Eziz Diýarymyzyň topragyna baharyň gelşi üýtgeşik. Bahar gelse kalbyňdan söýgi jyklar. Ol hemişekisi ýaly, özüniň bardygyny ýatladar. Bu gün owadan zemine görk getirýän bahar pasly ýaýylyp ýatan meýdanlary ýaşyl begrese besleýär, goja Zemini görke getirýär.

Yn­san kal­by­ny ýag­şy umyt-ar­zuw­lar­dan pü­re-pür­le­ýän gö­zel­lik­ler türk­men te­bi­ga­ty­nyň ýa­ra­şy­gy. Ba­har pas­ly­nyň öz­bo­luş­ly gör­ki, nur-röw­şe­ni bar. Yn­san­la­ry özü­ne aşyk edip, Ze­mi­ne söý­gi ge­tir­ýän ba­har pas­ly, us­sat şa­hy­ryň aý­dy­şy ýa­ly, sa­ha­wat­ly türk­men top­ra­gy­na jo­şup, kük­räp gel­ýär. Şeý­le­lik­de, ata Wa­ta­ny­my­zyň oba­la­ry­dyr şä­her­le­ri gök do­na bü­re­nip, ba­har ly­ba­sy­ny eg­ni­ne atyn­ýar. Dal-da­ragt­la­ryň pyn­tyk­lap, gül aç­ma­gy göw­nü­ňi gal­kyn­dyr­ýar.
Ba­ha­ryň tä­sin gör­kü­ni ta­ryp­la­ma­ga söz, gör­mä­ge göz ge­rek. Te­bi­ga­ty nur­lan­dyr­ýan ba­har ba­ra­da ýa­zyl­ma­dyk goş­gy, aý­dyl­ma­dyk aý­dym ýok. Şa­hyr Gur­ban­na­zar Ezi­zo­wyň «Ba­ha­ryň işi» at­ly goş­gu­syn­da hem ba­har pas­ly­nyň tä­sin­lik­le­ri şeý­le be­ýan edil­ýär:
Ba­har sä­her bi­len baş­la­dy işe,
Ak süýt guý­dy erik­le­riň üs­tü­ne.
Bal­dak­la­ry gök reň­ke bo­ýa­dy,
Gü­lä­lek­ler al öwüs­di des­si­ne.
El­bet­de, ba­har gö­zel­li­gi­niň was­py söz­de be­ýan eder­den çuň­dur. Gö­wün­ler ala-ýaz bol­sa, on­da te­bi­ga­tyň bü­tin gö­zel­lik­le­ri şo­nuň goý­nun­da ýer­le­şen­dir. Ba­har pas­ly duý­gu­la­ra baý bo­lup, kal­by­ňa ýy­ly­lyk çoý­ýar, yn­sa­nyň iç­ki dün­ýä­si­ni mä­hir­den gan­dyr­ýar.
Şa­hy­ryň aý­dy­şy ýa­ly, şol nu­ra­na gö­zel­lik­le­riň äh­li­si­ni kal­by­ňa, ru­hu­ňa siň­dir­mek üçin «ba­har meý­li­si­ne seý­ra­na çyk­mak» ge­rek. As­man­dan ýag­ýan ýag­myr­dan soň­ra älem­go­şa­ryň Ze­mi­ne şöh­le saç­ma­gy her bir yn­sa­nyň kal­by­ny heý­ja­na ge­tir­ýär. Tä­miz ho­wa­nyň gö­zel­li­gi­ne görk goş­ýan guş­la­ryň se­si, ça­ga­la­ryň şat gül­kü­si ba­ha­ryň gel­şi­gi­dir. Bu tä­sin­li­gi duý­ýan her bir yn­sa­nyň iç­ki dün­ýä­si mä­hir­den dol­ýar, owa­dan te­bi­ga­tyň gör­kün­den lez­zet al­ýar.
Hä­zir­ki dö­wür­de te­bi­ga­ta aýaw­ly çe­me­leş­mek ýur­du­my­zyň döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­dir. Mil­li we äh­lu­mu­my de­re­je­de eko­lo­gi­ýa howp­suz­ly­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­niň bäh­bi­di­ne şä­her­le­riň hem-de oba­la­ryň tö­we­re­gin­de ýa­şyl zo­lak­la­ryň dö­re­dil­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýan uzak möh­let­le­ýin ba­gy-bos­san­ly­ga bü­re­mek mak­sat­na­ma­sy­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän­di­gi­niň su­but­na­ma­sy­dyr. Ata Wa­ta­ny­myz­da da­ragt­la­ryň we gül­le­riň top­rak-ho­wa şert­le­ri­ne uý­gun­laş­dy­ry­lan köp san­ly gör­nüş­le­ri­ni ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek, kö­pelt­mek hem-de ýaý­rat­mak ba­ra­da uly ala­da­lar edil­ýär. Soň­ky ýyl­lar­da paý­tag­ty­myz hem-de ýur­du­my­zyň iri ilat­ly no­kat­la­ry pür­li, ýap­rak­ly we mi­we­li bag­lar bi­len gur­şal­dy. Her ýyl­da ýur­du­myz­da jem­gy­ýe­tiň äh­li gat­lak­la­ry­nyň iş­jeň gat­naş­mak­la­ryn­da mil­li­on­lar­ça agaç na­ha­ly ekil­ýär. Bu iş­ler eko­lo­gi­ýa me­de­ni­ýe­ti­niň ös­me­gi­ne we jem­gy­ýe­ti ter­bi­ýe­le­mek işi­ne oňaý­ly tä­sir ed­ýär. Ba­ha­ryň il­kin­ji gün­le­rin­de ýur­du­myz­da dä­be öw­rü­len äh­li­halk ýo­wa­ry­nyň ýaý­baň­lan­dy­ryl­ma­gy, köp­çü­lik­le­ýin bag ek­mek çä­re­le­ri te­bi­ga­tyň tä­ze­le­ni­şi­ne mah­sus bo­lan ka­nu­na­la­ýyk ýag­daý­dyr.
Ba­har – bü­tin bar­ly­ga tä­ze­den jan ber­ýän gud­rat. Ze­mi­niň as­tyn­da-da, üs­tün­de-de di­ri­li­şiň ala­mat­la­ry­ny gö­rüp, yn­san göw­ni goz­ga­laň tap­ýar. Owa­lyn­da sa­zyň gud­ra­ty­na meý­mi­rän, ma­ýyl bo­lan ýü­rek ba­har pas­ly öz gud­ra­ty­ny gör­ke­zip ug­ran­da, çuň uku­dan oýa­nan ýa­ly bol­ýar. Yn­sa­nyň gur­sa­gy oňa ýe­ne-de dar, ga­raň­ky gö­rün­ýär. Ýü­rek ke­be­lek­ler­dir ba­la­ry­lar per­waz ur­ýan çe­men­zar­ly säh­ra­la­ra, bu­lak­la­ry şag­lap ak­ýan be­lent baş­ly dag­la­ra ta­rap atyg­sa­ýar.
Al-el­wan gül­le­re bes­le­nip ge­len ba­har pas­ly uku­da­ky ömür­le­ri oýandyrmaga ukyp­ly bo­lup, täsin gö­zel­lik­le­ri dö­red­ýär, te­bi­ga­ta jan, ýa­şaý­şa zy­nat ber­ýär. Ba­har pas­ly bi­len ze­na­nyň keş­bin­dä­ki meň­zeş­lik­le­ri ýa­zy­jy-şa­hyr­la­ryň her­si özü­çe be­ýan ed­ýär. Ol eser­ler­dä­ki ba­ha­ryň yn­san­laş­dy­ry­lan keş­bi ze­na­nyň – enä­niň meň­zi­ne meň­zeş. El­bet­de, bu ýö­ne ýer­den däl.
Biz owa­dan gül­le­ri ýat­lad­ýan gü­ler ýüz­li ze­nan­la­ry­my­zyň baý­ra­my­ny ba­har pas­lyn­da bel­le­ýä­ris. Ze­nan­la­ryň gör­ka­na­ly­gy­ny go­şa­lan­dyr­ýan çe­men­le­ri ola­ra sow­gat ber­ýä­ris. Ze­nan hem ba­ha­ryň bir bö­le­gi ýa­ly bo­lup, bi­ziň öm­rü­mi­ze mä­hir nu­ru­ny saç­ýar­ka, kalp­da dö­rän ýa­ky­myň ýal­ky­my ömür­le­ri ýag­ty­lan­dyr­ýar.

Gö­zel AŞI­RO­WA,
Dar­ga­na­ta et­ra­by­ndaky 11-nji ça­ga­lar ba­gy­nyň mü­di­ri.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА