Hal­ky­myz ga­dym­dan bä­ri beý­le­ki agaç­lar bi­len bir­lik­de tut aga­jy­na aý­ra­tyn hor­mat goý­ýar. Onuň mi­we­si iý­mit hök­mün­de, ýap­ra­gy ýü­pek önüm­çi­li­gin­de ýü­pek gur­çu­gy­na iý­mit bo­lup hyz­mat ber­ýär. Ata-ba­ba­la­ry­myz tut aga­jy­na yn­san ýa­şaý­şy hem-de sag­ly­gy üçin gym­mat­ly­dy­gy­na göz ýe­ti­rip, “Tut – mel­hem”, “Ja­nyň tut ýa­ly sag bol­sun!”, “Og­lan how­lu­gar, tu­da­na wag­tyn­da bi­şer” ýa­ly aýt­gy­la­ry dö­re­dip­dir­ler.
Tut aga­jyn­dan du­tar, gy­jak ýa­ly saz gu­ral­la­ry, gap-ça­nak we gu­ral­la­ra sap ýa­sal­ýar. Ga­ty, çe­ýe hem-de ga­ram­tyl go­ňur reňk­de bo­lan tut aga­jy­nyň sa­ýa­sy hem ja­na şy­pa be­ri­ji, gan aý­la­ny­şa peý­da­ly ha­sap­lan­ýar. Tut aga­jy dur­muş­da has peý­da­ly agaç­dyr.
Ga­dy­my dö­wür­ler­de ata-ba­ba­la­ry­myz ni­re­de mes­gen tut­sa­lar-da il­ki bi­len tut aga­jy­ny ekip­dir­ler. Se­bä­bi tut aga­jy örän çy­dam­ly bo­lup, ol daş­lyk ýer­de, düz­de, säh­ra­da, hat­da çöl­de hem ös­ýär. Tut aga­jy­nyň şa­ha­la­ry­nyň örän dy­kyz we berk­di­gi se­bäp­li, ol çy­nar aga­jy ýa­ly, uly we owa­dan bol­ýar.
“Müň bir der­diň der­ma­ny” ha­sap­lan­ýan tu­da­na ýa-da onuň mü­rep­be­si aş­ga­za­ny, içe­gä­ni, bag­ry aras­sa­la­ýar, iş­dä­ni aç­ýar. Gö­züň gö­rü­ji­li­gi­ne, gan ba­sy­şyň ka­da­laş­ma­gy­na, be­den ag­za­la­ry­nyň iş­jeň­li­gi­ne peý­da­ly ha­sap­lan­ýar.
Ýol­la­ryň, ýap­la­ryň gy­ra­la­ry­na eki­len tut agaç­la­ry dem al­ýan ho­wa­my­zy çaň-to­zan­dan aras­sa­la­ýar, atyz­la­ryň gy­ra­la­ry­na ha­tar edi­lip eki­len tut agaç­la­ry go­wa­ça­ny ýa­lyn­ly ep­gek­den go­rap sak­la­ýar.
Gö­reň­de gö­züň do­kun­ýan, dat­ly mi­we­si, go­ýy sa­ýa­sy bo­lan tut aga­jy berk­li­giň, çy­dam­ly­ly­gyň, gö­zel­li­giň sim­wo­ly­dyr.

Ogul­täç Ju­ma­ýe­wa, Se­ýit­na­zar Seý­di adyn­da­ky Türk­men döw­let mu­gal­lym­çy­lyk ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА