Ural Federal Uniwersitetiniň we Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň alymlary seýrek toprak metallaryna esaslanýan gaty magnit birleşmelerinden hemişelik magnitleri 3D usulynda çap etmek üçin iň amatly şertleri kesgitleýärler. Bu magnitleriň kiçi göwrümli önümçiligini ýola goýmaga, önümçilik döwründe olara islendik görnüş bermäge we magnitleriň çylşyrymly konfigurasiýalaryny döretmäge mümkinçilik berer. Şeýle magnitler elektrokardiostimulýatorlary işleýän kiçi elektrik hereketlendirijileri we elektrik generatorlary üçin amatlydyr. Mundan başga-da, bu tehnologiýa önümçilik galyndylaryny azaldýar we has gysga önümçilik sikline eýe. Usulyň beýany we synagyň netijeleri Magnit we magnit materiallary žurnalynda habar berilýär.
Çylşyrymly we kiçi magnitleri döretmek kyn ylmy we tehniki mesele, ýöne dürli ýöriteleşdirilen goşundylarda, esasanam, lukmançylyk enjamlarynda isleg bildirilýär. Gaty magnit materiallaryndan çylşyrymly şekilli bölekleri döretmegiň iň geljegi uly usullaryndan biri 3D çap etmekdir. Alymlar saýlama lazer sintezini ulanyp, hemişelik magnitleri 3D çap etmek üçin iň amatly parametrleri kesgitlemegi başardylar. Bu goşmaça önümçilik usuly bolup, onda külke görnüşindäki magnit materialy, öň döredilen 3D modeline laýyklykda belli bir görnüşdäki üç ölçegli önüme gatlaklara bölünýär. Bu tehnologiýa önümçiligiň ähli basgançaklarynda diýen ýaly magnitiň içki aýratynlyklaryny üýtgetmäge mümkinçilik berýär.
Indi alymlar häsiýetleri täjirçilik taýdan öndürilen magnitlere meňzeýän bir millimetr töweregi hemişelik magnit ýasamagy başardylar. Esasy samariý, sirkoniý, demir we titan bolan poroşok ulanyldy. Baglanyşyk hemişelik magnitler üçin amatly aýratynlyklara eýedir, ýöne adaty önümçilik usullary häsiýetleriň köpüsiniň baglanyşygyny mahrum edýär. Şonuň üçin alymlar täze tehnologiýany ulanyp, häsiýetleri gorap saklap boljakdygyny barlamak kararyna geldiler.
Häzirki wagtda alymlar gaty magnit materiallarynyň mikrostrukturasynyň we magnit häsiýetleriniň emele gelmeginiň esasy nusgalaryny döredýärler, magnit materiallarynyň haýsysynyň lazer sintezleýiş usuly bilen hemişelik magnit öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitleýärler. Hususan-da, süzgüç usulynyň magnit üçin başga bir belli bazanyň – neodiý, demir we bor garyndysy häsiýetlerine nähili täsir edýändigini barlaýarlar. Işiň indiki tapgyry amaly amaly üçin amatly köpçülikleýin magnit öndürmek bolar. Bu gözleg Russiýanyň Ylym Gaznasy tarapyndan goldanyldy.
Bayrambibi Altybaýewa, S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniñ talyby
