Daş-tö­we­re­gi­mi­zi gur­şap al­ýan dün­ýä­de bo­lup geç­ýän ha­dy­sa­lar, wa­ka­lar adam­la­ra dür­li-dür­li tä­sir ed­ýär. Şeý­le ha­dy­sa­la­ryň kä­bi­ri hem aý­dym-saz bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Aý­dym-saz bi­ziň dur­mu­şy­my­zyň aý­ryl­maz bö­le­gi­dir. Se­bä­bi, biz aý­dym-sa­zy dü­kan­lar­da, ýol­la­ryň ug­run­da, öý­de, iş­de diň­le­ýä­ris. Aý­dym-saz ada­myň ru­hu­ny gö­ter­ýär, şäh­di­ni aç­ýar, ýa­daw­ly­gy­ny aýyr­ýar, gam-gus­sa­sy­ny ýat­dan unut­dyr­ýar.
Luk­man­la­ryň bel­le­mek­le­ri­ne gö­rä, aý­dym-saz sag­lyk üçin hem peý­da­ly­dyr. Aý­dym-saz beý­ni­niň öý­jük­le­ri­niň iş­jeň­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­ýar. Se­bä­bi, is­len­dik ada­myň ýa­şy­na ga­ra­maz­dan, sa­zy diň­läp aý­dy­myň sö­zü­ni tiz ýat­lap bil­ýän­di­gi­ni ge­çi­ri­len bar­lag­lar su­but ed­ýär. Aý­dym-saz ada­myň pi­kir­len­mek uky­by­ny hem ös­dür­ýär. Gus­sa­ly aý­dym-saz ada­my gam­lan­dyr­ýar di­ýip, biz ýal­ňyş pi­kir ed­ýä­ris. Ha­ky­kat­dan bol­sa, şeý­le aý­dym-saz ada­myň şäh­di­ni aç­ýar. Ge­çi­ri­len bar­lag­la­ryň esa­syn­da, gy­nanç­ly aý­dym-saz ada­myň emo­si­ýa­sy­na tä­sir edip, be­de­nin­den gor­mo­nyň bö­lü­nip çyk­ma­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ýar. Bu bol­sa ada­myň kyn­çy­lyk­ly, gam-gus­sa­ly ýag­da­ýyn­da öz-özü­ni ra­hat­lan­dyr­ma­gy­na kö­mek ed­ýär.
Aý­dym-sa­zyň ke­sel be­je­ri­ji­lik äh­mi­ýe­ti hem ulu­dyr. Is­len­dik adam aý­dym-saz diň­län pur­sa­tyn­da be­de­nin­de bo­lup geç­ýän bio­lo­gik ha­dy­sa­lar ka­da­laş­ýar. Aý­dym aý­dy­lan pur­sa­tyn­da be­den kis­lo­ro­da baý­laş­ýar, ýü­rek-da­mar ul­ga­myň iş­leý­şi go­wu­lan­ýar, gan ba­syş ka­da­laş­ýar. Aý­dym aý­dy­lyp, saz diň­le­nen­de be­den­den bagt­ly­lyk gor­mo­ny bo­lan en­dor­fin bö­lü­nip çyk­ýar. Bu gar­mon bol­sa ada­myň özü­ni şa­dy­ýan, bagt­ly duý­ma­gy­na kö­mek ed­ýär. Su­wa dü­şüp aý­dym aýt­mak hem sag­lyk üçin peý­da­ly­dyr. Se­bä­bi, ol pur­sat­da dem alyş ul­ga­myň iş­leý­şi ka­da­laş­ýar we dem alyş ul­gam bi­len bag­la­ny­şyk­ly ke­sel­le­riň ýü­ze çy­kyş de­re­je­si pe­sel­ýär.

Ene­baý AN­NA­LY­ÝE­WA, Türk­men oba ho­ja­lyk ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА