Türk­men ala­baý it­le­ri bi­ziň mil­li buý­san­jy­myz we şöh­ra­ty­myz bo­lan ahal­te­ke be­dew­le­ri­miz hem-de ar­şyň ne­pis­li­gi, Ze­mi­niň jan­ly ro­wa­ýa­ty bo­lan türk­men ha­ly­la­ry ýa­ly mil­li gym­mat­lyk­la­ry­my­zyň bi­ri­dir. Türk­men ala­baý­la­ry eýe­si­ne we­pa­ly­ly­gy, ba­tyr­ly­gy hem-de eder­men­li­gi bi­len dün­ýä­de giň­den ta­nal­ýar. Hormat­ly Prezi­den­ti­mi­ziň ýi­ti pä­him-paý­ha­syn­dan dö­rän «Türk­men ala­ba­ýy» ese­rin­de: «Ala­baý – bi­ziň mil­li buý­san­jy­myz. Ala­baý – bi­ziň Wa­ta­ny­my­zyň baý­ly­gy. Ol bi­ziň ata-ba­ba­la­ry­my­zyň dö­re­den mil­li gym­mat­ly­gy. Ony go­rap sak­la­mak, äh­li aja­ýyp­ly­gy bi­len gel­jek ne­sil­le­ri­mi­ze ýe­tir­mek bi­ziň bor­ju­myz» di­ýip bel­läp ge­çi­şi ýa­ly, türk­men ala­baý­la­ry hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­mu­şynyň aý­ryl­maz bö­le­gi bo­lup dur­ýar.
Mil­li Li­de­ri­mi­ziň baş­lan­gy­jy esa­syn­da ýur­du­myz­da türk­men hal­ky­nyň mil­li gym­mat­lyk­la­ry­nyň bi­ri bo­lan türk­men ala­baý it­le­ri­niň dün­ýä ýü­zün­dä­ki şan-şöh­ra­ty­ny has-da be­len­de gal­dyr­mak, ola­ry go­rap sak­la­mak we kö­pelt­mek, to­hum­çy­ly­gy­ny alyp bar­mak hem-de bu ugur­da ge­çi­ril­ýän iş­le­ri hal­ka­ra de­re­je­de ös­dür­mek bo­ýun­ça hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da giň möç­ber­li iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Bu iş­le­riň ta­ry­hy ge­lip çy­ky­şy­ny, şu gün­ki gün­le­re ge­lip ýe­ti­şi­ni we mil­li aý­ra­tyn­lyk­la­ry­ny yl­my esas­da düýp­li öw­ren­mek bo­ýun­ça äh­li şert­ler dö­re­dil­ýär. Türk­men ala­ba­ýy dost­lu­gyň we we­pa­ly­ly­gyň hal­ka­ra ny­şa­ny­na öw­rül­ýär.
Türk­men ala­baý­la­ry bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­ri has-da ýaý­baň­lan­dyr­mak hem-de bu it­le­ri sak­la­mak, kö­pelt­mek bi­len meş­gul­lan­ýan hü­när­men­le­riň ta­gal­la­la­ry­ny bir ýe­re jem­le­mek mak­sa­dy bi­len ýur­du­myz­da Hal­ka­ra «Türk­men ala­baý it­le­ri» as­so­sia­si­ýa­sy dö­re­dil­di. Şo­nuň bi­len bir­lik­de, gys­ga wag­tyň için­de bu ab­raý­ly gu­ra­ma­nyň türk­men ag­za­la­ry bi­len bi­le­lik­de, da­şa­ry ýurt­ly ag­za­la­ry­nyň sa­ny ar­typ, hal­ka­ra de­re­jä eýe bol­dy. As­so­sia­si­ýa­nyň 11 sa­ny döw­let­den je­mi 191 fi­zi­ki we ýu­ri­dik ag­za­la­ry bo­lup, ola­ryň sa­ny yzy­gi­der­li kö­pel­ýär.
Ýur­du­myz­da it­şy­nas­la­ry­my­zy hö­wes­len­dir­mek mak­sa­dy bi­len «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan it­şy­na­sy», «Türk­me­nis­ta­nyň halk it­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly at­lar dö­re­dil­di. Mun­dan baş­ga-da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miziň Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, türk­men ala­ba­ýy­nyň dün­ýä­dä­ki şan-şöh­ra­ty­ny has-da be­len­de gal­dyr­mak we mil­li it­şy­nas­ly­gy ös­dür­mek hem-de kä­mil­leş­dir­mek mak­sa­dy bi­len ýur­du­myz­da her ýy­lyň okt­ýabr aýyn­da Türk­men ala­ba­ýy­nyň baý­ra­my giň­den bel­le­ni­ler.

«At – my­rat», «It gel­di, gut gel­di», «Itim – gu­tum» di­ýen my­rat we bagt bi­len bag­la­ny­şyk­ly pä­him­ler türk­men­le­riň be­dew­le­rin­de my­ra­dy­ny, ala­baý it­le­rin­de bol­sa bag­ty­ny gö­ren­di­gi­ni su­but ed­ýär. Çün­ki we­pa­ly dos­ty we ynam­dar syr­da­şy ha­sap­lap ge­len bu mil­li gym­mat­lyk­la­ry­myz ga­dy­my­ly­gy, ba­tyr­ly­gy, duý­gur­ly­gy, eder­men­li­gi, akyl­ly­ly­gy bi­len bir ha­tar­da ola­ryň örän we­pa­ly­dy­gy­ny, ynam­dar­dy­gy­ny su­but ed­ýän köp ta­ry­hy mag­lu­mat­lar hä­zir­ki dö­wür­de hem ýaş­lar­da türk­men ala­baý­la­ry­na bo­lan söý­gi­ni art­dyr­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len dö­re­di­len «Türk­men ala­baý it­le­ri» as­so­sia­si­ýa­sy hä­zir­ki dö­wür­de dün­ýä­de uly gy­zyk­lan­ma eýe bo­lan, daş keş­bi bi­len bir ha­tar­da akyl­ly hä­si­ýet­le­ri we özü­ni alyp bar­şy bi­len beý­le­ki to­hum it­ler­den has ta­pa­wut­lan­ýan ala­baý­la­ryň müň­ýyl­lyk­lar­dan gel­ýän şöh­rat­ly ýo­lu­nyň do­wam et­di­ri­lip, ne­sil­ler­den-ne­sil­le­re ge­çi­ril­jek­di­gi­ni aň­lad­ýar.
Hä­zir­ki wagt­da türk­men ala­ba­ýy dün­ýä­de meş­hur to­hum­la­ryň bi­ri­dir. Ýur­du­my­zyň seç­gi­çi­le­ri­niň alyp bar­ýan iş­le­ri hem-de ala­ba­ýyň aras­sa gan­ly­ly­gy­ny sak­la­ma­gyň ne­ti­je­sin­de, ol bi­ziň gün­le­ri­mi­ze çen­li özü­niň asyl keş­bi­ni sak­lap gel­di. Türk­men ala­baý it­le­ri dün­ýä­niň go­rag­çy to­hum it­le­ri­niň ha­ta­ryn­da öň­dä­ki or­ny eýe­le­ýär we hormatly Prezidentimiziň bel­leý­şi ýa­ly, ala­baý­la­ryň ta­pa­wut­ly aý­ra­tyn­lyk­la­ry­nyň bi­ri­ni hem ýi­tir­mez­li­gi üçin ola­ry di­ňe hü­när de­re­je­sin­de kö­pelt­mek ze­rur­dyr.
Bu ugur­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­ga äh­mi­ýet­li orun be­ril­ýär. Hu­su­san-da, Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Bi­lim, ylym we me­de­ni­ýet me­se­le­le­ri bo­ýun­ça ýö­ri­te­leş­di­ri­len eda­ra­sy – ÝU­NES­KO we beý­le­ki iri gu­ra­ma­lar, şol san­da da­şa­ry ýurt­la­ryň as­so­sia­si­ýa­la­ry, şeý­le hem dün­ýä­niň dür­li döw­let­le­rin­den ýu­ri­dik şahs­lar we hu­su­sy it­şy­nas­lar bi­len uzak möh­let­li hyz­mat­daş­lyk ýo­la go­ýul­ýar.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň tab­şy­ry­gy bo­ýun­ça Adam­za­dyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na türk­men hal­ky­nyň aja­ýyp däp­le­ri­ni gi­riz­mek bo­ýun­ça uly iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da ala­baý to­hum it­le­ri­ni ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek işi hem bar.

Ma­ral GAR­RY­ÝE­WA,
Türk­men döw­let me­de­ni­ýet ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА