Bäş müň ýyllyk taryhy bolan asly halal merdana halkymyzda paýhasly pederlerimizden miras galan ajaýyp däp-dessurlaryň, özboluşly edim-gylymlaryň, millilige ýugrulan toý-baýramlaryň ençemesi bar. Olaryň köpüsi dürli döwürleriň, eýýamlaryň dowamynda döräp, üstünden wagt geçdigiçe kämilleşip, halkyň aňyna, durmuşyna mizemez ýol-ýörelge hökmünde ornapdyr we kada-kanuna öwrülip gidipdir. Asyrlaryň synagyndan geçip, merdi-merdana ata-babalarymyzdan biziň günlerimize çenli gelip ýeten şeýle baýramlaryň biri hem Nowruz baýramydyr. Nowruz baýramy togsan dolup, ýere ýyly giden dessine, uzak görnen gazaply gyş öz möwritini ötürip, ornuny ýakymly ýazlara berenden soň, çogly Güneşiň ýyly mährine gyş ukusyndan oýanan gadymy türkmen topragy gül-gunçalara beslenende bellenilýär. Abu Reýhan Birunynyň «Asmanyň ýalkymy Zemine düşüp, ýeriň söýgüsini joşdurýar» diýip belleýşi ýaly, Nowruzda Kuýaş nurundan görk alyp, ýakymly ýaz ýagyşlaryna ezilen agaçlar pyntyklap, ýaýlalar ýaşyl begresini geýinýär. Ata-babalarymyzyň «Nowruz gelse, buz durmaz, halady geçen – gyz» diýip, aýdyşy ýaly seri dumanly goja daglaryň gary eräp, boz bulaklar dolup daşýar. Giň älem şildiräp şelpe kakýan çeşme-çaýlaryň beýikden peslige tarap akanda eşidilýän şirin owazy, baharyň hoştap howasyndan joşa gelen guşlaryň daraýy donly ýaýlalara ýaň salýan şadyýan nagmalary, öri meýdanlarda ikiýana ýüwrüp, bökjekleşýän enaýyja owlak-guzularyň mäleşýän sesleri bilen gurşalýar. Jana tenekar hoştap howasy, seleň-sähralaryň gül-gülälekleri, ak kömelekleri, owadan kebelekleri älem-jahany joşduryp göwünleri göterýär.
Tebigy gözellikleriň buşlukçysy, ýaşaýşyň, ýaşlygyň, agzybirligiň, bagtyýarlygyň kepili bolup, ajaýyp bahar paslynda uly dabara bilen bellenilýän Nowruz baýramy öz gözbaşyny has irki döwürlerden alyp gaýdýar. Bu baýramy ady rowaýata öwrülen, ynsa-jynsa höküm eden Jemşidiň tagta çykan güni bilen hem baglanyşdyrýarlar. Gündogar halklarynyň çuňňur söýgüsine mynasyp bolan Nowruz baýramyny, esasan, Gündogar halklary belleýärler. Hut şonuň üçinem Magtymgulynyň «Ýerde Nowruz hormaty» diýip belleýşi ýaly, halkymyzda Nowruz baýramyna bolan hormat-sarpa ýokarydyr.
Nowruz baýramynda semeni taýýarlanýar. Tagam goýalyp taýýar bolup başlanda, onuň ýüzünde Äşe-Patmanyň barmaklarynyň yzy görünýär diýip yrym edipdirler we onuň görünmegine garaşypdyrlar. Ak-gögüň, çal-süýdüň bolugyp, dünýäň läle-reýhan, alaýaz wagty bellenilýän Nowruz baýramynda türkmen zenanlary saçaklarynyň bereketli bolmagy üçin milli tagamlaryň birnäçe görnüşini taýýarlaýarlar. Gelin-gyzlar ir döwürlerde monjugatdy oýnap, läle kakyp, gazal aýdyp şatlanan bolsalar, häzirki döwürde döwrebap öwüşginler bilen baýramy garşylaýarlar. Many-mazmun taýdan ýyl geçdigiçe baýlaşýan Nowruz baýramy ýurdumyz Garaşsyzlygyny alany bäri her baharda uly dabara bilen bellenilýär. Bu ýyl beýik ösüşlere, täze belentliklere çykan güneşli Diýarymyza jümle-jahany janlandyryp, kalplarymyzy şatlykdan, buýsançdan püre-pürläp gelen pasyllaryň soltany hasaplanýan bahar goşalanyp geldi. Çünki asyrlardan aşyp, biziň günlerimize çenli gelip ýeten gadymy Nowruz baýramy bu ýyl «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip atlandyrylan 2024-nji ýylda şygryýet äleminiň şasy Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilýän baýramçylyk dabaralary bilen utgaşyp, ýokary derejede belleniler.
Berkarar ýurdumyza gelen Nowruzda türkmen sährasy gül bolup açylsyn! Gahryman Arkadagly, Arkadagly Gahryman Serdarly halkymyzyň toýlary toýa ulaşsyn!
Göwher Nepesowa,
Balkan welaýatynyň Polisiýa müdirliginiň 4-nji bölüminiň uly gözegçisi, polisiýanyň maýory.