Paý­tag­ty­my­zyň ba­har gül­le­ri­ne bes­le­nip otu­ran gün­diz­le­ri, müň dür­li öw­şün at­ýan owa­dan gi­je­le­ri yn­san kal­by­ny gö­zel­li­ge bes­le­ýär. Ak mer­mer­den bi­na­la­ry bi­len Gin­ne­siň Bü­tin­dün­ýä re­kord­lar ki­ta­byn­dan my­na­syp orun alan gö­zel Aş­ga­bat Azi­ýa­nyň dür­dä­ne­si­ne öw­rül­ýär. Gö­zel görk­li ak şä­her be­ýik bi­na­la­ry, owa­dan se­ýil­gäh­le­ri, giň we ýag­ty şa­ýol­la­ry, al-el­wan gül­le­ri, gür bag­la­ry bi­len gö­re­ni haý­ra­na goý­ýar. Hal­ky­my­zyň kal­by ýa­ly owa­dan şä­her­le­ri­miz hem oba­la­ry­myz ösüş­ler­den ösüş­le­re bar­ýar. Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de paý­tagt şä­he­ri­miz deň­siz-taý­syz gö­zel­li­ge bes­len­di. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň yh­la­syn­dan görk­len­ýän Aş­ga­ba­dyň bar­ha öz­ger­ýän nu­ra­na keş­bi toý ly­ba­sy­na bes­len­ýär. Bu gün hormatly Prezidentimiziň Aş­ga­ba­dy dün­ýä­niň iň aja­ýyp şä­he­rleri­niň bi­ri­ne öwür­mek ba­ra­da­ky mak­sat­na­ma­la­ry my­rat tap­ýar.
Uly baş­lan­gyç­la­ryň aňyr­syn­da uly ala­da­lar dur­ýar. Was­py dil­ler­de des­san Wa­ta­ny­my­zyň ak mer­me­re bes­le­nen aja­ýyp bi­na­la­ry, äh­li amat­lyk­la­ry bo­lan ýa­şa­ýyş jaý­la­ry hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar­lyk­da ýa­şa­ma­gyna, iş­le­me­gine, oka­ma­gyna şert döredýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Aş­ga­bat şä­he­ri­niň gü­nüni bel­le­mek ha­kyn­da­ky gol çe­ken Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, her ýy­lyň 25-nji ma­ýyn­da paý­tag­ty­myz­da toý da­ba­ra­sy ulu­dan tu­tul­ýar. «Türk­me­nis­tan – pa­ra­hat­çy­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň Wa­ta­ny» şy­ga­ry as­tyn­da geç­ýän, mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­lyk to­ýu­nyň bel­le­nil­ýän ýy­lyn­da bol­sa mer­mer paý­tag­ty­my­zyň esas­lan­dy­ry­la­ny­na 140 ýyl dol­ýar.
Paý­tag­ty­my­zyň ta­ry­hy­na ser sal­sak, ta­ry­hy çeş­me­ler­de il­kin­ji ge­zek Aş­ga­ba­dyň ady­nyň 1850-nji ýy­la de­giş­li mag­lu­mat­lar­da «Iş­ka­bad» gör­nü­şin­de duş gel­ýän­di­gi­ni gör­mek bol­ýar. Ge­og­ra­fik taý­dan amat­ly ýer­de ýer­leş­me­gi bi­len, Aş­ga­bat Aha­lyň do­lan­dy­ryş we söw­da mer­ke­zi bo­lup­dyr. Za­kas­piý ob­las­ty­nyň dö­re­dil­me­gi bi­len Aş­ga­bat ýe­ne-de do­lan­dy­ryş mer­kez­i bolmagynda ga­lyp­dyr, ady bol­sa As­ha­bad di­ýlip at­lan­dy­ry­lyp­dyr. 1903-nji ýyl­da Aş­ga­bat­da 38 sa­ny ker­wen­sa­raý bo­lup­dyr. Şä­her­de il­kin­ji ge­zek 1890-njy ýyl­da te­le­fon no­ka­dy iş­läp baş­la­ýar. 1895-nji ýyl­da Aş­ga­bat Je­ma­gat ki­tap­ha­na­sy açyl­ýar. Ol ki­tap­la­ry­nyň sa­ny bo­ýun­ça tu­tuş Or­ta Azi­ýa­da döw­re­bap ki­tap­ha­na hök­mün­de bel­li bol­ýar. 1896-njy ýyl­da mek­dep­ler, il­kin­ji gim­na­zi­ýa we or­ta okuw ja­ýy açyl­ýar, ki­tap­ha­na işi ýo­la go­ýul­ýar. Aş­ga­bat XIX asy­ryň ahy­ryn­da, XX asy­ryň baş­la­ryn­da ymyk­ly ösüş ýo­lu­na düş­ýär. 1926-njy ýyl­da paý­tagt­da A.S.Puş­kin adyn­da­ky rus döw­let dra­ma te­at­ry açy­lyp, işe baş­la­ýar. 1933-nji ýyl­da bol­sa ha­ly önüm­le­ri­ni do­ka­ma­ga ýö­ri­te­leş­di­ri­len Aş­ga­ba­dyň çe­per­çi­lik-eks­pe­ri­men­tal ha­ly fab­ri­gi açyl­ýar.
Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ata Wa­ta­ny­my­zyň şu gü­nü­ni, gel­je­gi­ni na­zar­la­ýan be­ýik iş­le­rin­de wa­tan­sö­ýü­ji­lik ça­gy­ry­şy­nyň syn­maz güý­ji jem­len­ýär. Gün­ler bi­zi bu ta­ry­hy se­nä nä­çe ýa­kyn­laş­dyr­dy­gy­ça, kal­by­myz­da Wa­ta­ny­my­za bo­lan buý­san­jy­myz dil­le­ri­miz­de se­na bol­ýar. Aş­ga­ba­dyň giň hem ok­law ýa­ly gö­ni kö­çe­le­ri­niň gy­ra­syn­da gur­lan gup­ba ýa­ly kot­tej­le­riň, köp gat­ly ýa­ja­ýyş jaý­la­ry­nyň, des­ga­la­ryň, da­ba­ra­ly açy­lyp, ula­nyl­ma­ga be­ril­me­gi hal­ky­my­zyň gö­wün gu­şu­ny joş­dur­ýar. Giň kö­çe­le­riň ug­ry bo­ýun­ça uza­ýan se­ýil­gäh­ler top­lu­my ýa­şaý­jy­la­ryň er­tir-ag­şam açyk ho­wa­da dynç al­ma­gy­na ni­ýet­le­nen­dir. Ýu­bi­leý se­ne­le­ri my­na­sy­bet­li paý­tag­ty­my­zyň şa­ýol­la­ryn­da, kö­çe­le­rin­de, aý­law ýol­la­ryn­da peý­da bo­lan owa­dan ýaz­gy­la­ra gö­züň dü­şen­de kal­byň yl­ham­lan­ýar. Hormatly Prezidentimiziň Aş­ga­ba­dyň dün­ýä­niň iň gö­zel, ýa­şa­ma­ga iň oňaý­ly şä­her­le­riň bi­ri bol­ma­gy ug­run­da alyp bar­ýan tu­tum­ly iş­le­ri öz mi­we­si­ni ber­ýär. Yn­ha, «Türk­me­nis­tan – pa­ra­hat­çy­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň Wa­ta­ny» ýy­ly­myz­da şan­ly Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 30 ýyl­ly­gy we Aş­ga­ba­dyň dö­re­dil­me­gi­niň 140 ýyl­ly­gy türk­men ta­ry­hy­na al­tyn harp­lar bi­len ýa­zy­lyp, hal­ky­my­zyň dur­mu­şyn­da ýat­dan çyk­ma­jak ýa­kym­ly pur­sat­la­ry gal­dy­rar. Ýu­bi­leý se­ne­le­ri my­na­syp gar­şy al­mak bol­sa her bir ra­ýa­tyň mu­kad­des bor­ju­dyr. Pe­der­le­ri­mi­ziň pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik­li ýo­lu­ny my­na­syp do­wam et­di­rip, hal­ky­my­za aja­ýyp za­ma­na­ny peş­geş be­ren Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ja­ny sag, öm­ri uzak, il-ýurt bäh­bit­li tut­ýan tu­tum­ly iş­le­ri he­mi­şe ro­waç bol­sun!

Baý­ram­gy­lyç ORAZ­GEL­DI­ÝEW,
S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky Türk­men oba ho­ja­lyk uni­wer­si­te­ti­niň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА