Ita­li­ýa­nyň Ba­ko­li şä­he­rin­dä­ki Baý­ýa ar­heo­lo­gi­ýa par­kyn­da su­was­ty abat­la­ýyş tas­la­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de alym­lar suw ba­san Rim wil­la­sy­nyň mer­mer po­lu­ny ýü­ze çy­kar­dy­lar. Ta­py­lan pol ir dö­wür­ler­de Rim beg­le­ri­niň ka­şaň şy­pa­ha­na­sy hök­mün­de ta­nal­ýan suw ba­san Ba­ýi şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. Şä­her wil­la­la­ry, çeş­me-çaý­la­ry we ja­na te­ne­kar ho­wa­sy bi­len ta­na­lyp­dyr. Wag­tyň geç­me­gi bi­len, Ba­ýi­niň kä­bir ýer­le­ri­ni wul­kan iş­jeň­li­gi we Ýe­riň üst­ki gat­la­gy­nyň ýu­waş-ýu­waş­dan aşak çök­me­gi se­bäp­li suw ba­syp­dyr.
Po­luň meý­da­ny, tak­my­nan, 250 ine­dör­dül metr bo­lup, onuň ýa­şy Rim im­pe­ri­ýa­sy­nyň ahyr­ky dö­wür­le­ri­ne de­giş­li ha­sap­lan­ýar. Ol çyl­şy­rym­ly geo­met­rik na­gyş­la­ry eme­le ge­tir­ýän mer­me­riň uly par­ça­la­ry­nyň ula­nyl­ma­gy bi­len hä­si­ýet­len­di­ril­ýän «opus secti­le» usu­ly arkaly ýe­ri­ne ýe­ti­ri­lip­dir. Bu tär, köp­lenç, wil­la­lar, köşk­ler we köp­çü­lik ham­mam­la­ry ýa­ly, ka­şaň bi­na­lar­da baý­ly­gy we çe­per­çi­lik taý­dan us­sat­ly­gy gör­kez­mek üçin ula­ny­lyp­dyr. Gy­zyk­ly ýe­ri hem pol öň ula­ny­lan mer­mer­den dü­şe­lip, mu­nuň çyk­da­jy­la­ry azalt­mak mak­sa­dy bi­len edi­len bol­ma­gy müm­kin. Bu hat­da iň baý adam­la­ryň hem ma­li­ýe kyn­çy­lyk­la­ry­ny baş­dan ge­çi­ren­di­gi­ni gör­kez­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА