Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi mik­ros­he­ma­la­ry iş­läp düz­mä­ge we ola­ry ön­dür­mä­ge goý­be­ril­ýän ma­ýa go­ýum­la­ry­ny has-da art­dyr­ýar. Ýö­ne in­di ola­ra Hy­taý­dan ze­rur bo­lan esa­sy çig mal­la­ry sa­tyn al­mak has-da kyn­laş­ýar. XXI asyr­da mik­ro­çip­ler yk­dy­sa­dy aba­dan­çy­ly­gyň ny­şa­ny hök­mün­de ne­bi­tiň or­nu­ny tut­dy. Bu­lar jü­bi te­le­fon­la­ry­nyň, to­zan so­ru­jy­la­ryň, Gün pa­nel­le­ri­niň, elekt­rou­lag­la­ryň iň mö­hüm bö­lek­le­ri­ne öw­rül­di. Em­ma Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gin­de ýa­rym­ge­çi­ri­ji­ler he­ni­zem az ön­dü­ril­ýär. Şo­nuň üçin Ýew­ro­pa­da Çip ba­ra­da­ky ka­nun iş­le­nip dü­zül­di. Ka­nun­da dün­ýä önüm­çi­li­gi­niň 20%-ini eme­le ge­tir­jek çip­le­riň önüm­çi­li­gi­ni 2030-njy ýy­la çen­li dört es­se art­dyr­mak göz öňün­de tu­tul­ýar.
-Biz Gün­do­gar Azi­ýa­nyň üp­jün edi­ji­le­ri­ne ga­raş­ly­ly­gy­my­zy azalt­ma­ly­dy­rys. Çip üp­jün­çi­lik zyn­jyr­la­ry­myz­da­ky tö­wek­gel­çi­lik­li ýag­daý­la­ry iş­jeň ýag­daý­da ara­dan aýyr­mak ze­rur­dyr. Biz Ýew­ro­pa­da çip­le­riň di­zaý­ny­ny, sy­na­gy­ny we önüm­çi­li­gi ös­dür­me­li. Şeý­le­lik­de Çip­ler ba­ra­da­ky ka­nun eme­le ge­len ýag­da­ýy büs-bü­tin öz­ger­der – di­ýip, Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy­nyň baş­ly­gy Ur­su­la fon der Lýa­ýen aýt­dy.
Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy bu tas­la­ma 43 mil­liard ýew­ro döw­let we hu­su­sy ma­ýa go­ýum­la­ry­ny çek­me­gi mak­sat edin­ýär. Bu muk­dar­dan 1 mil­li­ar­dy Bel­gi­ýa­nyň Lýo­wen şä­he­rin­dä­ki bar­lag mer­ke­zi­ne bö­lü­nip ber­ler. Çün­ki ol ýer­de dür­li ýurt­lar­dan ýüz tö­we­re­gi elekt­ro­ni­ka bo­ýun­ça hü­när­men iş­le­ýär. Bir­nä­çe ýyl­dan, oňa ýa­na­şyk önüm­çi­lik des­ga­la­ry di­ňe bir Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­ne ag­za ýurt­la­ryň is­leg­le­ri­ni ka­na­gat­lan­dyr­mak bi­len çäk­len­män, eý­sem, dün­ýä ba­za­ryn­da­ky bäs­deş­le­ri­ne hem gy­syş gör­ke­zip baş­lar.
-Çip ba­ra­da­ky ka­nun, şüb­he­siz, ga­ra­şyl­ýan ne­ti­jä­ni be­rer. Em­ma is­leg­den ar­tyk­maç üp­jün­çi­lik dö­re­dip, ba­ha­la­ryň ar­zan­la­ma­gy­na se­bäp bo­lup bi­ler. Şon­da sal­gyt tö­leý­ji­ler ta­ra­pyn­dan gol­da­nyl­ýan kom­pa­ni­ýa­lar köp zy­ýan çe­ker. Eý­sem, Ýew­ro­pa şeý­le ge­le­jek ge­rek­mi? Hä­zir­ki wagt­da Taý­wa­na, Hy­ta­ýa az ga­raş­ly bol­mak, ha­ky­kat­da­nam, mö­hüm­dir öýd­ýän bol­sa­lar ge­rek – di­ýip, Mar­şal gaz­na­sy­nyň (ABŞ) bi­ler­me­ni Ýa­kob Kir­ge­gor aýt­dy.
Bu ara­lyk­da, soň­ky wagt­lar Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi bi­len Hy­ta­ýyň söw­da gat­na­şyk­la­ryn­da ýü­ze çy­kan dart­gyn­lyk has-da art­ýar. Go­laý­da Pe­kin mik­ro­çip ön­dür­mek üçin ni­ýet­le­nen iki sa­ny esa­sy me­tal­la­ra – gal­liý we ger­ma­ni­ýa­nyň eks­por­ty­ny çäk­len­dir­mek bi­len iki­ta­rap­la­ýyn söw­da­da tä­ze päs­gel­çi­lik­le­ri dö­ret­di. Öz ge­ze­gin­de Brýus­sel hy­taý kom­pa­ni­ýa­la­ry­na çip teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­na, esa­san hem, eme­li aň üçin el­ýe­ter­li­li­gi kyn­laş­dyr­dy.
In­di Çip ba­ra­da­ky ka­nun Stras­burg­da­ky Ýew­ro­pa de­pu­tat­la­ry­na hö­dür­le­ner we ma­kul­la­nan ha­la­tyn­da güýz­de güý­je gi­rer.