Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Galkynyşy döw­rün­de ýurdumyzda sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň hem­me­ta­rap­la­ýyn ös­dü­ril­me­gi­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ilýär. «Sag­lyk» Döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de, soň­ky ýyl­lar­da sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my dün­ýä de­re­je­si­ne çy­ka­ryl­dy. Ýur­du­myz­da hal­ka hö­dür­le­nil­ýän luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ry­nyň gör­nüş­le­ri gi­ňel­dil­di we hi­li ep-es­li ýo­kar­lan­dy­ryl­dy. Mu­nuň özi ugur­daş dü­züm­le­riň yzy­gi­der­li ös­dü­ril­me­gi hem-de döw­re­bap­laş­dy­ryl­ma­gy esa­syn­da müm­kin bol­dy. Ola­ryň üs­ti hä­zir­ki za­man, Mer­ke­zi Azi­ýa se­bi­tin­de de­ňi-ta­ýy bol­ma­dyk, dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy ön­dü­ri­ji­le­ri­niň en­jam­la­ry bi­len üp­jün edi­len be­je­riş-anyk­la­ýyş, yl­my-kli­ni­ki mer­kez­le­ri bi­len yzy­gi­der­li ýe­ti­ri­lip du­rul­ýar. Geçen ýy­lyň few­ra­l aýyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýö­ri­te­leş­di­ri­len luk­man­çy­lyk des­ga­la­ry­nyň üçüsi­ni – Hal­ka­ra on­ko­lo­gi­ýa yl­my-kli­ni­ki mer­ke­zini, Sto­ma­to­lo­gi­ýa mer­ke­zini we Hal­ka­ra pe­di­at­ri­ýa mer­ke­zi­ni gur­mak ba­ra­da Ka­rar­la­ra gol çek­di. Ge­çen ýy­lyň mart aýyn­da türk­men hal­ky­nyň Milli Lideriniň gat­naş­ma­gyn­da bu des­ga­la­ryň düý­bü­ni tut­mak da­ba­ra­la­ry bol­dy. Ar­ka­dag şä­he­ri jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy­ny go­ra­mak, öň­de­ba­ry­jy usul­la­ry we teh­no­lo­gi­ýa­la­ry üs­tün­lik­li or­naş­dyr­mak ba­bat­da gö­rül­ýän düýp­li çä­re­le­riň aý­dyň gör­ke­zi­ji­si bol­dy. Arkadag şä­he­ri­niň dur­muş inf­rast­ruk­tu­ra­sy­nyň ha­ta­ryn­da 350 orun­lyk kö­pu­gur­ly has­sa­ha­na, 150 orun­lyk on­ko­lo­gi­ýa mer­ke­zi, 150 orun­lyk Enä­niň we ça­ga­nyň sag­ly­gy­ny go­ra­ýyş mer­ke­zi, «Tiz kö­mek» mer­ke­zi, sag­lyk öýi bar. Bu şä­he­riň kö­pu­gur­ly has­sa­ha­na­sy­na Ger­ma­ni­ýa Fe­de­ra­tiw Res­pub­li­ka­sy­nyň «KTQ In­ter­na­tio­nal GmbH» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň şa­ha­dat­na­ma­sy­nyň, şeý­le hem Ni­der­land­lar Pa­ty­şa­ly­gy­nyň «Phi­lips Me­dical Sys­tems» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň gü­wä­na­ma­la­ry­nyň gow­şu­ry­lan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Ýur­du­myz­da «Sag­lyk» Döw­let mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da ka­nun­çy­lyk na­ma­la­ry­nyň, mil­li we döw­let mak­sat­na­ma­la­ry­nyň tu­tuş top­lu­my ka­bul edil­di. Olar döw­rüň ta­lap­la­ry­na we Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy­nyň mas­la­hat­la­ry­na la­ýyk­lyk­da yzy­gi­der­li tä­ze­le­nil­ýär. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da «Türk­me­nis­tan­da ýo­kanç däl ke­sel­le­riň öňü­ni al­mak we ola­ryň gar­şy­sy­na gö­reş­mek bo­ýun­ça 2021–2025-nji ýyl­lar üçin Mil­li stra­te­gi­ýa», «Türk­me­nis­tan­da ila­tyň ke­sel­le­re gar­şy gö­reş­mek uky­by­ny ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça 2021–2025-nji ýyl­lar üçin Mil­li mak­sat­na­ma», «2021–2025-nji ýyl­lar üçin «Sag­dyn ene – sag­dyn ça­ga – sag­dyn gel­jek» at­ly Mil­li stra­te­gi­ýa», «Türk­me­nis­ta­ny tem­mä­ki­den azat ýur­da öwür­mek bo­ýun­ça 2022–2025-nji ýyl­lar üçin Mil­li mak­sat­na­ma» hem-de «Türk­me­nis­tan­da D wi­ta­mi­ni bi­len bag­ly öňü­ni alyş çä­re­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça 2023–2028-nji ýyl­lar üçin Stra­te­gi­ýa» bar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň 2023-nji ýy­lyň okt­ýabr aýyn­da gol çe­ken Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, «Arç­man» şy­pa­ha­na­syn­da goş­ma­ça bi­na­lar top­lu­my gur­lar hem-de bar bo­lan «A» we «B» bi­na­la­ry­nyň dur­ky tä­ze­le­ner. «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da hem in­no­wa­si­on sa­gal­dyş inf­rast­ruk­tu­ra­sy iş­jeň ke­ma­la gel­ýär. Giň ge­rim­li tas­la­ma­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­niň esa­sy mak­sa­dy bu aja­ýyp kün­je­giň ägirt uly sa­gal­dyş müm­kin­çi­lik­le­rin­den peý­da­lan­mak­dan yba­rat­dyr. Ýur­du­my­zyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň ag­za­sy bo­lan türk­men işe­wür­le­ri hem der­man­ha­na ul­ga­my­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­ýar­lar. 2023-nji ýyl­da Ker­ki we Ma­ry şä­he­rlerin­de tä­ze hu­su­sy der­man­ha­na­lar açyl­dy. Ge­çen ýyl­ ýur­du­my­zyň sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­ny döw­re­bap­laş­dyr­mak ba­bat­da­ky oňyn tej­ri­be­si BMG-niň we onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­le­ri­niň, Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy­nyň, ÝU­NI­SEF-iň we beý­le­ki­le­riň giň yk­rar­na­ma­sy­na eýe bol­dy. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da BMG-niň Ösüş mak­sat­na­ma­sy ta­ra­pyn­dan «Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti­niň hem­me­ler üçin ýo­ka­ry hil­li der­man­la­ra el­ýe­ter­li­li­gi, luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ry­nyň yzy­gi­der­li­li­gi­ni we hi­li­ni üp­jün et­mek ar­ka­ly sag­ly­gy go­raý­şyň hyz­mat­la­ry­nyň äh­lu­mu­my gur­şa­wy­nyň ýo­lun­da ösü­şi çalt­laş­dyr­mak bo­ýun­ça mö­hüm ta­gal­la­la­ry üçin» at­ly gü­wä­na­ma­syny, BSGG-niň Sup­ra­mil­li re­fe­rens bar­lag­ha­na­sy­nyň (Gau­ting, GFR) de­giş­li gü­wä­na­ma­la­ryny aýt­mak bo­lar. Tä­ze gü­wä­na­ma­la­ryň be­ril­me­gi mil­li sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň ab­ra­ýy­nyň bar­ha be­len­de gal­ýan­dy­gy­nyň hem-de ýurdumyzda hal­ky­my­zyň sag­ly­gy­ny go­ra­makda, ke­sel­le­riň öňü­ni al­makda al­nyp ba­ryl­ýan nus­ga­lyk işe ýo­ka­ry ba­ha be­ril­ýän­di­gi­niň aý­dyň my­sa­ly­dyr.

Baý­ram HO­JA­GU­LY­ÝEW,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň kliniki farmakologiýa okuwly gospital terapiýa kafedrasynyň professory, lukmançylyk ylymlarynyň doktory.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА