Su­was­ty dün­ýä­si­niň gö­zel­li­gi, to­kaý­lyk­la­ry, mer­jen ga­ýa­la­ry, jan­ly-jan­dar­la­ryň tä­sin he­re­ket­le­ri adam­lar­da ra­hat­lan­dy­ry­jy duý­gy­ny dö­ret­mek bi­len, deň­ze hem-de um­ma­na bo­lan söý­gi­ni kemala getirýär. Şol se­bäp­li öý­le­riň kö­pü­sin­de ki­çi­jik hem bol­sa ak­wa­ri­um­la­ry gör­mek bol­ýar. De­ňiz gö­zel­li­gi we de­ňiz jan­dar­la­ry ba­ra­da söz açy­lan­da bol­sa, il­ki bi­len Awst­ra­li­ýa ýa­dy­ňa düş­ýär. Awst­ra­li­ýa­nyň de­ňiz­le­rin­de beý­le­ki ýer­ler­de duş gel­me­ýän jan­ly-jan­dar­la­ryň ýüz­ler­çe gör­nü­şi ýa­şa­ýar. Şo­la­ryň bi­ri hem dýu­gon ha­sap­lan­ýar.
Uzak­dan se­re­de­niň­de ki­te, ýa­ky­ny­na ba­ryp syn­la­nyň­da del­fi­ne ça­lym ed­ýän bu jan­dar su­wuň aşa­gyn­da ýü­züp ýö­ren pi­li ýa­dy­ňa sal­ýar. Uzyn­ly­gy 3 met­re, ag­ra­my 400 ki­log­ra­ma ýet­ýän bu jan­da­ryň guý­ru­gy ki­tiň­ki ýa­ly bo­lup, ýüz­güç­le­ri (öň aýa­gy) del­fi­niň­kä meň­ze­ýär. Dýu­gon sa­gat­da 10 ki­lo­metr tiz­lik bi­len ýü­züp bil­ýär. Da­şyn­dan se­re­de­niň­de howp­ly jan­da­ra meň­ze­ýän­di­gi­ne ga­ra­maz­dan dýu­gon de­ňiz oty bi­len iý­mit­len­ýär. Her gün
30 ki­log­ra­ma çen­li ot iý­ýän bu jan­da­ryň dü­ýäň­ki ýa­ly ýum­şak do­da­gy bo­lup, ti­ken­li ýa-da ga­ty bal­dak­ly ot­la­ry iý­mä­ge ýar­dam ed­ýär. Dýu­gon ek­wa­to­ryň de­mir­ga­zy­gyn­da­ky we gü­nor­ta­syn­da­ky ke­nar ýa­ka­lar­da – ýy­ly suw­da ýa­şa­ýar. Uly Bar­ýer Rifi bu jan­dar­la­ryň esa­sy iý­mit meý­dan­ça­sy ha­sap­lan­ýar. Dýu­gon su­wuň ýü­zü­ne çy­kyp dem alan­dan soň­ra, ot­la­mak üçin 33 met­re çen­li aşa­ga çü­müp, 11 mi­nu­ta çen­li de­mi­ni sak­lap bil­ýär.
Dýu­go­nyň beý­ni­si­ ag­ra­mynyň 0,1 gö­te­ri­mi­ne (400 gram) deň bo­lup, ot­la­ryň gör­nüş­le­ri­ni we ot­la­ma­ga gi­den ýo­lu­ny ýat­da sak­lap bil­ýär­ler. Baş­ga­ça «de­ňiz sy­gyr­la­ry» hem di­ýil­ýän bu jan­da­ryň ýi­ti (ke­si­ji) we ýa­sy (çeý­ne­ýän) diş­le­ri bar. 70 ýy­la çen­li ýa­şa­ýan de­ňiz pil­le­ri 3-7 ýyl­dan bir ge­zek kö­pel­ýär­ler. Dýu­go­nyň gör­şi pes bo­lup, ul­la­kan kel­le­sin­de no­kat­jy­ga meň­zäp du­ran gö­zi bar. Dýu­gon sa­ny aza­lyp bar­ýan süý­dem­di­ri­ji­le­riň bi­ri bo­lup, Te­bi­ga­ty go­ra­mak bo­ýun­ça hal­ka­ra bi­le­le­şi­gi (IUCN) ta­ra­pyn­dan go­ra­lyp sak­lan­ýar. 37 ýur­duň çä­gin­de duş gel­ýän dýu­go­nyň 80-85 müň sa­ny­sy Awst­ra­li­ýa­da ýa­şa­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА