Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň alyp bar­ýan pa­ra­sat­ly sy­ýa­sa­ty­nyň ne­ti­je­sin­de hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da De­ňiz we der­ýa ulag­la­ry pu­da­gy­na uly üns be­ril­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Türk­men­ba­şy Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­ny hem-de Türk­men de­ňiz söw­da flo­tu­ny ös­dür­mek ba­ra­da­ky dur­mu­şa ge­çir­ýän uly göw­rüm­li tu­tum­la­ry bi­len bir ha­tar­da söw­da de­ňiz gat­na­wy bi­len bag­ly hal­ka­ra yla­la­şyk­la­ryň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi we bu ugur­da dö­re­di­len mil­li ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy­my­zy döw­re­bap­laş­dyr­mak mak­sa­dy bi­len onuň has-da kä­mil­leş­di­ril­me­gi ba­ba­tyn­da de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar.
26-njy ýan­war­da ge­çi­ri­len Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň mej­li­sin­de hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mek, dün­ýä stan­dart­la­ry­na la­ýyk­lyk­da de­ňiz gat­na­wy­ny ýe­ňil­leş­dir­mek, da­şa­ry ýurt­lar bi­len söw­da gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dyr­mak üçin Türk­me­nis­ta­nyň Hal­ka­ra De­ňiz Gu­ra­ma­sy­nyň (HDG) Hal­ka­ra de­ňiz gat­na­wy­ny ýe­ňil­leş­dir­mek ha­kyn­da Kon­wen­si­ýa­sy­na go­şul­ma­gy bo­ýun­ça ze­rur iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ba­ra­da bel­le­nil­di.
Hä­zir­ki wagt­da «Türk­men­de­ňiz­der­ýa­ýol­la­ry» agent­li­gi ta­ra­pyn­dan Türk­men­ba­şy Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­na gel­ýän gä­mi­le­ri we ýük­le­ri res­mi­leş­dir­mek iş­le­ri­ni döw­re­bap­laş­dyr­mak hem-de ola­ry ka­da­laş­dyr­mak bo­ýun­ça bir­nä­çe iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Türk­me­nis­tan 1993-nji ýy­lyň 26-njy aw­gus­tyn­da HDG-niň ag­za­ly­gy­na ka­bul edi­lip, hä­zir­ki wagt­da bu gu­ra­ma­nyň bir­nä­çe res­mi­na­ma­la­ry­na go­şul­dy. HDG Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň de­ňiz gat­naw­la­ry­ny ka­da­laş­dyr­mak we düz­gün­leş­dir­mek bo­ýun­ça ýö­ri­te­le­şen hal­ka­ra gu­ra­ma­sy bo­lup, gä­mi gat­na­wy­nyň howp­suz­ly­gy­ny ber­jaý et­mek, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak we de­ňiz ula­gy­nyň işi­niň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak hem-de gä­mi gat­na­wy­ny bü­tin­le­ýin ul­gam hök­mün­de ka­da­laş­dyr­mak we gol­da­mak bi­len meş­gul­lan­ýan hal­ka­ra gu­ra­ma­dyr. Hal­ka­ra De­ňiz Gu­ra­ma­sy 1948-nji ýyl­da dö­re­di­lip, onuň ştab-kwar­ti­ra­sy Lon­don şä­he­rin­de ýer­leş­ýär we dün­ýä­niň döw­let­le­ri­niň ag­la­ba bö­le­gi onuň ag­za­sy bo­lup dur­ýar.
Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­niň 129 döw­le­ti Hal­ka­ra de­ňiz gat­na­wy­ny ýe­ňil­leş­dir­mek ha­kyn­da Kon­wen­si­ýa­sy­nyň ag­za­sy­dyr. Bu Kon­wen­si­ýa (FAL) de­ňiz ula­gy ar­ka­ly ýük­le­riň we ha­ryt­la­ryň da­şal­ma­gy­ny art­dyr­mak hem-de glo­bal üp­jün­çi­lik zyn­jyr­la­ry­nyň he­re­ke­ti­ne päs­gel­çi­lik dö­red­ýän kä­bir res­mi çä­re­le­riň tä­sir­le­ri­ni azalt­mak we ola­ryň çalt­lan­dy­ryl­ma­gy­ny ga­zan­mak bi­len bag­ly bir­nä­çe ta­lap­la­ry öz içi­ne al­ýar. FAL Kon­wen­si­ýa­sy­nyň düz­gün­le­ri­niň ta­lap­la­ry ony ka­bul eden ýurt­la­ra gä­mi­le­riň port­la­ra gir­me­gi we çyk­ma­gy bi­len bag­ly ze­rur bo­lan mag­lu­mat­la­ryň elekt­ron gör­nüş­de alyn­ma­gy­ny üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len «bir pen­ji­re» ul­ga­my­nyň dö­re­dil­me­gi­ni, gi­ri­zil­me­gi­ni we ula­nyl­ma­gy­ny ta­lap ed­ýär.
Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, ge­çen ýy­lyň tom­sun­da Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy ta­ra­pyn­dan Türk­men­ba­şy Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­na «EсoPorts» gü­wä­na­ma­sy­ gow­şu­ryl­dy. Ol Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra jem­gy­ýet­çi­lik­de özü­niň sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy, me­de­ni hyz­mat­daş­lyk­la­ry bi­len uly ab­raý­dan peý­da­lan­ýan­dy­gy­ny ýe­ne bir ge­zek su­but et­di. «Ösüş ar­ka­ly pa­ra­hat­çy­lyk» ýö­rel­ge­si­ni dün­ýä ýaý­ýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Serdarymyzyň oý­la­ny­şyk­ly baş­lan­gyç­la­ry Wa­ta­ny­my­zyň at-ab­ra­ýy­ny has-da be­len­de gal­dyr­ýar.

Aý­je­mal HU­DAÝ­BER­DI­ÝE­WA,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen
milli dünýä dilleri institutynyň talyby.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА