze­nek­ler­den, tor­lar­dan we aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň ne­ti­je­li gat­la­ry­nyň mä­käm­li­gi­ni art­dyr­ýan beý­le­ki se­riş­de­ler­den yba­rat bo­lup, olar ýol ör­tü­gi­niň we köp gat­ly ýer dü­şe­gi­niň gö­te­ri­ji­lik uky­by­ny art­dyr­mak üçin ula­nyl­ýar.
Aş­ga­bat-Türk­me­na­bat ýo­ka­ry tiz­lik­li aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň Te­jen-Ma­ry bö­le­gi­niň gur­lu­şy­gy ta­mam­laý­jy tap­gyr­da al­nyp ba­ryl­ýar. Bu tap­gyr ýa­kyn wagt­da işe gi­ri­zi­ler. Mun­dan baş­ga-da, ýo­ka­ry tiz­lik­li aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň Ma­ry-Türk­me­na­bat bö­le­gi­niň gur­lu­şy­gy­na hem gi­ri­şil­di. Ma­ry-Türk­me­na­bat bö­le­gi bo­ýun­ça gur­lu­şy­gy baş­la­nan aw­tou­lag ýo­lu­nyň hä­zir­ki bö­le­gi­niň uzyn­ly­gy 288 ki­lo­metr­dir. Onuň işe gi­ri­zil­me­gi ýur­du­my­zyň ýol ul­ga­my­nyň ge­çi­ri­ji­lik uky­by­ny, lo­gis­tik hyz­mat­la­ryň hi­li­ni ep-es­li ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, hal­ka­ra üs­ta­şyr ulag dü­zü­mi­ni hem-de döw­le­ta­ra söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry gi­ňelt­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. Aş­ga­bat-Türk­me­na­bat ýo­ka­ry tiz­lik­li aw­to­mo­bil ýo­ly hä­zir­ki wagt­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän ýurdumyzyň äh­mi­ýet­li iň uly ýol-ulag tas­la­ma­la­ry­nyň bi­ri­dir.

Se­lim Öwez­my­ra­dow,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА