Bi­ziň eý­ýa­my­my­zyň I asy­ryn­da We­zu­wiý wul­ka­ny­nyň atyl­ma­gy ne­ti­je­sin­de göm­len ga­dy­my Rim şä­he­ri Pom­pei­de çig önüm­ler we taý­ýar iý­mit­ler sa­ty­lan kö­çe gar­ba­nyş­ha­na­sy ýü­ze çy­ka­ryl­dy.
– Şeý­le gar­ba­nyş­ha­na­nyň ta­pyl­ma­gy on­çak­ly uly tä­ze­lik däl. Çün­ki Pom­pei­de ola­ryň köp­dü­gi bel­li, alym­lar ada­ty adam­lar üçin ni­ýet­le­nen şeý­le gar­ba­nyş­ha­na­la­ryň 80-e go­la­ýy­ny ýü­ze çy­kar­dy­lar. Ýö­ne bu ge­zek hü­när­men­ler ol ýer­de sa­ty­lan iý­mit­le­ri anyk­la­ma­gy ba­şar­dy­lar. Mun­dan baş­ga-da, hö­dür edil­ýän önüm­le­riň şe­kil­le­ri sak­la­nyp ga­lyp­dyr – di­ýip, Pom­pei ar­heo­lo­gi­k ýa­dy­gär­li­gi­niň mü­di­ri Mas­si­mo Ozan­na aýt­dy.
Onuň söz­le­ri­ne gö­rä, hä­zir­ki ta­pyn­dy Pom­pei aş­pez­le­ri­niň ba­lyk bi­len dür­li önüm­le­ri ut­gaş­dy­ryp dür­li gör­nüş­li iý­mit­le­ri taý­ýar­lan­dyk­la­ry­na dü­şün­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Gar­ba­nyş­ha­na­da­ky wul­kan gat­la­gy­nyň aşa­gyn­da sak­la­nyp ga­lan ji­sim­le­riň kö­me­gi bi­len alym­lar to­pa­ry­nyň dü­zü­min­de iş­le­ýän zoo­lo­gi­ýa hü­när­men­le­ri go­ýun­la­ryň, ge­çi­le­riň we ör­dek­le­riň süňk­le­ri­ni anyk­la­ma­gy ba­şar­dy­lar.
Hä­zir­ki wagt­da Rim sun­ga­ty­nyň ýa­dy­gär­lik­le­ri­ni abat­laý­jy­la­ryň ta­gal­la­sy bi­len Pom­pei­dä­ki bi­na­lar ikin­ji öm­rü­ne eýe bol­ýar. Abat­la­ýyş iş­le­ri Ýew­ro­pa gaz­na­sy­nyň ha­sa­by­na ma­li­ýe­leş­di­ril­ýän «Uly Pom­pei» tas­la­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de ama­la aşy­ryl­ýar. Ta­ry­hy mag­lu­mat­lar­dan bel­li bol­şu­na gö­rä, bu şä­her bi­ziň eý­ýa­my­my­zyň 79-njy ýy­ly­nyň 24-nji aw­gus­tyn­da tu­tuş­ly­gy­na di­ýen ýa­ly We­zu­wiý wul­ka­ny­nyň as­tyn­da gal­ýar. Mi­la­dy­dan 6 asyr öň esas­lan­dy­ry­lan Ita­li­ýa­nyň çäk­le­rin­dä­ki ga­dy­my şä­her Pom­pei­niň ga­lyn­dy­la­ry hä­zir­ki wagt­da ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gir­izi­len­dir. 1748-nji ýyl­da baş­lan ga­zuw-ag­ta­ryş iş­le­ri hä­zir­ki gün­le­re çen­li do­wam edip, şä­he­riň syr­la­ry­nyň 80 gö­te­ri­me go­la­ýy­nyň üs­ti açyl­dy.