Mil­li Li­de­ri­miz mej­li­si açyp hem-de Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň ag­za­la­ry­na ýüz­le­nip, 2019-njy ýy­lyň 25-nji sent­ýab­ryn­da Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň dur­mu­şyn­da aý­ra­tyn mö­hüm wa­ka­nyň, ýag­ny Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň ta­ry­hy mej­li­si­niň bo­lup ge­çen­di­gi­ni bel­le­di, on­da ýur­du­myz­da kons­ti­tu­si­on öz­gert­me­le­riň tä­ze tap­gy­ry­na ba­dal­ga be­ril­di, Ga­raş­syz Wa­ta­ny­my­zyň Esa­sy Ka­nu­ny­ny kä­mil­leş­dir­mek ba­ra­da baş­lan­gyç öňe sü­rül­di.
Ama­la aşyr­ýan öz­gert­me­le­ri­mi­ziň baş mak­sa­dy­nyň jem­gy­ýe­ti­mi­ziň we döw­le­ti­mi­ziň iň ýo­ka­ry gym­mat­ly­gy bo­lan ada­ma, onuň bäh­bit­le­ri­ne hyz­mat et­jek hä­ki­mi­ýe­tiň we­kil­çi­lik­li eda­ra­la­ry­nyň, ýag­ny Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň we Mej­li­si­niň işi­ni kä­mil­leş­dir­mek­den hem-de ka­nun çy­ka­ry­jy­lyk işi­ni ama­la aşyr­ýan eda­ra­la­ryň iki pa­la­ta­ly gur­lu­şy­ny dö­ret­mek­den, de­mok­ra­tik ins­ti­tut­la­ryň işi­ni has ýo­ka­ry de­re­je­le­re çy­kar­mak­dan yba­rat­dyr di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bel­le­di.
Bu ugur­da bi­ziň öňü­miz­de örän mö­hüm we jo­gap­kär­li we­zi­pe­le­riň dur­ýan­dy­gy­ny, şol we­zi­pe­le­riň bol­sa, döw­let we jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şy­ny mun­dan beý­läk-de de­mok­ra­ti­ýa­laş­dyr­mak üçin ze­rur­dy­gy­ny öň hem bel­läp geç­dik di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz sö­zü­ni do­wam et­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­ler we goş­ma­ça­lar gi­riz­mek bi­len bag­ly tek­lip­le­ri iş­läp taý­ýar­la­mak hem-de umu­my­laş­dyr­mak bo­ýun­ça Kons­ti­tu­si­on to­pa­ry dö­re­dil­di, ge­çen ýy­lyň 4-nji okt­ýab­ryn­da onuň bi­rin­ji mej­li­si ge­çi­ril­di.
Şon­dan bä­ri Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň üç mej­li­si ge­çi­ril­di di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz bel­le­di. Onuň bi­rin­ji mej­li­sin­de To­pa­ryň iş me­ýil­na­ma­sy tas­syk­la­nyp, ag­za­la­ry­nyň öňün­de anyk we­zi­pe­ler go­ýul­dy. Şeý­le hem gu­ra­ma­çy­lyk me­se­le­le­ri kes­git­le­nil­di. Şo­nuň ýa­ly-da, To­pa­ryň me­ýil­na­ma­sy bo­ýun­ça ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat­lar diň­le­nil­di we al­nyp bar­lan iş­le­re sel­jer­me ge­çi­ri­lip, taý­ýar­la­ny­lan tas­la­ma köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­rin­de çap edil­di.
Hal­ky­myz­dan, sy­ýa­sy par­ti­ýa­lar­dan we jem­gy­ýet­çi­lik bir­le­şik­le­rin­den, dür­li pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ryn­dan hem-de ýer­li eda­ra-gu­ra­ma­lar­dan gel­ýän köp­san­ly tek­lip­le­ri öw­ren­mek, sel­jer­mek we umu­my­laş­dyr­mak bo­ýun­ça Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­sin­de dö­re­di­len iş to­pa­ry hem anyk iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­di di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bel­le­di.
Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si ýur­du­my­zyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­ler we goş­ma­ça­lar gi­riz­mek ha­kyn­da­ky Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň des­lap­ky tas­la­ma­sy taý­ýar­la­nan­da Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti, de­giş­li mi­nistr­lik­ler we pu­dak eda­ra­la­ry bi­len ys­ny­şyk­ly iş­le­di. Ýur­du­my­zyň ra­ýat­la­ryn­dan, sy­ýa­sy par­ti­ýa­la­ryn­dan we jem­gy­ýet­çi­lik bir­le­şik­le­rin­den, hä­ki­mi­ýe­tiň ýer­li eda­ra­la­ryn­dan ge­lip go­wuş­ýan tek­lip­le­ri ka­bul et­mek, sel­jer­mek we umu­my­laş­dyr­mak işi­ni saz­la­şyk­ly alyp bar­dy.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz bu iş­le­riň Mej­li­siň de­pu­tat­la­ryn­dan, de­giş­li mi­nistr­lik­ler­den, pu­dak we yl­my eda­ra­lar­dan, okuw mek­dep­le­rin­den, sy­ýa­sy par­ti­ýa­lar­dan hem-de jem­gy­ýet­çi­lik bir­le­şik­le­rin­den we ra­ýat­lar­dan ge­lip gow­şan tek­lip­le­ri na­za­ra al­mak bi­len ge­çi­ri­len­di­gi­ni bel­le­di.
Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň ýa­nyn­da dö­re­di­len iş to­pa­ry­nyň me­ýil­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, «Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­ler we goş­ma­ça­lar gi­riz­mek ha­kyn­da­ky» Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň tas­la­ma­sy taý­ýar­la­nyl­dy. Biz bu ba­ra­da Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň üçün­ji mej­li­sin­de jik­me-jik du­rup geç­dik di­ýip, milli Liderimiz bel­le­di. Hal­ky­my­zy do­ly ha­bar­ly et­mek mak­sa­dy bi­len, to­pa­ryň alyp ba­ran iş­le­ri­niň ne­ti­je­sin­de taý­ýar­la­ny­lan tas­la­ma köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­rin­de çap edil­di.
Ge­çi­ri­len şol iş­le­ri na­za­ra alyp, şu gün ýur­du­my­zyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­ny kä­mil­leş­dir­mek hem-de «Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­ler we goş­ma­ça­lar gi­riz­mek ha­kyn­da­ky» Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň des­lap­ky tas­la­ma­sy bi­len bag­ly esa­sy me­se­le­le­ri ara alyp mas­la­hat­laş­ma­gy ma­kul bil­dik di­ýip, döwlet Baştutanymyz bel­le­di. Bu tas­la­ma öňü­miz­de dur­ýan we­zi­pe­ler esa­syn­da hem-de ge­len tek­lip­le­ri ha­sa­ba al­mak bi­len iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­dy.
Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň De­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy­nyň baş­ly­gy A.Ser­da­ro­wa söz ber­di. Ýur­du­my­zyň jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry­nyň adyn­dan çy­kyş eden TDP-niň ýol­baş­çy­sy ýa­şu­lu­la­ryň, ýaş­la­ryň, in­tel­li­gen­si­ýa­nyň we­kil­le­ri­niň, dür­li pu­dak­lar­da zäh­met çek­ýän il­deş­le­ri­mi­ziň Halk Mas­la­ha­ty­nyň ikin­ji mej­li­sin­de Ar­ka­dag Prezi­den­ti­miziň yg­lan eden tä­ze sy­ýa­sy-hu­kuk öz­gert­me­le­ri­ni, Wa­ta­ny­my­zyň mun­dan beý­läk-de gül­läp ös­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len, dur­mu­şa ge­çir­ýän ösüş mak­sat­na­ma­la­ry­ny tüýs ýü­rek­den gol­da­ýan­dyk­la­ryny nyg­ta­dy.
TDP-niň baş­ly­gy­nyň bel­leý­şi ýa­ly, Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­le­ri we goş­ma­ça­la­ry gi­riz­mek bi­len bag­la­ny­şyk­ly jem­leý­ji tap­gyr­da al­nyp ba­ryl­ýan öz­gert­me­ler ýur­du­myz­da hem-de hal­ka­ra de­re­je­sin­de uly gy­zyk­lan­ma dö­red­ýär.
Soň­ra çy­kyş eden ada­lat mi­nist­ri B.Mu­ha­me­dow hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň ok­gun­ly ös­ýän­di­gi­ni, hal­ky­my­zyň aba­dan we pa­ra­hat dur­mu­şy­ny üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len döw­let gur­lu­şy­nyň hu­kuk esas­la­ry­nyň yzy­gi­der­li kä­mil­leş­di­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­di.
Hu­kuk öz­gert­me­le­ri­ni üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek üçin Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň mej­lis­le­rin­de mil­li Li­de­ri­miz ta­ra­pyn­dan de­giş­li iş­le­riň top­lu­my anyk kes­git­le­nil­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Ada­lat mi­nistr­li­gi Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­sin­de dö­re­di­len Iş to­pa­ry­nyň ga­ra­ma­gy­na mil­li we dün­ýä tej­ri­be­si­ni öw­ren­mek, umu­my yk­rar edi­len hal­ka­ra hu­kuk ka­da­la­ry esa­syn­da taý­ýar­la­ny­lan tek­lip­le­ri hö­dür­le­di.
Soň­ra Mej­li­siň Baş­ly­gy G.Mäm­me­do­wa söz be­ril­di. Ol mil­li Li­de­ri­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da de­mok­ra­tik, hu­kuk we dün­ýe­wi döw­le­ti­mi­ziň ösü­şiň tä­ze be­lent­lik­le­ri­ne gal­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Mej­li­siň Baş­ly­gy­nyň ha­bar ber­şi ýa­ly, ýur­du­my­zyň ra­ýat­la­ry­nyň pi­ki­ri­ni öw­ren­mek üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň äh­li müm­kin­çi­lik­le­ri dö­re­dip ber­me­gi bi­len hal­ky­my­zyň iş­jeň gat­naş­ma­gyn­da taý­ýar­la­ny­lan Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň tas­la­ma­sy bi­len Esa­sy Ka­nu­ny­myz­dan 1 mad­da­ny aýyr­mak, 3 mad­da­ny goş­mak we 27 mad­da de­giş­li üýt­get­me­le­ri we goş­ma­ça­la­ry gi­riz­mek tek­lip edil­ýär.
Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, mil­li Li­de­ri­mi­ziň ýur­du­my­zyň Par­la­men­ti­niň or­nu­ny ýo­kar­lan­dyr­mak we yg­ty­ýar­lyk­la­ry­ny gi­ňelt­mek mak­sa­dy bi­len öňe sü­ren baş­lan­gy­jy­nyň hal­ky­my­zyň ara­syn­da giň ses­len­me dö­re­den­di­gi, öz­gert­me­le­re ila­tyň uly gy­zyk­lan­ma bi­len iş­jeň gat­na­şan­dy­gy hem-de do­ly gol­da­wa eýe bol­ýan­dy­gy ýe­ne-de bir ge­zek nyg­tal­dy.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz çy­kyş­la­ry jem­läp, «Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­ler we goş­ma­ça­lar gi­riz­mek ha­kyn­da­ky» Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň tas­la­ma­sy­nyň hal­ky­myz­da uly gy­zyk­lan­ma dö­re­den­di­gi­ni bel­le­di.
Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň ýa­nyn­da dö­re­di­len iş to­pa­ry­nyň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, ýur­du­my­zyň Par­la­men­ti­ni Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi di­ýip at­lan­dyr­mak ba­ra­da­ky tek­li­bi gol­dap, müň­ler­çe ra­ýat­la­ry­myz mas­la­hat­lar­da we köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­rin­de çy­kyş et­di­ler hem-de öz tek­lip­le­ri­ni ber­di­ler. Döw­let Baş­tutanymyz mil­li Par­la­men­tiň iki pa­la­ta­ly gur­lu­şy­ny dö­ret­mek, onuň pa­la­ta­la­ry­ny Halk Mas­la­ha­ty we Mej­lis di­ýip at­lan­dyr­mak ba­ra­da­ky tek­li­biň hem giň gol­da­wa eýe bo­lan­dy­gy­ny bel­le­di.
Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň tas­la­ma­sy­nyň 78-nji mad­da­syn­da «Halk Mas­la­ha­ty­nyň dü­zü­mi­ne we­la­ýat, Aş­ga­bat şä­her halk mas­la­hat­la­ry­nyň mej­lis­le­rin­de giz­lin ses ber­mek ar­ka­ly her we­la­ýat­dan we Aş­ga­bat şä­he­rin­den saý­lan­ýan se­kiz we­kil ag­za bo­lup gir­ýär. Ola­ry saý­la­ma­gyň ter­ti­bi ka­nun bi­len kes­git­le­nil­ýär» di­ýip, has anyk be­ýan et­mek tek­lip edil­di di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz bu tek­li­biň mak­sa­da­la­ýyk­dy­gy­ny bel­le­di.

Şu­nuň bi­len bir­lik­de, bu Ka­nu­nyň tas­la­ma­syn­da be­ýan edi­len, şol bir ada­myň bir wagt­da mil­li Par­la­men­tiň iki pa­la­ta­sy­na-da saý­lan­ma­gy­na we iş­le­me­gi­ne ýol be­ril­me­ýän­di­gi ba­ra­da­ky ka­da­nyň hem mäh­ri­ban hal­ky­my­zyň do­ly gol­da­wy­na my­na­syp bo­lan­dy­gy­ny bel­le­mek is­le­ýä­rin di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz nyg­ta­dy.
Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň tas­la­ma­syn­da be­ýan edi­len, Mil­li Ge­ňe­şiň pa­la­ta­la­ry­nyň mej­lis­le­ri­ni ge­çir­me­giň, ola­ryň yg­ty­ýar­lyk­la­ry­na de­giş­li me­se­le­le­riň anyk ka­da­la­ry­ny hem gol­dap, müň­ler­çe tek­lip­ler gel­di. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, Halk Mas­la­ha­ty­nyň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry­ny bel­le­mek, yg­ty­ýar­lyk­la­ry­ny do­ly aý­dyň­laş­dyr­mak bo­ýun­ça hem tek­lip­ler az bol­ma­dy. Şol tek­lip­ler esa­syn­da iki bel­gi­li seg­se­nin­ji mad­da­da be­ýan edil­ýän Halk Mas­la­ha­ty­nyň yg­ty­ýar­lyk­la­ry­nyň sa­na­wy­na «Halk Mas­la­ha­ty­nyň ag­za­la­ry­nyň saý­law­la­ry­ny bel­le­ýär;» di­ýen dör­dün­ji ben­di go­şup, mu­ny Halk Mas­la­ha­ty­nyň yg­ty­ýar­lyk­la­ryn­da ber­kit­mek tek­lip edil­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tutanymyz bu tek­lip­le­riň hem ka­bul edil­me­gi­niň mak­sa­da­la­ýyk bol­jak­dy­gy­ny aýt­dy.
Halk Mas­la­ha­ty­nyň ag­za­la­ry­nyň bi­rin­ji saý­law­la­ry­ny bel­le­mek hu­ku­gy­ny bol­sa, Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­ne ber­mek tek­lip edil­ýär di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz bu düz­gün­le­riň Kons­ti­tu­si­on Ka­nu­nyň VI bö­le­gin­de be­ýan edil­me­gi­niň dog­ry bol­jak­dy­gy­ny bel­le­di.
Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, bir bel­gi­li seg­sen üçün­ji mad­da­da ge­lip gow­şan tek­lip­ler esa­syn­da «Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny Halk Mas­la­ha­ty ta­ra­pyn­dan ret edi­len ha­la­tyn­da pa­la­ta­lar ta­ra­pyn­dan yla­laş­dy­ry­jy to­par dö­re­di­lip bil­ner we şon­dan soň ka­nun Mej­lis ta­ra­pyn­dan gaý­ta­dan se­re­dil­mä­ge de­giş­li bo­lup dur­ýar.» diý­lip be­ýan edil­se, ýer­lik­li bo­lar hem-de bu me­se­lä­ni has aý­dyň­laş­dy­rar di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz bel­le­di.
Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň şu gün­ki mej­li­sin­de döw­le­ti­mi­ziň ka­nun çy­ka­ry­jy we­kil­çi­lik­li eda­ra­sy­nyň işi­ni kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça ba­dal­ga ber­len öz­gert­me­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek ug­run­da al­nyp bar­lan iş­ler ba­ra­da­ky mag­lu­mat­lar we ha­sa­bat­lar diň­le­nil­di.
Mil­li Li­de­ri­miz wi­deo­mas­la­ha­tyň ahy­ryn­da «Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­na üýt­get­me­ler we goş­ma­ça­lar gi­riz­mek ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­on ka­nu­ny­nyň tas­la­ma­sy­ny ma­kul­la­mak we Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­na hö­dür­le­mek ha­kyn­da­ky» Kons­ti­tu­si­on to­pa­ryň ka­ra­ry­na gol çek­di.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА