Häzirki döwürde ýurdumyzyň dokma pudagy diňe bir içerki bazarda däl, eýsem, halkara bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygyny yzygiderli ýokarlandyrýar. Dokma senagatyny öňdebaryjy tehnologiýalar we ýurdumyzyň hem-de dünýäniň öňdebaryjy tejribeleri esasynda depginli ösdürmek hormatly Prezidentimiziň ykdysady syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlendi.
Özüniň tebigy-howa şertleri boýunça ýurdumyz orta we inçe süýümli gowaçany ösdürip ýetişdirmek üçin amatly künjek bolup durýar. Täzeçil tehnologiýalara esaslanýan önümçiligiň häzirki zaman şertlerine laýyk derejede guralmagy bilen, arassa pagta süýümi iň gymmatly we bähbitli eksport harytlarynyň biri bolup durýar. Garaşsyzlyk ýyllary içinde pagta süýümini gaýtadan işlemek ep-esli ýokarlandyryldy.
Dokma toplumlarymyzda öndürilýän trikotaž önümleri häzirki wagtda ýurdumyzda we daşary ýurtlarda uly meşhurlyga eýe boldy. Dokma toplumynyň kärhanalary sportuň we gündelik geýilýän eşikleriň täze görnüşlerini yzygiderli çykarýarlar, dürli nagyşlar, keşdeler ýa-da meşhur markalaryň nyşanlary bolan matadan tikilen agyz-burun örtükleri hem köpçülik tarapyndan uly meşhurlyga eýedir.
Umuman, bu pudakda bar bolan mümkinçilikleri doly derejede amala aşyrmak boýunça öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, anyk işler amala aşyrylýar. Dokma toplumlarynyň çig mal üpjünçiligini gowulandyrmak üçin degişli işler alnyp barylýar. Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalarynda 2021-nji ýylda gaýtadan işlemek üçin 145 557,5 tonna pagta süýümini, 8500 tonna ýüpek pagta süýümini, 200 tonna gysga süýümi hem-de 200 tonna pagta übtügini satyn almak meýilleşdirildi. Bu gymmatly çig mallar ýurdumyzyň Oba hojalyk we daşkly gurşawy goramak ministrligi tarapyndan üpjün ediler.
Ägirt uly serişdeler kuwwatyna eýe bolmagy bilen baglylykda, dokma senagaty milli ykdysadyýetimiziň gaýtadan işleýän ulgamynyň esasy ugurlarynyň biridir. Oba zähmetkeşleriniň ösdürip ýetişdiren ak pagtalary dokma kärhanalarynda gaýtadan işlenilýär. Onuň netijesinde ýurdumyzda daşary ýurtly önümler bilen bäsleşip biljek harytlar emele gelýär. Dokma pudagynyň kuwwatynyň has-da ýokarlandyrylmagy ugrunda iri maýa goýum taslamalarynyň amala aşyrylmagy dowam edýär. Häzirki wagtda Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda ýyllyk kuwwaty 3650 tonna nah ýüplüge barabar bolan dokma toplumynyň hem-de Babadaýhan etrabynda ýyllyk kuwwaty 3300 tonna inçe süýümli ýüplüge barabar bolan dokma toplumynyň gurluşygy ýokary depginde alnyp barylýar. Şu ýyl mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli açylyp ulanmaga beriljek bu iri dokma kärhanalary täze iş orunlarynyň 2450-siniň döredilmegine hem oňyn mümkinçilik berer.
Ýurdumyzda öndürilýän ýokary hilli we ekologiýa taýdan arassa dokma önümlerini ýerlemek babatda hem giň gerimli işler alnyp barylýar. Munuň üçin häzirki wagtda elektron binýady döretmek işleri dowam edip, onuň sahypalarynda dokma nyşanlary, marketing hyzmatlary barada degişli maglumatlary ýerleşdirmek, şol sanda çykarylýan dürli dokma önümlerini satyn almak üçin elektron görnüşdäki sargytlary resmileşdirmek göz öňünde tutulýar. Bu taslamany Dokma senagaty ministrliginiň «Altyn asyr» harytşynaslyk merkeziniň hem-de Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň bilelikdäki tagallalary bilen amala aşyrmak meýilleşdirilýär. Birinji tapgyrda sargyt edilen dokma önümleriniň ýurdumyz boýunça eltilmegini, geljekde bolsa daşary ýurtlara iberilmegini guramak meýilleşdirilýär.
Ýurdumyzyň Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalarynyň birnäçesinde öndürilýän täze önümlerde 2021-nji ýylyň nyşany we şygary ýerleşdirilip başlandy we müşderilere ýetirilýär. Mahlasy, ýurdumyzyň iri senagat pudaklarynyň biri bolan dokma pudagynda eksport ugurly köp işler amala aşyrylýar. Dünýäniň ençeme ýurdunda türkmen dokma önümleriniň hyrydarlary yzygiderli köpelýär. Bularyň bary hormatly Prezidentimiziň alyp barýan öňdengörüjilikli ykdysady strategiýasynyň üstünlikleridir.
Bahargül HANBERDIÝEWA,
Türkmen döwlet binagärlik-
gurluşyk institutynyň
mugallymy.