Garaşsyz ýurdumyzda Gündogaryň akyldar şahyry, türkmen nusgawy edebiýatynyň görnükli wekili Magtymguly Pyragynyň ajaýyp şygyrlaryna, edebi mirasyna uly sarpa goýulýar. 2024-nji ýylda Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny giň gerim bilen bellemäge taýýarlanylýar.
Gahryman Arkadagymyz beýik şahyra hormat goýýar. Muňa Milli Liderimiziň Magtymguly Pyraga bagyşlap döreden şygry-da aýdyň mysaldyr. Köpetdagyň eteginde Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynyň gurluşygy güýçli depginde dowam edýär. Gahryman Arkadagymyz ýaňy-ýakynda bu ýerde alnyp barylýan işler bilen tanşan pursadynda Magtymguly Pyraga bagyşlan täze şygryny şol ýerde okap bermegi bizi has-da buýsandyrdy.
Ähli şygyr äleminiň wepaly hyzmatkäri –
Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy.
Mizemez binalaryň peýmany-ygtybary –
Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy.
Beýik şahyryň döredijiligi döwrüň ähli meselelerini öz içine alýar. Onuň döredijiliginde agzalmadyk tema, gozgalmadyk mesele ýok bolsa gerek. Olarda halallyk, agzybirlik, myhmansöýerlik, watansöýüjilik, yşk babatda söhbet açylýar. Şahyryň ýazan şygyrlary her bir ynsanyň kalbynda ýer edip, ýürekleriň töründe ýaşaýar. Pyragynyň döredijiligi umman ýaly giň. Şahyryň döredijiligi Jemşidiň jamyna deňelýär. Söz ussady Magtymgulynyň ajaýyp goşgulary halkymyz üçin ýol görkeziji şamçyrag bolup hyzmat edýär. Akyldar şahyryň dürdäne setirleri bahasyna ýetip bolmajak hazyna.
Ýakynda Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky Hemişelik utgaşdyryjysy Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde «Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumynyň» ÝUNESKO-nyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň Halkara sanawyna girizilmegi bilen bagly degişli şahadatnamalary gowşurdy.
Mälim boluşy ýaly, 10-24-nji maýda Pariž şäherinde ÝUNESKO-nyň Ýerine ýetiriji geňeşiniň 216-njy mejlisiniň dowamynda Türkmenistanyň ÝUNESKO-nyň garamagyna hödürlän «Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumyny» bu guramanyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň Halkara sanawyna girizmek hakyndaky çözgüt biragyzdan kabul edildi.
Munuň özi türkmen halkynyň akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň döredijiliginiň tutuş dünýäde ähmiýetlidiginiň we halkara giňişliginde giňden ykrar edilýändiginiň aýdyň beýanydyr.
Beýik Pyragynyň adamzadyň genji-hazynasyna öwrülen şygyrlarynda öňe sürýän pikirlerinde esasy ugur adamyň gadyryny bilmek, ynsan mertebesini sarpalamak barada bolup, şahyryň döredijiligine näçe çuň aralaşdygyňça, akyl-paýhas ummanynda ýüzüp barýan ýaly duýgyny başdan geçirýärsiň. Biri-birinden ajaýyp goşgularyň, ilkinji nobatda, ýaşlary terbiýelemekde esasy ýol-ýörelge, mekdep bolup durýandygy bolsa aýratyn bellenilmeli ýagdaýdyr.
Dana şahyrymyzyň şygyrlary halkyň aňynda ýaşaýar, dilden-dile geçip, dünýäni seýran edýär. Kämil eserleriň, elbetde, ömri bakydyr. Akyldar şahyryň parasatly hem dana sözleri nakyllara, atalar sözlerine öwrülip, il arasynda dilden düşmän gelýär. Magtymguly şygyrlaryny halk döredijiliginde işjeň ulanylan goşgy düzülişiniň murapbag görnüşinde ýazypdyr. Çünki goşgy düzülişiň bu usuly ýat tutmaga, aýdym edip aýtmaga amatly bolupdyr. Halk öz şahyryna ähli döwürlerde hem aýratyn hormat goýupdyr. Onuň eserleri ençeme gezek neşir edildi, ençeme ylmy işler, monografiýalar ýazyldy. Onuň edebi mirasyny daşary ýurt alymlary-da öwrenýärler.
Ogulgözel ATAÝEWA,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň mugallymy.