ABŞ-nyň In­dia­na şta­tyn­da­ky Perd­ýu uni­wer­si­te­ti­niň in­že­ner­le­ri iň ak we sal­kyn sak­la­ýan reňk­leý­ji se­riş­dä­ni ön­dür­di­ler. Bu reňk di­ňe Gün şöh­le­si­ni ýo­ka­ry de­re­je­de yzy­na ser­pik­dir­män, eý­sem, şol bir wag­tyň özün­de gyz­ma­ýan­dy­gy bi­len hem ta­pa­wut­lan­ýar. At­mos­fe­ra­da­ky gaz­la­ryň hiç bi­ri tol­kun uzyn­ly­gy 8-13 mik­ro­metr ara­ly­gyn­da bo­lan şöh­lä­ni özü­ne çek­me­ýär. Şol se­bäp­li haý­sy­dyr bir ji­si­miň ýaý­rad­ýan 8-13 mik­ro­metr tol­kun uzyn­ly­gy bo­lan şöh­le­si at­mos­fe­ra­dan çy­kyp gid­ýär. Eger haý­sy­dyr bir ma­te­ria­lyň ýaý­rad­ýan şöh­le­si ag­za­lan tol­kun uzyn­ly­gyn­da bol­sa, öz ýy­ly­ly­gy­ny ýaý­ra­dyp, daş-tö­we­re­gin­dä­ki ho­wa­dan has sal­kyn bol­ýar. Adat­ça, köp ma­te­ri­al gi­je­si­ne ýa-da gy­şy­na ho­wa­dan hem so­wuk bol­ýar. Bir ma­te­ria­lyň gün­di­zi­ne hem ho­wa­dan so­wuk bol­ma­gy üçin üs­tü­ne düş­ýän Gü­nüň 200-2500 na­no­metr tol­kun uzyn­ly­gyn­da­ky şöh­le­si­niň 95 gö­te­ri­min­den gow­ra­gy­ny yza ser­pik­dir­me­gi ge­rek. Ys­sy ho­wa­da daş-tö­we­re­giň tem­pe­ra­tu­ra­syn­dan so­wuk bo­lup bil­jek ma­te­ri­al­la­ry ön­dür­mek üçin bir­nä­çe ýyl­dan bä­ri yl­my bar­lag­lar ge­çi­ril­ýär. Esa­san hem, ys­sy ýurt­lar­da bi­na­la­ryň ser­gin­le­mek üçin ener­gi­ýa­sy­ny azalt­mak mak­sa­dy bi­len reňk­leý­ji er­gin­ler iş­le­nip taý­ýar­lan­ýar. Perd­ýu uni­wer­si­te­ti­niň mu­gal­ly­my, pro­fes­sor Siu­lin Ru­an we onuň ta­lyp­la­ry mun­dan ozal hem bi­na­la­ry sal­kyn sak­la­ma­ga kö­mek ed­ýän reňk­le­ri ön­dü­rip­dir­ler. Ada­ty reňk­ler üs­tü­ne düş­ýän Gün şöh­le­si­niň 80-90 gö­te­ri­mi­ni ser­pik­dir­ýär. Tä­ze iş­le­nip taý­ýar­la­nan reňk bol­sa şöh­lä­niň 98,1 gö­te­ri­mi­ni ser­pik­dir­ýär.

Muhammet Bäşimow,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА