Bu gün na­hal – er­tir da­ragt

Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda şu ýylyň 18-nji martynda ýurdumyzda giň möçberli ählihalk bag ekmek dabarasynyň ýazky möwsümine badalga berildi. Şol gün Diýarymyzyň ähli künjeginde saýaly, pürli we miweli bag nahallarynyň ýüz müňlerçe düýbi oturdyldy. Bu dabara Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek babatdaky beýik başlangyjynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň mysalydyr. Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň «Şäherlerdäki baglar» başlangyjyna bag ekmek çärelerini geçirmek arkaly goldawy we goşandy üçin Aşgabat şäherine halkara güwänamanyň berilmegi hem bu ugurda bitirilýän beýik işleriň ähmiýetini has-da artdyrdy.

«Bu gün na­hal – er­tir da­ragt» di­ýen aýtgy bar. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň da­na paý­ha­syn­dan göz­baş alan, Arkadagly Serdarymyzyň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da tä­ze bat bi­len do­wam ed­ýän be­ýik iş­ler he­mi­şe alys gel­je­gi na­zar­la­ýar. Ýur­du­my­zy ba­gy-bos­san­ly­ga öwür­mek bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän äh­li­halk bag ek­mek da­ba­ra­sy bol­sa, yzy­gi­der­li hä­si­ýe­te eýe bol­ýar. Se­bä­bi bag ek­mek, daş-tö­we­re­gi aba­dan­laş­dyr­mak, aras­sa­çy­lyk çä­re­le­ri­ni ge­çir­mek hal­ky­my­zyň mil­li aý­ra­tyn­ly­gy­na, ýö­rel­ge­le­ri­ne mah­sus hä­si­ýet­ler ha­sap­la­nyl­ýar.
To­kaý­la­ryň ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy ösü­şi­ni, te­bi­gy-eko­lo­gi­ýa ýag­da­ýy­ny, esa­san hem, Türk­me­nis­ta­nyň top­rak we ho­wa şert­le­rin­de oba ho­ja­lyk önüm­çi­li­gin­de dur­nuk­ly­ly­gy üp­jün et­mek­de, çöl­leş­me ha­dy­sa­la­ry­nyň öňü­ni al­mak­da, şeý­le hem ekoul­gam­la­ryň ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­ne uý­gun­laş­ma­gyn­da äh­mi­ýe­ti örän ulu­dyr. To­kaý­lar öz-özü­ni saz­la­ýan eko­lo­gik ul­gam ha­sap­la­nyl­ýar.
Hü­när­men­le­riň tas­syk­laý­şy ýa­ly, hat­da iň döw­re­bap hi­mi­ki bar­lag­ha­na hem, te­bi­gat­da­ky ýa­ly, şeý­le kä­mil we dü­zü­mi bo­ýun­ça dür­li bir­leş­me­le­ri sin­tez­le­mä­ge ukyp­ly däl­dir. Te­bi­gat özü­niň «ýa­şyl la­bo­ra­to­ri­ýa­la­ryn­da» eme­li ýol bi­len dö­ret­mek müm­kin bol­ma­dyk mad­da­la­ry ön­dür­ýär. Ge­çi­ril­ýän iş­le­riň möç­ber­le­ri haý­ran gal­dyr­ýar. Giň ge­rim­li bag ek­mek mak­sat­na­ma­sy­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­niň ýa­ra­maz tä­si­ri­ne gar­şy gö­reş­mek işi­ne sal­dam­ly go­şant­dyr, çün­ki ýa­şyl zo­lak­lar ýur­duň ila­ty üçin amat­ly ho­wa ýag­da­ýy­ny dö­red­ýär.
Tu­tuş dün­ýä ýü­zün­de daş­ky gur­şa­wy ýa­ra­maz tä­sir­ler­den go­ra­mak mö­hüm me­se­le­le­riň bi­ri­ bolmagynda galýar. Ýur­du­my­zyň bu ugur­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň mej­lis­le­rin­de, şeý­le-de onuň Dur­nuk­ly ösüş bo­ýun­ça «Rio+20» mas­la­ha­tyn­da, Ýa­po­ni­ýa­da ge­çi­ri­len BMG-niň te­bi­gy bet­bagt­çy­lyk­la­ryň tö­wek­gel­çi­li­gi­ni azalt­mak bo­ýun­ça III Bü­tin­dün­ýä mas­la­ha­tyn­da we Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­syn­da ge­çi­ri­len VII Bü­tin­dün­ýä suw fo­ru­myn­da be­ýan eden ne­ti­je­li baş­lan­gyç­la­ry dün­ýä bi­le­le­şi­gi­niň gol­da­wy­na eýe bol­dy. Bu baş­lan­gyç­lar­dan ugur alyp, ýur­du­myz­da ola­ry iş ýü­zün­de ama­la aşyr­mak bo­ýun­ça hem çä­re­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Mu­nuň şeý­le­di­gi­ne hal­ka­ra ka­da­la­ra la­ýyk gel­ýän «Te­bi­ga­ty go­ra­mak ha­kyn­da», «Ozon gat­la­gy­ny go­ra­mak ha­kyn­da», «Ösüm­lik we haý­wa­nat dün­ýä­si ha­kyn­da», «Ba­lyk­çy­lyk we suw bio­lo­gik se­riş­de­le­ri­ni go­ra­mak ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nun­la­ry­nyň, To­kaý ko­dek­si­niň ka­bul edil­me­gi­niň my­sa­lyn­da-da aý­dyň göz ýe­tir­mek bol­ýar.
Ýur­du­myz­da te­bi­gat gö­zel­lik­le­ri­ni go­rap sak­la­mak we baý­laş­dyr­mak ba­bat­da al­nyp ba­ryl­ýan tu­tum­ly iş­ler tu­tuş se­bi­tiň eko­lo­gi­ýa de­re­je­si­ni go­wu­lan­dyr­ýar. Türk­me­nis­tan eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa ýurt­la­ryň ha­ta­ryn­da my­na­syp or­ny eýe­le­ýär. Hut şo­nuň üçin hem döw­le­ti­mi­ziň öňe sür­ýän eko­lo­gi­ýa sy­ýa­sa­ty­ny bü­tin dün­ýä yk­rar ed­ýär.
Alym­la­ryň hem-de hü­när­men­le­riň tas­syk­la­ma­gy­na gö­rä, şä­her­le­riň we beý­le­ki ilat­ly ýer­le­riň tö­we­re­gi­ne, ulag ýol­la­ry­nyň ýa­ka­la­ry­na, şy­pa­ha­na­la­ryň çäk­le­rin­de sa­ýa­ly bag­la­ryň ekil­me­gi daş­ky gur­şa­wyň aras­sa­ly­gy­ny, ho­wa­nyň ha­pa­lan­ma­gy­nyň öňü­niň alyn­ma­gy­ny üp­jün ed­ýär we adam­la­ryň sag­ly­gy­na oňyn tä­si­ri bol­ýar. Şol bir wag­tyň özün­de mi­we­li bag­la­ryň ekil­me­gi bol­sa, ýur­du­my­zyň gö­zel­li­gi­ni art­dyr­mak bi­len bir ha­tar­da, ter mi­we önüm­le­ri­niň bol­çu­ly­gy­ny üp­jün ed­ýär. Şun­da yl­myň ga­za­nan­la­ry­nyň, suw tyg­şyt­laý­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň iş­jeň ula­nyl­ma­gy yk­dy­sa­dy we eko­lo­gi­ýa ba­bat­da hem örän bäh­bit­li­dir.

Me­ret­täç RAH­MA­NO­WA,
Türk­me­nis­ta­nyň In­že­ner-teh­ni­ki we ulag kom­mu­ni­ka­si­ýa­la­ry ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.