Türk­me­nis­tan 30 ýyl­dan gow­rak wagt bä­ri Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň do­ly hu­kuk­ly we iş­jeň ag­za­sy hök­mün­de onuň Ter­tip­na­ma­sy­nyň ýö­rel­ge­le­ri­niň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne mö­hüm go­şant goş­ma­gy­ny do­wam et­di­rip gel­ýär. Pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýa­şa­ma­gyň, öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň, deň­hu­kuk­ly dia­lo­gyň äh­mi­ýe­ti­ni öňe sür­ýän Türk­me­nis­tan hal­ka­ra gi­ňiş­lik­de he­mi­şe ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ta­rap­da­ry bo­lup çy­kyş ed­ýär. 2025-nji ýyl­da Bi­ta­rap­ly­gyň 30 ýyl­ly­gy­ny da­ba­ra­ly bel­le­mä­ge, şeý­le hem BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň gel­jek ýy­ly «Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly» di­ýip yg­lan et­mek ha­kyn­da Ka­rar­na­ma­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge taý­ýar­lyk gö­rüp, Türk­me­nis­tan hyz­mat­daş­lar bi­len iş­jeň gat­na­şyk­la­ry­ny do­wam et­di­rer.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da Türk­me­nis­tan Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 79-njy ses­si­ýa­sy­na iş­jeň taý­ýar­lyk gör­ýär. Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­nyň 17-si­ni res­mi taý­dan ka­bul eden we ola­ry dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şiň mil­li me­ýil­na­ma­la­ry­na, stra­te­gi­ýa­la­ry­na uý­gun­laş­dy­ran ýurt hök­mün­de Türk­me­nis­tan jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şy­nyň äh­li mö­hüm ugur­la­ryn­da köp­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de güýç­len­dir­mä­ge ça­gyr­ýar.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, şu ýy­lyň iýun aýyn­da ýur­du­myz öň­de bol­jak 79-njy ses­si­ýa­nyň wi­se-baş­lyk­ly­gy­na saý­la­nyl­dy. Şun­da Türk­me­nis­tan bi­ta­rap­lyk, go­şu­lyş­maz­lyk, öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň ýö­rel­ge­le­ri­ne eýer­me­gi­ni do­wam et­di­rer. Se­bit de­re­je­sin­de pa­ra­hat­çy­ly­gy, yna­nyş­ma­gy ber­kit­mek, hu­su­san-da, ony BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­niň çäk­le­rin­dä­ki hyz­mat­daş­lyk ar­ka­ly pug­ta­lan­dyr­mak ýa­kyn gel­jek üçin bel­le­ni­len ile­ri tu­tul­ýan we­zi­pe­ler­dir.
Türk­me­nis­tan Äh­lu­mu­my howp­suz­lyk stra­te­gi­ýa­sy­ny iş­läp taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri­ni do­wam et­di­rer. Bu ugur­da ýur­du­myz äh­li gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän döw­let­le­ri, hal­ka­ra dü­züm­le­ri, ins­ti­tut­la­ry we BMG-niň eda­ra­la­ry­ny hyz­mat­daş­ly­ga ça­gyr­ýar. Şun­da Bi­ta­rap­ly­gyň dost­la­ry to­pa­ry­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­niň pa­ra­hat­çy­ly­gyň, howp­suz­ly­gyň, dur­nuk­ly ösü­şiň ha­ty­ra­sy­na mun­dan beý­läk-de ula­nyl­jak­dy­gy­ny bel­le­mek wa­jyp­dyr.
Türk­me­nis­tan dur­muş-yk­dy­sa­dy ugur­da hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­gi mak­sat edin­ýär. 2030-njy ýy­la çen­li dö­wür üçin dur­nuk­ly ösüş ul­ga­myn­da Gün ter­ti­bi­niň üs­tün­de iş­le­me­gi do­wam et­dir­ýän Türk­me­nis­tan ga­ryp­ly­gy ýok et­mä­ge, ösüp bar­ýan ýurt­la­ry gol­da­mak üçin hal­ka­ra ma­li­ýe ar­hi­tek­tu­ra­sy­ny kä­mil­leş­dir­mä­ge, äh­lu­mu­my ener­gi­ýa, ulag bag­la­ny­şy­gy­ny ber­kit­mä­ge, bü­tin­dün­ýä ara­gat­na­şyk-teh­ni­ki se­riş­de­le­ri­niň, eme­li aň ul­gam­la­ry­nyň de­ňag­ram­ly ösü­şi­ne gö­nük­di­ri­len anyk ädim­le­ri amal et­me­gi mak­sat edin­ýär.
Ho­wa me­se­le­si-de Türk­me­nis­tan üçin üns mer­ke­zin­de bol­ma­gyn­da gal­ýar. Mer­ke­zi Azi­ýa­da daş­ky gur­şaw me­se­le­le­ri­ne stra­te­gik taý­dan çe­me­leş­mek­de mö­hüm ädim hök­mün­de ýur­du­myz ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­zü­mi – BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa­da ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi bi­len bag­ly teh­no­lo­gi­ýa­lar bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­ni dö­ret­mek ba­bat­da­ky işi­ni do­wam et­di­rer. Mer­ke­ziň işi ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­ne uý­gun­laş­ma­ga, gow­şak ekoul­gam­la­ry di­kelt­mä­ge, par­nik gaz­la­ry­nyň zy­ňyn­dy­la­ry­ny azalt­ma­ga we beý­le­ki­le­re gö­nük­di­ri­ler.
Me­de­ni­ýe­ta­ra dia­lo­gy güýç­len­dir­mek, BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň hal­ka­ra gat­na­şyk­lar­da köp­dil­li­li­gi gol­da­mak ha­kyn­da Ka­rar­na­ma­la­ry­ny dur­mu­şa ge­çir­mek mak­sa­dy bi­len, Türk­me­nis­tan BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň «Bü­tin­dün­ýä tür­ki dil­le­riň gü­ni» at­ly Ka­rar­na­ma­sy­nyň tas­la­ma­sy­ny iler­let­me­gi do­wam et­dir­me­gi tek­lip ed­ýär.
Şu ýy­lyň 5–7-nji iýu­lyn­da BMG-niň Baş sek­re­ta­ry An­to­niu Gu­ter­ri­şiň Aş­ga­ba­da ama­la aşy­ran sa­pa­ry örän mö­hüm wa­ka bo­lup, mu­nuň özi Türk­me­nis­tan bi­len Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň iň ýo­ka­ry de­re­je­de­di­gi­ni tas­syk­la­ýar. Bu hyz­mat­daş­lyk iki­ta­rap­la­ýyn stra­te­gik hyz­mat­daş­ly­gyň üs­tün­lik­li do­wam et­di­ril­ýän­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär. Onuň esa­sy kes­git­leý­ji hä­si­ýe­ti gu­ra­ma­nyň mak­sat­la­ry­nyň hem-de we­zi­pe­le­ri­niň Türk­me­nis­ta­nyň mil­li bäh­bit­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän­di­gin­den yba­rat­dyr. Bu mak­sat­lar bol­sa pa­ra­hat­çy­ly­gy, dur­nuk­ly­ly­gy, howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek­de, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mek­de öz be­ýa­ny­ny tap­ýar. Şeý­le hem dün­ýä sy­ýa­sa­tyn­da yk­rar edi­len hal­ka­ra hu­ku­gyň we Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Ter­tip­na­ma­syn­da ber­ki­di­len ka­da­la­ry tas­syk­la­ma­gy öz içi­ne al­ýar.
Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň de­giş­li Ka­rar­na­ma­la­ry bi­len iki ge­zek res­mi taý­dan yk­rar edil­di. Ýur­du­myz BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň bir­nä­çe ses­si­ýa­la­ryn­da wi­se-baş­lyk­lyk et­di. Döw­le­ti­miz bu ab­raý­ly we­zi­pä­ni öň­de bol­jak 79-njy ses­si­ýa­da hem ýe­ri­ne ýe­ti­rer. Hä­zir­ki wag­ta çen­li türk­men ta­ra­py­nyň baş­lan­gy­jy bi­len Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň Ka­rar­na­ma­la­ry­nyň on­lar­ça­sy ka­bul edil­di. Ýur­du­my­zyň tek­li­bi bo­ýun­ça hal­ka­ra se­ne­le­riň üçü­si – 12-nji de­kabr­da Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni, 3-nji iýun­da Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni, 26-njy no­ýabr­da bol­sa Bü­tin­dün­ýä dur­nuk­ly ulag gü­ni bel­le­nil­ýär.
Ýur­du­myz Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy bi­len dür­li ugur­lar bo­ýun­ça, şol san­da pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek, dur­nuk­ly ener­ge­ti­ka, ulag, yk­dy­sa­dy, dur­muş, yn­san­per­wer we eko­lo­gi­ýa me­se­le­le­ri­ni çöz­mek ýa­ly mö­hüm ul­gam­lar­da ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk ed­ýär. Adam hu­kuk­la­ry­nyň äh­lu­mu­my Jar­na­ma­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­mek, şeý­le hem bos­gun­la­ryň, ra­ýat­ly­gy bol­ma­dyk adam­la­ryň me­se­le­le­ri­ni çöz­mek ýa­ly mö­hüm ugur­lar­da BMG-niň de­giş­li dü­züm bir­lik­le­ri bi­len yn­san­per­wer hyz­mat­daş­lyk ös­dü­ril­ýär.
Ýur­du­myz yn­san­per­wer ugur­ly bir­nä­çe iri hal­ka­ra fo­rum­la­ryň ge­çi­ril­ýän ýe­ri­ne öw­rül­di. Bu bol­sa mil­li de­re­je­de mö­hüm çöz­güt­le­ri ka­bul et­mek üçin esas bo­lup hyz­mat ed­ýär. Soň­ky ýyl­lar­da ra­ýat­ly­gy bol­ma­dyk adam­la­ryň 30 mü­ňe go­la­ýy­nyň Türk­me­nis­ta­nyň ra­ýat­ly­gy­na ka­bul edil­me­gi aý­dy­lan­la­ry do­ly tas­syk­la­ýar.
Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da BMG-niň Ösüş mak­sat­na­ma­sy (BMGÖM), BMG-niň Ilat gaz­na­sy (ÝUNF­PA), BMG-niň Ça­ga­lar gaz­na­sy (ÝU­NI­SEF), BMG-niň Bi­lim, ylym we me­de­ni­ýet me­se­le­le­ri bo­ýun­ça gu­ra­ma­sy (ÝU­NES­KO), Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy (BSGG) ýa­ly iri hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň we­kil­ha­na­la­ry he­re­ket ed­ýär.
Go­laý­da BMG-niň Baş sek­re­ta­ry An­to­niu Gu­ter­riş Türk­me­nis­ta­na ama­la aşy­ran iş sa­pa­ry­nyň do­wa­myn­da paý­tag­ty­myz­da BMG-niň Türk­me­nis­tan­da­ky we­kil­ha­na­sy­nyň tä­ze bi­na­sy­nyň açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­naş­dy. Mu­nuň özi ýur­du­my­zyň Mil­let­ler Bi­le­le­şi­gi bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ber­kit­mä­ge we gi­ňelt­mä­ge taý­ýar­dy­gy­nyň, şeý­le hem ta­rap­la­ryň äh­lu­mu­my me­se­le­ler, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mek ba­bat­da bi­le­lik­de iş alyp bar­ma­ga yg­rar­ly­dy­gy­nyň öz­bo­luş­ly ny­şa­ny bo­lup dur­ýar.

Gü­la­ram DUR­DY­ÝE­WA,
«Türkmennebit» DK-niň Balkanabat nebitçilik orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА