Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň 300 ýyl­ly­gy­nyň baý­ram edil­me­gi­niň çäk­le­rin­de köp san­ly çä­re­le­re giň ge­rim be­ril­di. Hä­zir­ki wagt­da Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şy­gyr­la­ry tä­ze­çe öwüş­gin­de ýaň­la­nyp, hal­ka­ra yn­san­per­wer hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak­da türk­men hal­ky­nyň hoş­me­ýil­li er­ki­niň ny­şa­ny­na öw­rül­di. Akyl­dar şa­hy­ryň dö­re­di­ji­lik mi­ra­sy ba­ha­sy­na ýe­tip bol­ma­jak mil­li baý­lyk­dyr we dün­ýä me­de­ni­ýe­ti­niň ha­zy­na­sy­nyň aý­ryl­maz bö­le­gi­dir. Onuň şy­gyr­la­ry adam­la­ryň kal­by­nyň tö­rün­den orun al­ýar.
Hä­zir­ki wagt­da türk­men hal­ky­nyň be­ýik söz us­sa­dy­nyň dog­lan gü­nü­niň 300 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li ýur­du­my­zyň da­şa­ry ýurt­lar­da­ky dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ry ta­ra­pyn­dan ge­çen ýyl­dan baş­lap, Tür­ki­ýe­de, Azer­baý­jan­da, Gru­zi­ýa­da, Uk­rai­na­da, Öz­be­gis­tan­da, Gyr­gy­zys­tan­da, Ru­my­ni­ýa­da, Rus­si­ýa­da, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­syn­da, Er­me­nis­tan­da, Ame­ri­ka­nyň Bir­le­şen Ştat­la­ryn­da, Ýa­po­ni­ýa­da, Eý­ran­da, Pa­kis­tan­da, Hin­dis­tan­da, Ger­ma­ni­ýa­da, Is­pa­ni­ýa­da, Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da yl­my mas­la­hat­lar, dö­re­di­ji­lik hep­de­lik­le­ri, du­şu­şyk­lar, film­le­riň we wi­deo­şe­kil­le­riň gör­ke­zi­liş­le­ri, ede­bi­ýat ag­şam­la­ry we bäs­le­şik­ler gu­ral­dy.
Şeý­le­lik­de, akyl­dar şa­hy­ra ba­gyş­la­nyp ge­çi­ril­ýän çä­re­ler we me­ýil­leş­di­ri­len baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry be­ýik söz us­sa­dy­nyň şöh­ra­ty­ny art­dyr­ma­ga, dö­re­di­ji­li­gi­ni dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­ne has gi­ňiş­le­ýin ta­nat­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär.
Aş­ga­bat şä­he­rin­de «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» at­ly dö­re­di­ji­lik fes­ti­wa­ly ge­çi­ril­di. Fes­ti­wa­lyň esa­sy mak­sa­dy akyl­dar şa­hy­ryň dö­re­di­ji­lik mi­ra­sy­ny çuň­ňur öw­ren­mek, ýaş nes­li wa­tan­çy­lyk, yn­san­per­wer­lik, ag­zy­bir­lik we şyg­ry­ýe­tin­de be­ýan edi­len beý­le­ki ah­lak gym­mat­lyk­la­ry ru­hun­da ter­bi­ýe­le­mek, ýaş­la­ryň dö­re­di­ji­lik iş­jeň­li­gi­ne iter­gi ber­mek bo­lup dur­ýar.
Ýa­ňy-ýa­kyn­da «Ylym» ne­şir­ýa­ty ta­ra­pyn­dan «Müň ma­ny­ly Mag­tym­gu­ly» at­ly tä­ze ki­tap çap edil­di. Ki­tap­da Mag­tym­gu­ly­nyň şyg­ry­ýe­tin­de jem­le­nen müň­de bir ma­ny­nyň ara­syn­da, esa­san, şa­hy­ryň ast­ro­no­mi­ýa, ge­og­ra­fi­ýa, luk­man­çy­lyk, zoo­lo­gi­ýa, bo­ta­ni­ka, hi­mi­ýa, jan­ly we jan­syz te­bi­gat bö­le­jik­le­ri­niň ara­syn­da­ky bag­la­ny­şy­gy goz­ga­ýan yl­my-te­bi­gy dü­şün­je­ler ba­ra­da be­ýan edil­ýär. Şol dü­şün­je­ler hem ki­ta­byň esa­sy maz­mu­ny­ny eme­le ge­tir­ýär.
Eser­le­rin­de wa­tan­çy­lyk, maş­ga­la oja­gy­na we­pa­ly­lyk, däp-des­sur­la­ra hor­mat goý­mak, eder­men­lik we bi­te­wü­lik ýa­ly gym­mat­lyk­la­ry hem hä­si­ýet­le­ri wasp eden akyl­dar şa­hyr Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň dog­lan gü­nü­niň 300 ýyl­ly­gy tür­ki halk­lar­da hem giň­den bel­le­nil­ýär. TÜRK­SOÝ ta­ra­pyn­dan 2024-nji ýy­ly «Tür­ki dün­ýä­si­niň be­ýik şa­hy­ry we akyl­da­ry Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy ýy­ly» di­ýip yg­lan et­mek ba­ra­da­ky ka­ra­ry bi­len Py­ra­ga ba­gyş­la­nan da­ba­ra­la­ra ba­dal­ga be­ril­di.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň gol­ýaz­ma­lar top­lu­my BMG-niň Bi­lim, ylym we me­de­ni­ýet me­se­le­le­ri bo­ýun­ça gu­ra­ma­sy­nyň (ÝU­NES­KO) «Dün­ýä­niň ha­ky­da­sy» mak­sat­na­ma­sy­nyň hal­ka­ra sa­na­wy­na gi­ri­zil­di. Mun­dan baş­ga-da, şa­hy­ryň dog­lan gü­nü­niň 300 ýyl­ly­gy 2024-2025-nji ýyl­lar­da ÝUNESKO bi­len bi­le­lik­de bel­le­ni­lip ge­çil­jek şan­ly se­ne­le­riň sa­na­wy­na go­şul­dy.
Ýur­du­my­zyň dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ry­nyň gu­ra­ma­gyn­da dün­ýä­niň dür­li ýurt­la­ryn­da Mag­tym­gu­ly Py­ra­ga ba­gyş­la­nan da­ba­ra­lar giň ge­ri­me eýe bol­dy. Şweý­sa­ri­ýa­nyň Že­ne­wa şä­he­rin­de, Hy­ta­ýyň paý­tag­ty Pe­kin­de, Fran­si­ýa­nyň Me­zon-Laf­fit şä­he­rin­de, Sin­ga­pu­ryň ýo­ka­ry okuw mek­de­bin­de Mag­tym­gu­ly Py­ra­ga ba­gyş­la­nan da­ba­ra­lar ge­çi­ril­di. Şol da­ba­ra­lar­da edi­len çy­kyş­lar­da Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň eser­le­ri­niň adam­za­dyň ru­hy mi­ra­sy­dy­gy aý­ra­tyn nyg­ta­lyp ge­çil­di. Ýo­kar­da ag­za­lan äh­li çä­re­le­riň do­wa­myn­da Türk­me­nis­ta­nyň hä­zir­ki da­şa­ry sy­ýa­sa­tyn­da Mag­tym­gu­ly­nyň öz döw­rün­de wa­gyz eden ýö­rel­ge­le­ri­niň hem be­ýa­ny­ny tap­ýan­dy­gy bel­le­nil­di. Onuň ar­zuw­la­ry we tag­lym­la­ry ýur­du­myz­da Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ama­la aşy­ryl­ýan öz­gert­me­le­riň maz­mu­ny bi­len saz­la­şyk­ly ut­gaş­ýar.
Şeý­le­lik­de, akyl­dar şa­hy­ra ba­gyş­la­nyp ge­çi­ril­ýän çä­re­ler we me­ýil­leş­di­ri­len baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry be­ýik söz us­sa­dy­nyň şöh­ra­ty­ny art­dyr­ma­ga, dö­re­di­ji­li­gi­ni dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­ne has gi­ňiş­le­ýin ta­nat­ma­ga, onuň ze­hi­ni­niň çuň­lu­gy­ny we öz­bo­luş­ly­ly­gy­ny açyp gör­kez­mä­ge, Ýer ýü­zün­de pa­ra­hat­çy­lyk, yna­nyş­mak me­de­ni­ýe­ti­ni ös­dür­me­giň mö­hüm şer­ti bo­lup dur­ýan ne­ti­je­li yn­san­per­wer dia­lo­gy, dost­luk gat­na­şyk­la­ry­ny, halk­la­ryň ara­syn­da­ky dü­şü­niş­me­gi pug­ta­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir.

Baý­mäm­met AŞYR­MÄM­ME­DOW,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň talyby.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА