Gi­ze­dä­ki äpet pi­ra­mi­da­lar bir­wagt­lar adam­lar ta­ra­pyn­dan gur­lan iň aja­ýyp des­ga­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Bu dün­ýä­niň şu gü­ne çen­li sak­la­nyp ga­lan ýe­ke-täk ga­dy­my tä­sin­li­gi­dir. Alym­lar pi­ra­mi­da­da bir­nä­çe ýyl­la­rdan bä­ri bar­lag ge­çir­ýär­ler, ýö­ne he­ni­ze çen­li syr­la­ryň äh­li­si­niň üs­tü­ni açyp bil­me­ýär­ler.
In­di alym­lar to­pa­ry Be­ýik Hu­fu­nyň (He­op­syň) pi­ra­mi­da­sy­ny ýo­ka­ry ener­gi­ýa­ly fi­zi­ka­ny ulan­mak ar­ka­ly kos­mos şöh­le­le­ri­niň, ýag­ny kos­mos şöh­le­le­ri­niň mýuon­la­ry bi­len ska­nir­le­mek is­le­ýär­ler. Bu pi­ra­mi­da­nyň jüm­mü­şi­ne öň­kü­sin­den has çuň­ňur ara­la­şyp, onuň iç­ki kar­ta­sy­ny jik­me-jik düz­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer.
Pi­ra­mi­da mi­la­dy­dan öň, XXVI asyr­da gur­lup, onuň gur­lu­şy­gy 27 ýy­la çe­kip­dir. Bu pi­ra­mi­da umu­my ag­ra­my 6 mil­li­on ton­na bo­lan 2,3 mil­li­on sa­ny daş bö­lek­le­rin­den gur­lup­dyr. 3800 ýyl­lap, pi­ra­mi­da dün­ýä­niň iň uly ta­ry­hy bi­na­sy hök­mün­de äh­mi­ýe­ti­ni ýi­tir­män gel­ýär.
Mýuon to­mog­ra­fi­ýa­sy baş­ga tär­ler bi­len ara­la­şyp bol­ma­ýan ýer­le­ri iç­gin öw­ren­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Mýuon­lar elekt­ron­la­ra meň­zeş, em­ma has ag­ram­ly ele­men­tar bö­le­jik­ler­den yba­rat bo­lup, rent­gen şöh­le­le­rin­den hem has çuň ýer­le­re ara­laş­ma­ga ukyp­ly­dyr.
He­op­syň aram­gä­hi bu gur­lu­şyň mer­ke­zin­de ýer­leş­ýär. «Be­ýik Pi­ra­mi­da­nyň bar­lag­la­ry» mis­si­ýa­sy mun­dan beý­läk He­op­syň pi­ra­mi­da­sy­ny iç­gin öw­ren­mek mak­sa­dy bi­len mýuon to­mog­ra­fi­ýa­sy­ny ulan­ýar. Şol bir wag­tyň özün­de ul­gam öň­ki meň­zeş­le­rin­den 100 es­se güýç­lü­dir.
– Bi­ziň ta­gal­la­la­ry­myz il­kin­ji ge­zek pi­ra­mi­da­nyň ha­ky­ky to­mog­ra­fik keş­bi­ni dö­ret­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer – di­ýip, to­pa­ryň ag­za­la­ry bel­le­di­ler.